Επιστολή ΣΠΕΦ προς ΥΠΕΝ για στρεβλώσεις στις φωτοβολταϊκές επενδύσεις
Θέμα : Επείγουσες ρυθμίσεις άρσης στρεβλώσεων στις επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά.
Αξιότιμε κε Υπουργέ και κα Γενική
Σε συνέχεια προηγηθείσας επικοινωνίας, επανερχόμαστε με τις κατά την κρίση μας αναγκαίες πρωτοβουλίες άρσης στρεβλώσεων που χρήζουν άμεσης προώθησης, με γνώμονα την διασφάλιση ισορροπίας στην αγορά των νέων φωτοβολταϊκών έργων.
- Μη Χρέωση ΦΠΑ στις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης ΔΕΔΔΗΕ: Με έκπληξη παρατηρήσαμε πως ο διαχειριστής στις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης που εκδίδει από τον Μάρτιο 2021 και μετά, χρεώνει στους επενδυτές όχι μόνο το σύνολο του προϋπολογιστικού κόστους των προβλεπόμενων έργων δικτύου αλλά και τον ΦΠΑ 24%.
Όπως είναι γνωστό τα έργα δικτύου, κατά πάγια πρακτική του διαχειριστή να εξαντλεί τα χρονικά περιθώρια των σχετικών Συμβάσεων Σύνδεσης, εκτελούνται σε βάθος χρόνου περίπου 6 - 12 μηνών από την υπογραφή των σχετικών Συμβάσεων, δηλαδή από το χρονικό σημείο στο οποίο ένας επενδυτής καλείται να προκαταβάλει το κόστος τους. Ο ΔΕΔΔΗΕ επιπλέον εκδίδει στους επενδυτές το σχετικό απολογιστικό Τιμολόγιο για τις δαπάνες έργων δικτύου και σύνδεσης που εκτέλεσε, 3 – 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση των σχετικών έργων και την ηλέκτριση της εκάστοτε Φ/Β μονάδας.
Επιτείνεται συνεπώς τώρα δραματικά η δυσμενής κατάσταση στην οποία οι επενδυτές καλούνται να προκαταβάλουν 24% ΦΠΑ για έργα που όχι μόνο θα εκτελεστούν κατά πάγια πρακτική ΔΕΔΔΗΕ 6 – 12 μήνες αργότερα αλλά και που ακόμη χειρότερα το σχετικό Τιμολόγιο θα εκδοθεί 3 - 6 μήνες μετά την ηλέκτριση. Συνολικά δηλαδή οι επενδυτές καλούνται να προκαταβάλουν υπέρογκα ποσά για ΦΠΑ, τα οποία όμως θα έχουν την ευχέρεια να ανακτήσουν πρακτικά 1 - 1,5 χρόνο αργότερα.
Σε συνέχεια των ανωτέρω αιτούμεθα όπως ο ΔΕΔΔΗΕ δεν χρεώνει στο προϋπολογιστικό κόστος των Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης που εκδίδει τον ΦΠΑ, αλλά μόνο όταν εκδίδει στο τέλος των έργων το σχετικό Τιμολόγιο. Εναλλακτικά, και αν ο ΔΕΔΔΗΕ πιέζεται οικονομικά από τον εκάστοτε ΦΠΑ που κατέβαλε για έργα Όρων Σύνδεσης που εκτέλεσε, θα μπορούσε να προβαίνει στο προσήκον μέτρο και σε τμηματικές τιμολογήσεις των επενδυτών ώστε να τον ανακτά.
- Εξοντωτικός ανταγωνισμός στον επικείμενο διαγωνισμό ΡΑΕ σε βάρος ιδίως των μικρών Φ/Β έργων – Άρση αναδρομικότητας του ν. 4602/2019: Σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, στον επικείμενο διαγωνισμό ΡΑΕ του Μαίου 2021 έχουν υποβάλει συμμετοχή 128 έργα (φωτοβολταϊκά και αιολικά) συνολικής ισχύος 1,092 MW και για να διεκδικήσουν μόλις 350 MW. Δηλαδή διαμορφώνεται επίπεδο ανταγωνισμού 212%, αντί 100% που αναφερόταν στο κείμενο της Προκήρυξης και 40% που ήταν στους προηγούμενους διαγωνισμούς.
Αν και η ΡΑΕ δεν έχει ακόμη δημοσιοποιήσει αναλυτικό κατάλογο ώστε να έχουμε ακριβή εικόνα της ισχύος των επιμέρους έργων που συμμετέχουν, φαίνεται πως ο κύριος όγκος των MW κινείται και πάλι σε Φ/Β έργα επιπέδου εγκατεστημένης ισχύος 10-20 MW. Όπως είναι προφανές τα έργα αυτά και οι οικονομίες κλίμακας που τα συνοδεύουν δημιουργούν σημαντική ανισορροπία σε βάρος των μικρών Φ/Β έργων <0.5 MW που αναγκάζονται να συμμετάσχουν εκεί, αφού η ειδική κατηγορία διαγωνισμών που εξήγγειλε ο προκάτοχος σας υπουργός για τα έργα αυτά, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί ή έστω καν αναλυτικά προδιαγραφεί.
Επιπλέον ο ασφυκτικός περιορισμός του ν. 4602/2019 για μέχρι δύο Φ/Β έργα εν τέλει ανά φυσικό πρόσωπο εκτός διαγωνισμών ΡΑΕ προσμετρώντας μάλιστα αναδρομικά έργα και πριν την εφαρμογή του (αιτήσεις στον ΔΕΔΔΗΕ της περιόδου 1/1/16 – 28/2/19), όπως μάλιστα έχει παραδόξως λειτουργήσει στις αιτήσεις ΔΕΔΔΗΕ μέχρι 31/12/20 μονομερώς σε βάρος των ιδιωτών επενδυτών αφήνοντας τις Εν.Κοιν. περιέργως παντελώς στο απυρόβλητο, εξανεμίζει κάθε πιθανότητα επιλογής μικρομεσαίων Φ/Β έργων ιδιωτών στον επικείμενο διαγωνισμό σε βιώσιμη Τιμή Αναφοράς (ΤΑ).
Με δεδομένο ότι πλέον τα χρονικά περιθώρια σχετικώς με τον επικείμενο διαγωνισμό είναι ασφυκτικά, ως ελάχιστο επίπεδο διασφάλισης του δικαίου των επενδυτών και της μη αναδρομικότητας του ν. 4602/2019, ζητούμε στο κριτήριο του να μην προσμετρώνται έργα που έχει αιτηθεί Προσφορά Σύνδεσης ένας επενδυτής στον ΔΕΔΔΗΕ πριν την δημοσίευση του εν λόγω Νόμου. Τούτο διότι όσοι είχαν αιτηθεί Προσφορά Σύνδεσης στον ΔΕΔΔΗΕ για νέα Φ/Β έργα πριν τις 28/2/19, μη γνωρίζοντας τον επερχόμενο αυτό Νόμο, εξάντλησαν το δικαίωμα τους σε έργα εκτός διαγωνισμών σε εν τέλει πολύ λιγότερα kW κατά κεφαλήν, από όσους τα αιτήθηκαν μετά την 28/2/19 και μέχρι 31/12/20 και που επεδίωξαν το μέγιστο των 2x500 kW κατά κεφαλήν εκτός διαγωνισμών.
Αιτούμαστε και προτείνουμε λοιπόν με τροπολογία άμεσα να προστεθεί το ακόλουθο εδάφιο στην υποπαράγραφο 3α της παρ. 7 (α) του άρθρου 72 του ν. 4602 ως εξής: «Στο κριτήριο των 2 έργων δεν προσμετρώνται αιτήσεις για χορήγηση προσφοράς σύνδεσης που έχουν κατατεθεί πριν την δημοσίευση του παρόντος Νόμου».
Επίσης για λόγους συμμετρίας αλλά και απάλειψης κάθε αναδρομικότητας του ν. 4602/2019 προτείνουμε η ημερομηνία ορόσημο της 28/2/19 που προβλέπεται στην περιπτ. ββ της υποπαρ. β της παρ. 7 του άρθρου 72 του ν. 4602 να αντικατασταθεί από την φράση «από τη δημοσίευση του παρόντος Νόμου».
Με την ρύθμιση αυτή θα έχουν οι μικρομεσαίοι επενδυτές ίσες ευκαιρίες σε εκτός διαγωνισμών Φ/Β έργα ως προς την ΤΑ μετά την δημοσίευση του ν. 4602/2019 και για αιτήσεις ΔΕΔΔΗΕ μέχρι 31/12/20, που κατόπιν άλλαξε το καθεστώς για όλους (ιδιώτες και Εν.Κοιν.). Επιπλέον θα αποφορτιστεί η κατάσταση και στον επικείμενο διαγωνισμό ΡΑΕ, αφού θα δοθεί δίκαιη διέξοδος στα αδικημένα έργα αυτά.
- Άνοιγμα Πελοποννήσου για έργα ιδιωτών επενδυτών ΑΠΕ συνολικά 50 MW και όχι μόνο Ενεργειακών Κοινοτήτων: Όπως γνωρίζετε η περιοχή της Πελοποννήσου συνεχίζει να θεωρείται κορεσμένη δυνάμει της Απόφασης ΡΑΕ 699/2012, παρά την νεότερη Απόφαση 663/2019 της ΡΑΕ περί των πρόσθετων περιθωρίων απορρόφησης ισχύος που κατανεμήθηκαν ανά τεχνολογία.
Επιπλέον με τον ν. 4546/2018 κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης δόθηκε επιλεκτικά υπέρ των Εν.Κοιν. περιθώριο 30 MW για νέα έργα ΑΠΕ στην Πελοπόννησο, το οποίο με μεταγενέστερη τροπολογία το 2020 από την Κυβέρνηση σας, επαυξήθηκε στα 50 MW. Τα έργα μάλιστα των Εν.Κοιν. αυτά, όπως όλοι πολύ καλά γνωρίζουμε, θα λάβουν προνομιακή ΤΑ εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών ΡΑΕ. Την ίδια στιγμή οι ιδιώτες επενδυτές παραμένουν ερμητικά αποκλεισμένοι ως συμμετέχοντες δεύτερης διαλογής.
Αιτούμαστε λοιπόν όπως με τροπολογία άμεσα δοθεί κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης περιθώριο 50 MW και για τους ιδιώτες επενδυτές ΑΠΕ στην περιοχή της Πελοποννήσου και κατάντη του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής. Με σκοπό μάλιστα την μέγιστη διασπορά της πρόσθετης αυτής ισχύς των 50 MW για ιδιώτες που αιτούμαστε, κρίνεται σκόπιμο να τεθεί πλαφόν ισχύος ανά αίτηση αλλά και συνολικά ανά φορέα στο 1 MW.
Συνολικά και όπως αρκετές φορές έχουμε το τελευταίο διάστημα αρθρογραφήσει, η αγορά των νέων ΑΠΕ δυστυχώς βαίνει πλέον ολοταχώς προς ένα ολιγοπωλιακό πεδίο σχεδόν αποκλειστικά καθετοποιημένων μεγάλων παικτών. Το μόνο ζήτημα που πλέον τίθεται είναι στο αν θα υπάρξει λίγος ακόμα χώρος για διασπορά και μικρομεσαίων παικτών.
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για την θετική σας ανταπόκριση.
Για τον ΣΠΕΦ, με εκτίμηση
Δρ. Στέλιος Λουμάκης - Πρόεδρος
Γιώργος Σαμαράς – Γεν. Γραμματέας
4 Απριλίου 2021
ΣΠΕΦ