«Όχι άλλο κάρβουνο», αναφωνεί η Κομισιόν - Ακριβότερες οι εκπομπές CΟ2

Αυτές τις μέρες, δεν είμαστε οι μόνοι που ζεσταινόμαστε στον κόσμο. Θερμοκρασίες ρεκόρ επικρατούν εδώ και μέρες στις δυτικές ΗΠΑ και στον δυτικό Καναδά, που ζουν τον πιο ζεστό Ιούνιο της ιστορίας. Παρόμοια φαινόμενα παρατηρούνται και στην ανατολική Ευρώπη και τη Σιβηρία.

Στη Μόσχα καταγράφηκε η πιο ζεστή μέρα από τον Ιούνιο του 1901 και σε πολλές άλλες περιοχές οι θερμοκρασίες είναι οι ιστορικά υψηλότερες από τότε που κρατούνται αρχεία.

Η μετεωρολογική εξήγηση για αυτό το θερμό κύμα είναι σχετική με ανωμαλίες στα μεγάλα θαλάσσια ρεύματα του Ειρηνικού Ωκεανού, ανωμαλίες, που σύμφωνα με τους περισσότερους ειδικούς, οφείλονται στις ανθρώπινες δραστηριότητες και είναι όλο και πιο συχνές.

Την ίδια στιγμή, το θερμόμετρο ανεβαίνει, με μεταφορική έννοια αυτή τη φορά, και στις Βρυξέλλες, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ετοιμάζεται να γνωστοποιήσει τις προτάσεις της για μεγάλες αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει το καθεστώς έκδοσης και διαπραγμάτευσης των αδειών εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

Στόχος της Επιτροπής είναι να «κινητοποιήσει» την οικονομία της Ένωσης αυξάνοντας το κόστος εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και για άλλους τομείς πέρα από αυτούς που ήδη είναι υποχρεωμένοι να αποκτούν τις άδειες, η προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από τον ανταγωνισμό που δέχονται από επιχειρήσεις που προέρχονται από τρίτες χώρες που δεν έχουν αντίστοιχους μηχανισμούς και η ενίσχυση των πολιτών που μπορεί να ζημιώνονται από την αύξηση του κόστους προϊόντων και υπηρεσιών.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Bloomberg, που εμφανίστηκαν το Σαββατοκύριακο, οι προτάσεις της Επιτροπής είναι σχεδόν έτοιμες, μένουν λίγες λεπτομέρειες ακόμα. Το σχέδιο θα παρουσιαστεί επίσημα, αν δεν αλλάξει κάτι ενδιάμεσα, την 14η Ιουλίου. Δεν μπορεί να αποκλειστούν σοβαρές αλλαγές μέχρι τότε, αλλά το πιο πιθανό είναι πως η γενική κατεύθυνση του σχεδίου δε θα αλλάξει πολύ.

Οι βασικοί άξονες του σχεδίου, το οποίο εντάσσεται στην προσπάθεια επίτευξης των νέων πιο φιλόδοξων σχεδίων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, είναι οι εξής:

1) η χορήγηση δωρεάν αδειών εκπομπής, προς τις επιχειρήσεις που εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα, θα γίνει πιο δύσκολη, με πιο αυστηρά κριτήρια, σε συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν το 2018 και σε μεγάλο βαθμό προκάλεσαν τη σημαντική αύξηση των τιμών των αδειών στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαπραγμάτευσης.

2) θα δημιουργηθεί σύστημα επιβολής δασμών σε ορισμένα βιομηχανικά προϊόντα που εισάγονται στην Ένωση, προκειμένου να προστατευθούν οι εταιρείες που παράγουν εντός Ενώσεως, με τη διαφορά πως θα σταματήσει η χορήγηση δωρεάν αδειών εκπομπής σε αυτές. Οι κλάδοι που φαίνεται πως θα επηρεαστούν από αυτή την αλλαγή είναι η χαλυβουργία, η τσιμεντοβιομηχανία, τα λιπάσματα, οι βιομηχανίες αλουμινίου αλλά και οι παραγωγοί ηλεκτρικού ρεύματος.

3) μέσα στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαπραγμάτευσης των αδειών εκπομπής ρύπων θα ενταχθούν σταδιακά και οι εκπομπές από τις θαλάσσιες μεταφορές, για την ακρίβεια από τα ταξίδια με προορισμό ευρωπαϊκά λιμάνια και από την παραμονή των πλοίων σε λιμάνια της Ένωσης. Επίσης, σε παρόμοιο μηχανισμό προβλέπεται να ενταχθούν οι εκπομπές από τις οδικές μεταφορές και τα συστήματα θέρμανσης κτιρίων.

4) οι όροι χρηματοδότησης από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία θα γίνουν πιο αυστηροί και θα αποκλειστούν όσες επενδύσεις σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα. Θα επιδιωχθεί η ενίσχυση τεχνολογιών όπως η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα με τη μέθοδο της «αιχμαλωσίας». Και, σε χρηματιστηριακό επίπεδο, προβλέπεται η θεσμοθέτηση νέων εργαλείων που θα ανταμείβουν τις εταιρείες που χρησιμοποιούν πρωτοποριακές τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αερίων του θερμοκηπίου.   

5) όλες αυτές οι αλλαγές θα γίνουν σταδιακά, αρχής γενομένης από το 2023, με σκοπό την πλήρη εφαρμογή τους από το 2026.

6) όλα τα έσοδα των κρατών της Ένωσης από τις δημοπρασίες αδειών εκπομπής ρύπων θα πρέπει να κατευθύνονται αποκλειστικά σε σκοπούς σχετικούς με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της ανακαίνισης και της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών των νοικοκυριών χαμηλών εισοδημάτων.

Όπως είπαμε και νωρίτερα, μπορεί να αλλάξουν ορισμένα πράγματα μέχρι την 14η Ιουλίου, το πιθανότερο όμως είναι πως οι πραγματικές αλλαγές και προσαρμογές θα γίνουν σταδιακά και μετά από αρκετές διαπραγματεύσεις μεταξύ των αρχών της Ένωσης, των εκπροσώπων των επιχειρήσεων που επηρεάζονται από τις αλλαγές, των οργανώσεων που αγωνίζονται κατά της κλιματικής αλλαγής αλλά και των μεγάλων επενδυτικών επιχειρήσεων και των συνταξιοδοτικών ταμείων που πλέον έχουν αποκτήσει αυξημένα δικαιώματα  παρέμβασης στις επιχειρηματικές εξελίξεις.

Η διαδικασία αυτή έχει ήδη αρχίσει, όπως μας πληροφόρησε σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, την προηγούμενη Δευτέρα, που ασχολήθηκε με το θέμα της επιβολής «κλιματικών δασμών» σε εισαγόμενα προϊόντα. Σύμφωνα το ρεπορτάζ, εκπρόσωποι επιχειρηματικών ενώσεων ευρωπαϊκών εταιρειών σε κλάδους όπως η τσιμεντοβιομηχανία και η παραγωγή λιπασμάτων υποστηρίζουν πως, αν η επιβολή δασμών συνδυαστεί με την παύση χορήγησης σε αυτές δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων, θα είναι όπως λέμε «δώρον άδωρον» και θα πληγεί καίρια η κερδοφορία τους. Από την άλλη μεριά, οι εκπρόσωποι των οργανώσεων που αγωνίζονται κατά της κλιματικής αλλαγής υποστηρίζουν με θέρμη το ακριβώς αντίθετο.

Προφανώς, όπως γίνεται πάντα, θα επιτευχθούν συμβιβασμοί και, όταν εφαρμοστεί, το νέο καθεστώς θα δίνει αρκετό χρόνο προσαρμογής σε όλες τις πλευρές. Αυτό σημαίνει πως όσες επιχειρήσεις δεν κοιμούνται, έχουν ήδη ξεκινήσει τον σχεδιασμό τους ενόψει της εφαρμογής πιο αυστηρών κανόνων και δε θα πρέπει να φοβούνται πολύ.

Ευτυχώς για εμάς, οι περισσότερες μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις που επηρεάζονται από αυτές τις αλλαγές και είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Αθήνας, ανήκουν στην κατηγορία των επιχειρήσεων που βρίσκονται σε εγρήγορση εδώ και πάρα πολύ καιρό.

(του Σπύρου Αλεξόπουλου, Liberal.gr)

28 Iουνίου 2021

energypress