Τα διδάγματα από την απάτη με την ανακύκλωση φωτοβολταϊκών στην Ιταλία.

Όταν η ιταλική αστυνομία κατέλαβε μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων κοντά στην Κατάνια της Σικελίας ένα μήνα πριν, το υπουργείο περιβάλλοντος ισχυρίστηκε ότι τα φωτοβολταϊκά πάνελ που κατέληγαν εκεί για ανακύκλωση στην πραγματικότητα προωθούνταν για επαναπώληση σε αγορές της Αφρικής και της Μ. Ανατολής.

Η ιταλική κυβέρνηση ανέφερε ότι τα πάνελ άλλαζαν ταμπέλα και εξάγονταν παράνομα στη Σενεγάλη, τη Μπουρκίνα Φάσο, τη Νιγηρία, το Μαρόκο, τη Μαυριτανία, την Τουρκία και τη Συρία.

Η ιστοσελίδα UmbriaOn στο μεταξύ ανέφερε ότι συνελλήφθησαν επτά άτομα από τις αρχές της Περούτζια με βάση σχετική έρευνα που είχε τον τίτλο “Μαύρος Ήλιος”.

Πρόσθεσε ότι οι αρχές πραγματοποίησαν έρευνα στη συγκεκριμένη μονάδα αποβλήτων που ανήκει στην εταιρεία Raeegest στο Γκουάλντο Ταντίνο, την κεντρική περιοχή της Περούτζια και δέσμευσε 12 περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε εταιρείες που σχετίζονται με την υπόθεση και βρίσκονται στις Περούτζια, Μπάρι, Μπολόνια, Μόντσα, Πάντοβα, Πάρμα, Ρέτζιο Εμίλια, Ρώμη, Συρακούσες, Τρεβίζο και Βερόνα.

Που εντοπίζεται η ευθύνη;

Σύμφωνα με το άρθρο του UmbriaOn, 38 επιχειρήσεις ερευνώνται για το κατά πόσο φέρουν την ευθύνη για την υποτιθέμενη απάτη με την ανακύκλωση. “Πέραν των 22 ατόμων που επηρεάζονται από τα δικαστικά μέτρα, άλλα 71 άτομα κατηγορήθηκαν δίχως να συλληφθούν, τα οποία μπορεί να εξασφάλισαν παράνομα κέρδη για λογαριασμό των εταιρειών, από ένα σύνολο 93 ατόμων που εμπλέκονται στην υπόθεση”, ανέφερε.

Είναι αβέβαιο αν ερευνώνται και εταιρείες διαχείρισης φωτοβολταϊκών ή κατασκευαστές στην έρευνα. Επίσης, είναι πιθανό ότι οι ιδιοκτήτες των πάνελ που κατευθύνονταν για ανακύκλωση θα πρέπει να αποδείξουν στις αρχές ότι ακολούθησαν τους κανόνες για τη συγκεκριμένη διαδικασία. “Αυτό συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις”, δήλωσε ο Ατίλιο ντε Σιμόνε, διευθυντής της ιταλικής κοινοπραξίας ανακύκλωσης, ECO PV.

Η αλυσίδα επεξεργασίας

Με βάση τους ιταλικούς κανόνες ανακύκλωσης ηλεκτρονικών αποβλήτων, οι εταιρείες φωτοβολταϊκών είναι υπεύθυνες και πρέπει να τους ακολουθούν μέχρι την ανακύκλωση των συστημάτων.

Η ιταλική υπηρεσία GSE που είναι υπεύθυνη για την εποπτεία της ανακύκλωσης και των σχετικών επιδοτήσεων δήλωσε στο PV Magazine ότι οι εταιρείες θεωρούνται υπεύθυνες για όλη την αλυσίδα επεξεργασίας. “Αν ο αρχικός παραγωγός ή κάτοχος των συστημάτων μεταφέρει τα απόβλητα για προκαταρκτική επεξεργασία σε κάποιον πάροχο ανακύκλωσης, η ευθύνη του συνεχίζει να υπάρχει”, ανέφερε.

Ο βαθμός στον οποίο οι εταιρείες φωτοβολταϊκών μπορεί να θεωρηθούν υπεύθυνες για παράνομη ανακύκλωση είναι αβέβαιος τώρα, κατά την αρχή μιας μακράς και περίπλοκης δικαστικής διαδικασίας. Ένα πράγμα, όμως, που υπογράμμισαν οι ερευνητές είναι η σημασία του να επιλέγει κανείς έναν αξιόπιστο εταίρο στην ανακύκλωση.

Ο ντε Σιμόνε δήλωσε στο PV Magazine ότι οι ιδιοκτήτες φωτοβολταϊκών επιλέγουν συνήθως τη χαμηλότερη τιμή για υπηρεσίες ανακύκλωσης δίχως να έχουν πλήρη γνώση του που θα καταλήξουν τα απόβλητα. “Θα πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή”, προειδοποίησε, “όχι μόνο ώστε να υπάρχει μια ιδανική προσέγγιση για τη διαχείριση αποβλήτων. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένας κωδικός στο κάθε σύστημα που παραδίδεται για ανακύκλωση και οι αρχές ίσως ανιχνεύσουν από που προήλθε”.

Επίπεδα ελέγχου

Ο σύνδεσμος Italia Solare επίσης υπογράμμισε την ανάγκη επιλογής αξιόπιστων εταιρειών ανακύκλωσης.

“Αν μια εταιρεία διαχείρισης φ/β επιλέξει να εμπιστευτεί τα απόβλητα της δικής μου εταιρείας σε μια επιχείρηση που δεν διαθέτει τις απαραίτητες άδειες και πιστοποιήσεις, τότε είναι συνυπεύθυνη για τον κίνδυνο του μην διαχειριστούν τα απόβλητα με βάση τις περιβαλλοντικές διατάξεις”, σχολίασε. “Ο πρώτος ελεγκτής είναι ο παραγωγός και/η ιδιοκτήτης των αποβλήτων. Αυτό βεβαιώνει ότι τα απόβλητα θα τα μεταχειριστούν αναγνωρισμένες εταιρείες που διαθέτουν τις απαραίτητες πιστοποιήσεις”.

Ο σύνδεσμος προειδοποίησε, πάντως, ότι υπάρχουν άλλα επίπεδα ελέγχου στα οποία οι εταιρείες φ/β και οι κατασκευαστές ίσως να μην έχουν επιρροή. “Η συμμόρφωση μιας μονάδας αποβλήτων με τις σχετικές προδιαγραφές προϋποθέτει τον έλεγχο της περιφερειακής αρχής, καθώς και το να χει περάσει τη σχετική αδειοδότηση”.

Ο Μπέρτραντ Λέμπκοβιτς του οργανισμού ανακύκλωσης PV Cycle δήλωσε ότι θα ήταν άδικο να είναι υπεύθυνοι οι κατασκευαστές και οι εταιρείες φ/β για την όποια παράνομη δραστηριότητα εφόσον ακολούθησαν οι ίδιοι τους κανόνες.

“Σχετικά με τις ευθύνες μιας ή περισσότερων εταιρειών, η έρευνα θα μας δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις, όμως αν ο παραγωγός ή ο διαχειριστής του φ/β πάρκου ακολουθούν τους κανόνες της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, τότε γιατί να είναι υπεύθυνοι;”, δήλωσε στο PV Magazine. Αν υπάρχει κάποιο σφάλμα μέσα στη διαδικασία, όπως υποτίθεται πως υπάρχει στην υπόθεση Raeegest, αυτό δεν υποδεικνύει κάποιο λάθος των εταιρειών φ/β. “Η υπόθεση Raeegest είναι απόδειξη ότι το σύστημα λειτουργεί. Ο εντοπισμός μιας παρόμοιας δραστηριότητας σε μια χώρα δίχως ρυθμιστικό καθεστώς θα είναι πολύ πιο δύσκολη”, ανέφερε.

Παράνομη διάθεση

Η δυνατότητα παράνομης εξαγωγής και επαναπώλησης ληγμένων φωτοβολταϊκών δεν είναι ο μόνος κίνδυνος που σχετίζεται με την ασυνείδητη ανακύκλωση, τόνισε ο ντε Σιμόνε. “Άλλη μια φθηνή και επικερδής επιλογή ίσως να είναι η φόρτωσή τους σε ένα εμπορευματοκιβώτιο και η αποστολή τους σε μακρινές χώρες για παράνομη απόθεση”, δήλωσε. Σε ένα τέτοιο σενάριο, τα πάνελ θα “αποτεθούν σε παράνομες χωματερές σε χώρες εκτός της Ε.Ε. Είναι σημαντικό να βεβαιώνουμε με ακρίβεια τις πιστοποιήσεις και τις διαδικασίες των εταιρειών ανακύκλωσης”.

Εκπρόσωπος του ιταλικού συνδέσμου ανακύκλωσης δήλωσε: “Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι φορείς ανακύκλωσης λαμβάνουν μια επιδότηση για την ανακύκλωση των πάνελ. Όπως και οι εταιρείες φ/β, έτσι και αυτοί έχουν ένα κίνητρο για τα φωτοβολταϊκά. Μπορεί να φανταστεί κανείς ότι ορισμένες εταιρείες φ/β μπορεί να χρησιμοποιούν μη πιστοποιημένες αλυσίδες εφοδιασμού για να εξοικονομήσουν χρήματα, προκαλώντας περιβαλλοντική βλάβη στην κοινωνία, τη στιγμή που αποκομίζουν χρήματα από αυτή”.

(PV-Magazine)

11 Μαρτίου 2020

EnergyPress