Επιστολή ΣΠΕΦ για δυσλειτουργία ΔΑΠΕΕΠ.
Προς:
ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ
Κάστορος 72, 185 45 Πειραιάς
Υπ’ όψη : Προέδρου και Διευθ. Συμβούλου κου Ι. Γιαρέντη
Κοινοποίηση
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Μεσογείων 119, 101 92 Αθήνα
Υπ’ όψη : Υπουργού κου Κωστή Χατζηδάκη
: Γεν. Γραμμ. κας Αλεξάνδρας Σδούκου
Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
Πειραιώς 132, 118 54 Αθήνα
Υπ’ όψη : Προέδρου Επ. Καθ. Αθ. Δαγούμα
Θέμα: Αιτιολογημένες απόψεις ΣΠΕΦ για πλημμέλειες λειτουργίας και ενημέρωσης από ΔΑΠΕΕΠ των παραγωγών ΑΠΕ
Κε Πρόεδρε
Σε συνέχεια της -εν τοις πράγμασι- υπεκφυγής σας για συνάντηση/τηλεδιάσκεψη με τον ΣΠΕΦ στην από 14/10/20 έγγραφη πρόσκληση μας αναφορικά με κρίσιμα για τους ανανεώσιμους παραγωγούς αλλά και τον ίδιο τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) που διαχειρίζεστε ζητήματα, επανερχόμαστε δια της παρούσης με τις πλημμέλειες που κατά την κρίση μας εντοπίζουμε στη λειτουργία σας και θα επιθυμούσαμε σε παραγωγικό κλίμα κατά τα άλλα να συζητούσαμε μαζί σας. Αναλυτικότερα:
- Δελτίο ΕΛΑΠΕ: Το τελευταίο δελτίο ΕΛΑΠΕ που έχει εκδώσει ο ΔΑΠΕΕΠ, περιλαμβάνει απολογιστικά στοιχεία του λογαριασμού δυστυχώς μέχρι μόλις τον Ιούλιο 2020, ήτοι πέντε ολόκληρους μήνες πριν το σήμερα. Σε ότι αφορά μάλιστα προβλέψεις, δεν έχετε διατυπώσει καμία μέσω του δελτίου για το 2021 και ύστερα.
Στο ενδιάμεσο, με την δημόσια ρητορική σας, έχετε διατρανώσει πως βάσει του κώδικα ο ΔΑΠΕΕΠ δεν υποχρεούται σε προβλέψεις για τον ΕΛΑΠΕ παρά μόνο σε απολογισμό της διαχείρισης του, υπονοώντας προφανώς πως όλες οι προκάτοχες διοικήσεις που διεξήγαγαν συστηματικά κυλιόμενες προβλέψεις 1-2 ετών μπροστά για την εξέλιξη των οικονομικών του λογαριασμού και μάλιστα μήνα-μήνα, το έκαναν με την καλή τους μόνο πρόθεση και τίποτα περισσότερο.
Αντιπαρέρχοντας, προς το παρόν, το ζήτημα των προβλέψεων, θα σας υπογραμμίσουμε πως συνιστά εκ μέρους του ΔΑΠΕΕΠ απαράδεκτη πρακτική η μη συστηματική κάθε μήνα δημοσίευση δελτίου τουλάχιστον με τα απολογιστικά δεδομένα του λογαριασμού. Η εικόνα του περασμένου Ιουλίου στην οποία μόλις φθάνουν τα δημοσιοποιημένα δεδομένα του τελευταίου δελτίου σας, δεν μπορεί να θεωρηθεί κατά κανένα τρόπο επαρκής, ιδίως μάλιστα όταν στο ενδιάμεσο οι παραγωγοί έχουν υποστεί με πρόσφατη τροπολογία έκτακτη εισφορά επί του κύκλου εργασιών του 2020 ύψους 6% για την κάλυψη μέρους του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ. Ένα έλλειμμα που ίσως να μην υπήρχε, τουλάχιστον στο βαθμό που βρίσκεται σήμερα, αν ο ΔΑΠΕΕΠ εξέδιδε τακτικά πλήρες δελτίο.
Οπότε αιτούμαστε την απαρέγκλιτη στο εξής δημοσίευση δελτίου ΕΛΑΠΕ κάθε μήνα.
- Διαχείριση χαρτοφυλακίου μονάδων ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ στις αγορές του Target Model: Όπως γνωρίζετε ο ΔΑΠΕΕΠ παραμένει ο υπεύθυνος φορέας εκπροσώπησης των μονάδων ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ ως χαρτοφυλάκιο στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (ΑΕΗ) και στις τρεις Τοπικές Ενδοημερήσιες Αγορές (ΤΕΔ) που ήδη από 1/11/20 λειτουργούν στο διασυνδεδεμένο σύστημα υπό το σχήμα του επονομαζόμενου Target Model.
Υπό το φως αυτό ο Οργανισμός σας, αναλόγως των προβλέψεων έγχυσης που υποβάλει καθημερινά στην ΑΕΗ για το εν λόγω χαρτοφυλάκιο μονάδων αλλά και των διορθώσεων των επιμέρους θέσεων καθαρής έγχυσης του που προβαίνει στις ΤΕΔ, καθορίζει καίρια τις ανάγκες εξισορρόπησης του χαρτοφυλακίου και εν τέλει το κόστος αποκλίσεων ένεκα του Target Model που ήδη υφίσταται από 1/11/20 ο ΕΛΑΠΕ.
Ο ΔΑΠΕΕΠ από την άλλη μεριά δεν παράγει μόνος του καμία πρόβλεψη για τις εγχύσεις του χαρτοφυλακίου μονάδων ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ που νομίμως εκπροσωπεί, αλλά τις λαμβάνει «έτοιμες» από τον ΑΔΜΗΕ, όπως δηλαδή συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο πριν την 1/11/20 δεν λειτουργούσε αγορά εξισορρόπησης στη χώρα μας οπότε το κόστος αποκλίσεων για τον ΕΛΑΠΕ μέσω του άλλοτε μηχανισμού της ΟΤΑ ήταν αμελητέο έως και αρνητικό κάποιες φορές (όφελος), δηλαδή δεν είχε καμία σχέση με το σημερινό.
Παρουσιάζεται συνεπώς η παραδοξότητα, ο ΑΔΜΗΕ σήμερα να κάνει προβλέψεις για κάτι που διαχειρίζεστε εσείς και αφετέρου πάλι ο ΑΔΜΗΕ να σας χρεώνει, αλυσιτελώς τον ΕΛΑΠΕ, για την αστοχία των προβλέψεων του αυτών, με υψηλότατο κόστος λόγω των εκρηκτικών σε αμοιβές αγορών εξισορρόπησης που πλέον λειτουργούν στη χώρα μας και προς όφελος μόνο των 4-5 παρόχων τέτοιων υπηρεσιών από μονάδες φυσικού αερίου. Δηλαδή με άλλα λόγια «Γιάννης κερνάει Γιάννης πίνει» ανέξοδα για τον ΑΔΜΗΕ την ώρα που κατά τα λοιπά ο ΔΑΠΕΕΠ εκπροσωπεί τις ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ στην αγορά και φιλοδοξεί… μάλιστα, κατά τα συχνά δημοσίως λεγόμενα σας, να καταστεί και «one stop shop» των ανανεώσιμων γενικώς και σε άλλα πεδία (λ.χ. αδειοδοτικό).
Tην ώρα λοιπόν που οι παραγωγοί ΑΠΕ μέσω του Τέλους ΔΑΠΕΕΠ πληρώνουν τα λειτουργικά και επενδυτικά κόστη του Οργανισμού σας και που οι υπόλοιποι διαχειριστές (ΕΧΕ και ΑΔΜΗΕ) έχουν προβεί αφενός σε κοσμογονία αλλαγών στην δομή και στα συστήματα τους για την βέλτιστη προσαρμογή τους στο Target Model και αφετέρου προβαίνουν σε συστηματική καθημερινή και εβδομαδιαία απολογιστική δημοσίευση αναλυτικών πεπραγμένων επί των αγορών που διαχειρίζονται, από πλευράς σας επικρατεί πλήρες σιωπητήριο για όλα όσα εκ του θεσμικού σας ρόλου διαχειρίζεστε ή οφείλατε και εκ της λογικής να διαχειρίζεστε και να δημοσιεύετε.
Οπότε αιτούμαστε την ανάληψη από τον ΔΑΠΕΕΠ της δραστηριότητας κατάρτισης προβλέψεων έγχυσης για την ΑΕΗ και τις ΤΕΔ σχετικώς με το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ που αυτός διαχειρίζεται. Με τον τρόπο αυτό και στη βάση του περιορισμού των αποκλίσεων που θα προκύπτουν για τον ΕΛΑΠΕ, ο διαχειριστής θα δύναται να αξιολογεί και ακολούθως να βελτιώνει ενεργά την επίδοση του προς όφελος του ΕΛΑΠΕ. Προσοχή, δεν αναφερόμαστε στο ρόλο σας ως ΦοΣΕΤεΚ, για κάποια λίγα έργα με ΣΕΔΠ που παραμένουν παρά τα θεσμοθετημένα αντικίνητρα στη διαχείριση του ΔΑΠΕΕΠ, αντί να μεταβούν σε ΦοΣΕ όπως θα έπρεπε από τους ιδιοκτήτες τους.
Για να καταστεί γλαφυρότερα αντιληπτός ο κίνδυνος, παρότι οι αποκλίσεις του ΕΛΑΠΕ (όπως και κάθε συμμετέχοντα) δεν ταυτίζονται μεν με το συνολικό κόστος εξισορρόπησης του συστήματος αλλά με την κυρίαρχη τάση ανοδική ή καθοδική στο κάθε 15λεπτο και για τον βαθμό ευθύνης του, αρκεί παρόλα αυτά κανείς να παρακολουθήσει την εκρηκτική αύξηση του κόστους εξισορρόπησης συγκριτικά μάλιστα προς την ΑΕΗ σε όρους αξίας και όγκου. Για την περίοδο 1/11 – 6/12 λοιπόν ανά εβδομάδα η ανοδική ενέργεια εξισορρόπησης του συστήματος, όπως φαίνεται στο αριστερό κάτωθι διάγραμμα, για όγκους MWh κάτω του 10% συγκριτικά προς την ΑΕΗ, κινήθηκε σε αξία πέριξ του 25% έως και στο 70% της!.
Για την ίδια περίοδο η καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης του συστήματος (δεξιό κάτωθι διάγραμμα), δηλαδή η ενέργεια που ζητήθηκε από τον ΑΔΜΗΕ να μην παραχθεί-εγχυθεί από τους παρόχους τέτοιων υπηρεσιών, κινήθηκε σε όρους όγκου MWh στο -8% της ΑΕΗ αλλά σε επιπρόσθετη αξία αποζημίωσης έφθασε ακόμα και στο -14% της, δηλαδή λόγω του αρνητικού προσήμου πληρώθηκαν τα επιπλέον χρήματα αυτά στους παρόχους τέτοιων υπηρεσιών. Δηλαδή αντί οι πάροχοι των υπηρεσιών αυτών να επιστρέψουν μέρος έστω (λ.χ. το καύσιμο που δεν έκαψαν) των αμοιβών που προπληρώθηκαν στην ΑΕΗ για την ενέργεια τελικά που δεν παρήγαγαν-έγχυσαν (το 8% της ΑΕΗ που προαναφέραμε), αμείφθηκαν και επιπλέον από περίπου 6% έως και 14% της αξίας της ΑΕΗ στις περισσότερες εβδομάδες.
Αν μάλιστα κάποιος αθροίσει την ανοδική με την καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης ανά εβδομάδα για τον ίδια περίοδο, προκύπτει πως για περίπου μηδενική παραπάνω ενέργεια ως προς την ΑΕΗ ανά εβδομάδα, πληρώνονται ανά εβδομάδα επιπλέον χρήματα στους παρόχους τέτοιων υπηρεσιών της τάξης του 20% έως και 75% της ΑΕΗ.
Μέσα σε όλη λοιπόν αυτή την κατάσταση με την αγορά εξισορρόπησης καθίσταται εξόχως σημαντικό να είναι ο ΔΑΠΕΕΠ αυτός που διενεργεί προβλέψεις για το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ με ΣΠΗΕ και ΣΕΣΤ που εκ του νόμου διαχειρίζεται και επιπλέον απαρεγκλίτως ανά μήνα να δημοσιοποιεί το κόστος αποκλίσεων για τον ΕΛΑΠΕ μέσα από το δελτίο ΕΛΑΠΕ.
- Ροή ενημέρωσης επί των πληρωμών: Όπως γνωρίζετε, συνεπεία και του λογιστικού ελλείμματος που επανάκαμψε στον ΕΛΑΠΕ εξαιτίας ιδίως της γνωστής αστοχίας του ΥΠΕΝ στο ζήτημα του ΕΤΜΕΑΡ, οι υπερημερίες του ΔΑΠΕΕΠ στις πληρωμές των παραγωγών έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες. Σήμερα λ.χ. οφείλετε ληξιπρόθεσμα στους παραγωγούς την εξόφληση μέρους της παραγωγής του Αυγούστου και ολόκληρων των μηνών Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου. Το χρονικό παράθυρο λοιπόν της υπερημερίας, κινούμενο δυστυχώς αυξητικά τους τελευταίους μήνες, κυμαίνεται σήμερα μεσοσταθμικά στις 45 ημέρες ενώ για κάποιους φθάνει έως και τις 60 ή και περισσότερο.
Ωστόσο, και παρότι οι παραγωγοί καταβάλλουν προσπάθειες να απορροφήσουν τους κραδασμούς μέχρι τώρα, για λόγους που δεν κατανοούμε ο ΔΑΠΕΕΠ παντελώς αψυχολόγητα έχει παύσει ολοσχερώς την ανάρτηση ανακοινώσεων ή ροή πληροφοριών σχετικά με την διενέργεια πληρωμών που πραγματοποιεί, όποτε τις πραγματοποιεί, ωσάν δηλαδή να βρίσκεται σε συνθήκες πλήρους εξομάλυνσης και όχι επιδείνωσης τους που διανύει. Η ενημέρωση επί των πληρωμών όταν υπάρχουν υπερημερίες να σας θυμίσουμε, βοηθάει τους αντισυμβαλλόμενους να προγραμματίσουν ανελαστικές υποχρεώσεις τους (λ.χ. προς τράπεζες, εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, ασφάλειες) και έτσι κατά το δυνατόν να μειώσουν την οικονομική έκθεση και κίνδυνο που τους προκαλείτε.
Αιτούμαστε λοιπόν την άμεση επανεκκίνηση της ενημέρωσης επί των πληρωμών μέσω τακτικών ανακοινώσεων στην ιστοσελίδα του ΔΑΠΕΕΠ.
Τέλος και πέραν των ανωτέρω αυτονόητων, επειδή διαχρονικά πιστεύουμε πως η συνεργασία του ΔΑΠΕΕΠ με τους φορείς των ΑΠΕ συνιστά ακρογωνιαίο παράγοντα επιτυχίας του έργου του, των ΑΠΕ και συνολικά της ενεργειακής μετάβασης στη χώρα μας, σας καλούμε όπως διευκολύνετε με την στάση σας για διάλογο και διαφάνεια στο εξής την εκτόνωση της φόρτισης που προκαλούν οι αρρυθμίες σας στην αγορά.
Για τον ΣΠΕΦ
Δρ. Στέλιος Λουμάκης – Πρόεδρος
Γιώργος Σαμαράς – Γεν. Γραμματέας
10 Δεκεμβρίου 2020
ΣΠΕΦ