Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης στο energypress: Γιατί έχουμε αισιοδοξία ότι το 2024 θα είναι μια καλή ενεργειακή χρονιά

Με την παραμονή του νέου χρόνου συνηθίζουμε να ανταλλάσσουμε ευχές και να σκεφτόμαστε αισιόδοξα.

Πολύ περισσότερο αυτήν την φορά. Καθώς έχουμε περάσει από μια μεγάλη ενεργειακή κρίση που κράτησε πάνω από δύο χρόνια, στην διάρκεια των οποίων προεξοφλήθηκαν πολύ απαισιόδοξα σενάρια, τα οποία ευτυχώς δεν έγιναν πραγματικότητα. Έτσι δικαιολογείται μια συγκρατημένη αισιοδοξία για το 2024, όπως επιστρέφει η κανονικότητα στις διεθνείς αγορές. Με την πεποίθηση αυτή η κυβέρνηση σταματάει τις οριζόντιες επιδοτήσεις, συνεχίζοντάς τες μόνο για τους ευάλωτους συμπολίτες μας, και απελευθερώνει την αγορά της ενέργειας.

Μένουν πολλά να γίνουν, μια και οι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και οι απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης γίνονται πιο έντονες χρόνο με τον χρόνο. Όλο και περισσότερο πείθονται οι άνθρωποι, οι κυβερνήσεις όλο και περισσότερων κρατών, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις, ότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα πριν η κλιματική κρίση κλιμακωθεί σε κλιματική καταστροφή και ότι πρέπει να εντείνουμε τις δράσεις μας για να πλησιάσουμε την ανθρακική ουδετερότητα όσο το δυνατόν συντομότερα.

Η Ελλάδα έχει πετύχει αρκετά, ιδίως στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας όπου το ποσοστό των ΑΠΕ είναι φέτος στο 45%. Θέτουμε φιλόδοξους στόχους με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα ώστε να φτάσουμε στο 80% συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή το 2030. Αυτό απαιτεί νέες επενδύσεις ΑΠΕ, με ισορροπία ανάπτυξης ανάμεσα στα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά πάρκα, αλλά και επενδύσεις στο δίκτυο και στην αποθήκευση ενέργειας ώστε να αντιμετωπιστεί η σημερινή κατάσταση συμφόρησης του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου. Όλο αυτό το πακέτο μέτρων, με αιχμή την προσθήκη μπαταριών και αντλησιοταμίευσης, θα αποτελέσει την αιχμή των πρωτοβουλιών του τομέα Ενέργειας το 2024.

Έχουμε εξαγγείλει παράλληλα ένα οραματικό μεγάλο πρόγραμμα για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, ώστε να εκμεταλλευτούμε το εξαιρετικό αιολικό δυναμικό του Αιγαίου Πελάγους, ίσως το καλύτερο σε όλη την Μεσόγειο. Το αιολικό αυτό δυναμικό αποτελεί έναν πολύτιμο εθνικό πόρο που η χρήση του μπορεί να μεταμορφώσει την Ελλάδα σε εξαγωγό πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη, με παράλληλη ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος βοηθητικών οικονομικών δραστηριοτήτων που θα συμβάλει σημαντικά στην όλη ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας. Μέσα στο 2024 φιλοδοξούμε να ολοκληρώσουμε το αναγκαίο ρυθμιστικό περιβάλλον και να αρχίσουμε σε παράλληλη διαδρομή τις αναγκαίες έρευνες στις επιλεγμένες περιοχές για να μπορέσουμε συντομότερα να κινητοποιήσουμε τους επίδοξους επενδυτές των τεράστιων αυτών έργων.

Μέσα στους στόχους του 2024 είναι και η επιτάχυνση των ερευνών για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες, δηλαδή μεταλλεύματα που χρησιμοποιούνται στις υποδομές των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Προσαρμοζόμαστε έτσι σε μία νέα, μεγάλη Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για να μειωθεί η Ευρωπαϊκή εξάρτηση από ξένες χώρες που σήμερα ελέγχουν την μεγάλη πλειοψηφία των Κρίσιμων Πρώτων Υλών. Η χώρα μας είναι προικισμένη με αρκετή ποικιλία των υλικών αυτών και οραματιζόμαστε μια αναζωογόνηση της μεταλλευτικής δραστηριότητας, με κατάλληλες θεσμικές παρεμβάσεις.

Η διαδρομή προς το Green Deal της Ευρώπης στην οποία θέλουμε να είμαστε πρωταγωνιστές περιλαμβάνει και νέες παρεμβάσεις για την ανάπτυξη της αγοράς του πράσινου υδρογόνου, των βιοκαυσίμων, της τεχνολογίας δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανίες που δεν έχουν εναλλακτικούς τρόπους «πράσινης» μετάβασης. Μέσα στο 2024 θα θεσμοθετήσουμε το ρυθμιστικό περιβάλλον για όλες αυτές τις νέες αγορές, ακολουθώντας τις βέλτιστες πρακτικές των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και θα ξεκινήσουμε την υλοποίηση έργων όπως η εγκατάσταση των πρώτων μονάδων ηλεκτρόλυσης υδρογόνου με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, βιομεθανίου, δέσμευσης, μεταφοράς και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα με χρήση κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Ένα επίσης μεγάλο έργο που θα ξεκινήσει το 2024 είναι οι δράσεις για την απανθρακοποίηση των νησιών, με χρήματα που θα χορηγήσει τόσο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με την συνδρομή της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, αλλά και του ΕΣΠΑ. Στόχος είναι αρκετά από τα νησιά μας, το κυριότερο ατού του Ελληνικού Τουρισμού, να έχουν ανθρακική ουδετερότητα το 2030, να είναι δηλαδή πράσινα, πράγμα που θα τονώσει ακόμα περισσότερο την ελκυστικότητα τους σε μια εποχή αυξανόμενης ευαισθητοποίησης των επισκεπτών μας για τα ζητήματα του περιβάλλοντος.

Όλα αυτά τα μεγάλα νέα προγράμματα θα συμπληρωθούν από την συνέχιση των έργων που ήδη προωθούμε ενεργητικά με την βοήθεια ευρωπαϊκών πόρων όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, ανάμεσα σε άλλα. Η συνέχιση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας τόσο στον ιδιωτικό τομέα, κατοικίες και επιχειρήσεις, όσο και στο Δημόσιο, είναι στις άμεσες προτεραιότητες του Υπουργείου. 

Η βασική αρχή με την οποία θα κινηθούμε σε όλες τις δράσεις μας είναι το συμφέρον των καταναλωτών. Έτσι είμαστε υποχρεωμένοι να κρατάμε την ισορροπία ανάμεσα στις απαιτήσεις της προώθησης της πράσινης μετάβασης και εκείνες της εξασφάλισης ενεργειακής ασφάλειας, επομένως αξιοποιώντας και όλες εκείνες τις δυνατότητες που έχει η χώρα μας από την χρήση του φυσικού αερίου, στον οποίο η γεωγραφική θέση μας δίνει δυνατότητες να είμαστε ένας ενεργειακός κόμβος διαμετακόμισης στην ευρύτερη γειτονιά μας.

Η ισορροπία είναι μια βασική αρχή που προσέχουμε να τηρούμε σε όλες τις αποφάσεις μας, προωθώντας το νέο αλλά προσέχοντας να αποφεύγουμε την υπερβολή και την υπερδιαστασιολόγηση, να συντηρούμε το παλιό αλλά χωρίς να ξεχνάμε την ανάγκη υπέρβασης του, προστατεύοντας τους καταναλωτές χωρίς να εμποδίζουμε τις επενδύσεις, τηρώντας τις σωστές αναλογίες κόστους – οφέλους στην προστασία του περιβάλλοντος.

Κάθε χρονιά είναι δύσκολη αν πάρει κανείς υπόψιν του τους πολλούς παράγοντες και την συνθετότητα των ζητημάτων που σχετίζονται με την ενέργεια. Αλλά ελπίζουμε ότι το 2024 θα μας χαρίσει μια ανάπαυλα από τα προηγούμενα δύσκολα χρόνια, καθώς οι τιμές της ενέργειας θα αποκλιμακωθούν κατά πάσα πιθανότητα όσο δεν χειροτερεύουν οι γεωπολιτικές προκλήσεις, η τεχνολογία θα κάνει νέες προόδους και η Ελληνική Οικονομία θα πάει καλύτερα ακόμα.

Εύχομαι καλή ενεργειακή χρονιά.

Ο κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης είναι Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών 

Το άρθρο περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του energypress για τις προκλήσεις, τους φόβους και τις προσδοκίες στον ενεργειακό τομέα το 2024.