Βέλγιο, Ιταλία, Ρουμανία και ΗΠΑ ενώνουν τις δυνάμεις τους για τους πυρηνικούς αντιδραστήρες SMR
Πέντε βιομηχανικοί και ερευνητικοί φορείς από το Βέλγιο, τη Ρουμανία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ επιθυμούν να επιταχύνουν την ανάπτυξη των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR), αναφέρεται σε μνημόνιο συνεννόησης μεταξύ των πέντε που υπεγράφη την Τετάρτη.
Τα ρουμανικά και βελγικά κέντρα πυρηνικών ερευνών RATEN και SCK CEN, η ιταλική πυρηνική εταιρεία Ansaldo Nucleare και ο οργανισμός μηχανικής, έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της ενέργειας ENEA, μαζί με την αμερικανική Westinghouse Electric Company, συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια κοινοπραξία ώστε να εργαστούν για την ανάπτυξη SMR ταχέων αντιδραστήρων με ψύξη μολύβδου που μπορούν να διατεθούν στην Ευρώπη.
Η συμφωνία υπεγράφη παρουσία του Βέλγου πρωθυπουργού Αλεξάντερ Ντε Κρο, του Ρουμάνου προέδρου Κλάους Γιοχάνις καθώς και εκπροσώπων της ιταλικής και της αμερικανικής πρεσβείας στο Βέλγιο.
Η συνεργασία «ξεκινά με την επίδειξη της Τεχνολογίας των Ταχέων Αντιδραστήρων Μολύβδου, αναδεικνύοντας τις δυνατότητές της», ανέφερε η SCK CEN σε δελτίο τύπου. Πρόσθεσε μάλιστα ότι το πρώτο βελγικό μοντέλο SMR με ψύξη μολύβδου θα ολοκληρωθεί γύρω στο 2035-40.
«Το Βέλγιο συνεργάζεται με τις ΗΠΑ, τη Ρουμανία και την Ιταλία για να διαθέσει τους SMR στην αγορά με στόχο την παροχή καθαρής και φθηνής ενέργειας. Η ώρα να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στη μάχη κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι τώρα», δήλωσε ο Ντε Κρο στο X.
Ενώ η βελγική κυβέρνηση δεν είναι ενωμένη ως προς την υποστήριξη της πυρηνικής ενέργειας, προέβη στην ανάθεση στην SCK της μελέτης για καινοτόμους SMR, ενώ της πρόσφερε χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων ευρώ για την έρευνά της πέρυσι.
«Αυτή η [εκ νέου] αναζήτηση αποδείχθηκε επιτυχής, στηριζόμενη στα προγράμματα ανάπτυξης πυρηνικών τεχνολογιών με μόλυβδο, τα οποία υλοποιήθηκαν από διάφορους κορυφαίους φορείς τα τελευταία χρόνια. Πέντε από αυτούς τους φορείς συνεργάστηκαν για αυτό το φιλόδοξο έργο», αναφέρεται στο δελτίο τύπου.
Σύμφωνα με την SCK, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες με ψύξη μολύβδου «έχουν πολύ ισχυρή ασφάλεια […] και προσφέρουν το πλεονέκτημα της αποδοτικότερης χρήσης του πυρηνικού καυσίμου και της μείωσης των ραδιενεργών αποβλήτων μακράς διάρκειας σε μια προσέγγιση κλειστού κύκλου καυσίμου».
Σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας
Βάσει του νόμου για τη σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών εγκαταστάσεων, το Βέλγιο έχει κλείσει δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες (Doel 3 και Tihange 2), ενώ παράλληλα παρατάθηκε η λειτουργία άλλων δύο που επρόκειτο να κλείσουν το 2025 (Doel 4 και Tihange 3).
Τον Οκτώβριο του 2022, μια μελέτη που διεξήχθη από τον ερευνητικό οργανισμό EnergyVille επιβεβαίωσε ότι ο συνδυασμός νέων SMR και αυξημένης υπεράκτιας αιολικής ενέργειας θα ήταν η φθηνότερη επιλογή για το Βέλγιο προκειμένου να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 με το χαμηλότερο κοινωνικό κόστος, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται την ασφάλεια του εφοδιασμού, χωρίς όμως τη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής.
Ωστόσο, όπως έχουν ήδη επισημάνει ορισμένοι παρατηρητές, ο νόμος για τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας έρχεται σε αντίθεση με την κυβέρνηση που χρηματοδοτεί την έρευνα για τους SMR.
«Παρόλο που η βελγική κυβέρνηση μπορεί να ανέθεσε τη μελέτη των μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων, αυτό εξακολουθεί να έρχεται σε αντίθεση με τον νόμο περί εξόδου από την πυρηνική ενέργεια. Για να επιτευχθεί ένα επιτυχημένο έργο διαδοχής, το εν λόγω εγχείρημα θα απαιτήσει περαιτέρω προσαρμογές», έγραψε η SCK.
Σύμφωνα με το Πυρηνικό Φόρουμ, το οποίο εκπροσωπεί εταιρείες και οργανισμούς που συνδέονται με την πυρηνική ενέργεια, τον Αύγουστο του 2023, η πυρηνική ενέργεια, που αντιστοιχεί στο 46% του μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας, και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (32%) έχουν καταφέρει το 78% της ηλεκτρικής ενέργειας του Βελγίου να απαλλαγεί από τις εκπομπές άνθρακα, ενώ η αιολική ενέργεια αποτελεί το 13,5% της ανανεώσιμης ενέργειας που χρησιμοποιείται στη χώρα.
Εκτός από την επιθυμία να αναπτύξει εκ νέου την πυρηνική ενέργεια, το Βέλγιο θέλει να γίνει κόμβος υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Μαζί με άλλες οκτώ χώρες δεσμεύτηκε να παράγει από κοινού τουλάχιστον 300 GW υπεράκτιας αιολικής ενέργειας έως το 2050 στη Βόρεια Θάλασσα, ενώ πρόσφατα προχώρησε με το έργο της ενεργειακής νησίδας στα ανοικτά των ακτών του.
Σύμφωνα με έρευνα του Πυρηνικού Φόρουμ, που δημοσίευσε το RTL, το 69% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι ο καλύτερος συνδυασμός για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο Βέλγιο είναι ένας συνδυασμός πυρηνικής ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Από την έρευνα προέκυψε επίσης ότι το 85% θεωρεί πως η πυρηνική ενέργεια πρέπει να αποτελέσει μέρος του ενεργειακού μείγματος της χώρας μετά το 2025, ενώ το 87% τάσσεται υπέρ της επένδυσης του Βελγίου στην ανάπτυξη και κατασκευή SMR.
Με άλλα λόγια, ο νόμος για τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας, που ψηφίστηκε υπό την πίεση των Πρασίνων, δεν φαίνεται πλέον να απηχεί τη βούληση του βελγικού λαού.
Η πυρηνική ενέργεια εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει μείζον θέμα συζήτησης ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών τον Ιούνιο του 2024.
