Η Ελλάδα κατέθεσε στην Ε.Ε. νέα πρόταση Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)
Στα τελευταία στάδια για την οριστικοποίηση του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα βρίσκεται η χώρα μας μετά και την κατάθεση του προσχέδιου στη Κομισιόν για παρατηρήσεις και σχόλια.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση τους πρώτους μήνες του 2024 για να κατατεθεί το τελικό κείμενο για έγκριση στη Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024.
Σημειώνεται ότι με βάση το προσχέδιο του καλοκαιριού που είχε ανακοινώσει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ και αφορούσε κύρια τους βασικούς στόχους του ΕΣΕΚ, έχει ήδη προηγηθεί μια «κλειστή» διαβούλευση με τους φορείς της αγοράς. Σε όλες τις περιπτώσεις «όλοι θέλουν κάτι… παραπάνω από το νέο ΕΣΕΚ» πράγμα που μένει να δούμε πως θα αποτυπωθεί στο τελικό κείμενο.
Αυτή την στιγμή, κατόπιν εκτενέστερης επεξεργασίας από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι αναθεωρημένοι στόχοι για το 2030 αφορούν μεταξύ άλλων 23,5 GW κάθε μορφής ΑΠΕ, 5,3 GW αποθήκευση, 7,7 GW μονάδων φυσικού αερίου, μηδενική παρουσία του λιγνίτη, καθώς επίσης εκτίμηση για ένα στόλο από 460.000 ηλεκτρικά οχήματα.
Αναλυτικότερα, στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η χώρα θα πρέπει το 2030 να έχει 9,5 GW από αιολικά, (εκ των οποίων 1,9 GW υπεράκτια), 13,4 GW φωτοβολταικά και 0,6 GW άλλες πράσινες τεχνολογίες. Ειδικά στα χερσαία αιολικά και φωτοβολταικά, η εγκατεστημένη ισχύς προβλέπεται να αυξηθεί κατά 12 GW ως το 2030 (από 11,5 GW στα τέλη του 2023 σε 23,5 GW το 2030). Τα υδροηλεκτρικά θα πρέπει να είναι 3,8 GW, η αποθήκευση 5,3 GW, (εκ των οποίων 3,1 GW μπαταρίες και 2,2 GW η αντλησιοταμίευση), ενώ το μείγμα συμπληρώνουν 7,7 GW μονάδων φυσικού αερίου, 0,7 GW μονάδων με υγρό καύσιμο και καθόλου λιγνίτης.
Η αξιολόγηση της Κομισιόν επί του ελληνικού σχεδίου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, ωστόσο επισημαίνει αδυναμία στη στοχοθεσία, σε χρόνο και τρόπους για την επίτευξη των στόχων. Ειδικότερα, αυτό που διαφαίνεται είναι πως υπάρχει σαφής ανάγκη για περισσότερες λεπτομέρειες γύρω από το πως θα προχωρήσουν ιδιωτικές και δημόσιες πράσινες επενδύσεις, αναλυτικότερος σχεδιασμός γύρω από το ζήτημα της ενεργειακής αποδοτικότητας, αλλά και σαφέστερα χρονοδιαγράμματα.
Άλλωστε, η συνολικότερη αξιολόγηση για τα ΕΣΕΚ των κρατών-μελών που κατατέθηκαν υπογραμμίζει την ανάγκη για πρόσθετες προσπάθειες, επίσης υπό το φως των αποφάσεων της COP28. Ειδικότερα, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να εκπονήσουν πιο σαφή σχέδια για το πώς σκοπεύουν να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή.
Παράλληλα, τονίζει ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την ενδυνάμωση των καταναλωτών, τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και την υποστήριξη των ευρωπαϊκών εταιρειών στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους.