Στο σημερινό Eurogroup η πρόταση Σκρέκα για μηχανισμό αντιστάθμισης των τιμών μέσω των ρύπων - Γιατί οι Ευρωπαίοι Επίτροποι είναι διστακτικοί
Το αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ ανόδου των ενεργειακών τιμών που βιώνει η Ευρώπη και τις πολιτικές αντιμετωπισής του, συζητούν οι Υπουργοί Οικονομικών στο σημερινό Eurogroup, χωρίς ωστόσο να είναι βέβαιο και ότι θα ληφθούν αποφάσεις.
Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι ότι ο Χρήστος Σταικούρας θα θέσει και επίσημα στους ομολόγους του, την πρωτοβουλία Σκρέκα για ένα Πανευρωπαικό Ταμείο Αντιστάθμισης της αύξησης των τιμών (Hedging Fund) που θα αντλεί έσοδα από τις δημοπρασίες του ETS, δηλαδή του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών CO2.
Τι ανταπόκριση θα βρει η συγκεκριμένη πρόταση, κατά πόσο θα προχωρήσει ή όχι, μένει να φανεί. Ανθρωποι ωστόσο με γνώση των κοινοτικών απόψεων, μεταφέρουν μια εικόνα σύμφωνα με την οποία οι Ευρωπαίοι Επίτροποι και η γραφειοκρατία των Βρυξελλών, είναι επιφυλακτικοί απέναντι στην ελληνική πρόταση, όπως και σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες άλλων χωρών ενόψει των συνεδριάσεων του Συμβουλίου.
Δίχως να διαφωνούν επί της ουσίας, οι κοινοτικοί φαίνεται να διστάζουν, να βάλουν στο τραπέζι θέμα ETS, φοβούμενοι ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα ανοίξουν ξανά μια συζήτηση για την οποία παιδεύτηκαν πολύ να φτάσουν σε συμβιβασμό με χώρες σαφώς εχθρικές προς το EU Green Deal, όπως η Πολωνία. Ανησυχούν με άλλα λόγια ότι θα υπάρξουν αποσταθεροποιητικές τάσεις, αν μπει στην ατζέντα η δημιουργία ενός μηχανισμού, ικανού να αντλήσει μεγάλα ποσά - η ελληνική προταση μιλά για 5-8 δισ ευρώ πανευρωπαϊκά- που θα αντλεί έσοδα από τις δημοπρασίες για μελλοντικά δικαιώματα εκπομπών.
Υπό αυτές τις συνθήκες και παρ’ότι ένας τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση απέναντι στην ενεργειακή κρίση, οι γνώστες των ευρωπαικών ισορροπιών δεν τρέφουν μεγάλες ελπίδες.
Σε κεντρικό επίπεδο οι Βρυξέλλες μπορεί να μη θέλουν να ανοίξουν ζήτημα ETS. Προ ημερών ωστόσο, η ευρωπαία Επίτροπος για την Ενέργεια Κάντρι Σίμσον, προέτρεψε τις χώρες-μέλη να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων για αντιστάθμιση τιμών, κάνοντας σαφές ότι δεν θα αντιμετωπίσουν νομικές δυσκολίες.
«Τα ποσά από τις δημοπρασίες ρύπων μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις ευρωπαικές κυβερνήσεις για να ελαφρύνουν τις επιπτώσεις στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα η Σίμσον και ενώ ήδη πολλές χώρες-μέλη, όπως η Ελλάδα, είχαν προχωρήσει σε αυτή τη κατεύθυνση. Η εξαγγελία για σύσταση Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης που θα προικοδοτηθεί με έσοδα από δημοπρασίες ρύπων είχε ήδη γίνει από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην ΔΕΘ (11 Σεπτεμβρίου). Εκτοτε, τα αρχικά 150 εκατ., έχουν αναθεωρηθεί σε 200 εκατ ευρώ, με το ΥΠΕΝ να εξετάζει πωα θα τα αυξήσει σε 300 εκατ ή και περισσότερα.
Στη σημερινή συνάντηση των 27 ΥΠΟΙΚ, παρ’ ότι αρκετοί θα θέσουν επιτακτικά το θέμα της ενεργειακής ακρίβειας, δύσκολα θα ληφθούν κομβικές αποφάσεις. Ούτε είναι σίγουρο ότι αυτό θα συμβεί στις 6 Οκτωβρίου, στην Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας ή στις 21-22 Οκτωβρίου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Και αυτό, καθώς η προς ώρας «γραμμή» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με σημείωμα, που αποκάλυψε προ ημερών το Reuters, είναι ότι οποιαδήποτε πολιτική απάντηση πρέπει πρώτα να καθορίσει πόσο προσωρινές ή μόνιμες είναι οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας. Από πλευράς Κομισιόν, το μόνο που έχει γίνει γνωστό είναι ότι ετοιμάζεται να ανακοινώσει ένα «toolbox» μέτρων, δηλαδή μια εργαλειοθήκη πρωτοβουλιών, τις οποίες μπορούν να υιοθετήσουν οι κυβερνήσεις έναντι των ανατιμήσεων στην ενέργεια.
Στο στρατόπεδο όσων δεν θεωρούν απαραίτητη τη λήψη μέτρων σε κεντρικό επίπεδο, και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πιστεύει ότι οι υψηλες τιμές φυσικού αερίου, πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας είναι προσωρινές και θα μειωθούν το 2022 με πολλές κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να συμφωνούν.
To πρόβλημα εστιάζεται στο τι κάνουμε το μεσοδιάστημα, με τον χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο να είναι προ των πυλών. Πολλά κράτη της έχουν αναλάβει δράση.
Η Ισπανία και η Γαλλία για παράδειγμα προχώρησαν σε επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και το πιο πιθανό είναι το παράδειγμα τους να ακολουθήσουν και άλλες χώρες. Εδώ και εβδομάδες, η κυβέρνηση Σάντσεθ έχει εκδώσει διάταγμα βάση του οποίου θα διεκδικήσει πέριξ των 2,6 δισ. ευρώ έως τα τέλη του επόμενου Μαρτίου από τις εταιρείες ενέργειας που επωφελούνται από τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου.
Σε κεντρικό ωστόσο ευρωπαϊκό επιπεδο δεν διαφαινεται κάποια πρωτοβουλία μεγάλης κλιμακας μέσω της δημιουργίας ενός μηχανισμου. Θυμίζουμε ότι η ελληνική πρωτοβουλία προβλέπει πως οι πόροι του προτεινόμενου ευρωπαικού μηχανισμού θα κατανέμονται στα κράτη – μέλη αναλογικά, λαμβάνοντας υπόψη την κατανάλωση θέρμανσης και ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και το ΑΕΠ κάθε χώρας. Επίσης θα προβλέπεται ρητά ότι ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται μόνο σε έκτακτες περιστάσεις μεγάλης ανόδου του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας.
4 Οκτωβρίου 2021
energypress
