Optimus Energy: Γιατί η πρόταση του ΑΔΜΗΕ για τις περικοπές «ακυρώνει» την συμμετοχή των ΑΠΕ στην αγορά εξισορρόπησης
Προβληματική ως προς τον πυρήνα της με βάση και την διεθνή εμπειρία αξιολογεί η Optimus Energy την πρόταση του Διαχειριστή για το μοντέλο που προκρίνει σχετικά με τον περιορισμό έγχυσης των μονάδων ΑΠΕ.
Ειδικότερα, σε επιστολή της στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης που πραγματοποίησε η ΡΑΑΕΥ επί της εισήγησης του ΑΔΜΗΕ, η Optimus Energy επισημαίνει ότι η πρόταση, ως διατυπώνεται, καταλήγει να καταργεί επί της ουσίας την ύπαρξη των Κατανεμόμενων Χαρτοφυλακίων ΑΠΕ στην Αγορά Εξισορρόπησης και τη δυνατότητα καθοδικής ενέργειας εξισορρόπησης που έχουν να προσφέρουν στο σύστημα όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο, ενώ ταυτόχρονα απαλλάσσει τον Διαχειριστή ΕΣΜΗΕ από την υποχρέωσή του να λειτουργεί την αγορά εξισορρόπησης όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα.
Βάσει της διεθνούς πρακτικής επί του θέματος σε πλήθος ώριμων αγορών, όπως αναφέρεται στην επιστολή, τα «εργαλεία» που έχει στα χέρια του ο Διαχειριστής για την εξισορρόπηση του συστήματος αξιοποιούνται σε μια αλληλουχία και ιεραρχικά, χωρίς το ένα να φτάνει να αναιρεί το άλλο, όπως προκύπτει από την εισήγηση που έχει ο ΑΔΜΗΕ. Πιο συγκεκριμένα, η βασική αρχή που διέπει την εσκεμμένη περικοπή της έγχυσης των σταθμών ΑΠΕ για σκοπούς εξισορρόπησης και ασφάλειας του συστήματος αναγνωρίζει και υλοποιεί την παρακάτω αλληλουχία:
1.Όταν το σύστημα έχει ανάγκη για καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης, ενεργοποιούνται όλοι οι διαθέσιμοι πόροι του συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των κατανεμόμενων σταθμών ΑΠΕ. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, οι σταθμοί ΑΠΕ συνήθως ενεργοποιούνται τελευταίοι στη σειρά επιλογής των σχετικών πόρων και έτσι λαμβάνει χώρα περικοπή ΑΠΕ με βάση την οικονομική τους προσφορά. Για το λόγο αυτό, η περίπτωση αυτή περικοπής ΑΠΕ αναφέρεται είτε ως αγοραία (market-based curtailment) είτε ως εθελοντική (voluntary curtailment). Σε άλλες αγορές η διαδικασία αυτή περιγράφεται ως market-based redispatch.
2. Όταν η ευστάθεια και ασφάλεια του συστήματος, τόσο σε τοπικό όσο και σε κεντρικό επίπεδο, δεν μπορούν πλέον να διασφαλιστούν με περαιτέρω χρήση πόρων εξισορρόπησης, τότε λαμβάνουν χώρα υποχρεωτικές περικοπές ΑΠΕ με εντολή του Διαχειριστή Συστήματος. Η συνήθης ορολογία αναφέρεται σε περικοπή για λόγους ασφάλειας συστήματος (security curtailment), υποχρεωτική περικοπή (mandatory curtailment) ή mandatory redispatch.
Η αλληλουχία αυτή υλοποιείται ιεραρχικά μέσω της αγοράς εξισορρόπησης και σε καμία περίπτωση η ενεργοποίηση του δεύτερου επιπέδου αυτής (υποχρεωτική περικοπή) δεν καταργεί την λειτουργία του πρώτου και βασικού επιπέδου (περικοπή λόγω συμμετοχής στην αγορά εξισορρόπησης). Επομένως, μόνο όταν εξαντληθούν πλήρως οι διαθέσιμοι πόροι για παροχή καθοδικής ενέργειας εξισορρόπησης (νο. 1), τότε μόνο ενεργοποιεί ο Διαχειριστής Συστήματος την περικοπή νο. 2.
Η διαφωνία της Optimus Energy έγκειται στο γεγονός ότι, βάσει της παραγράφου 12 στο άρθρο 65, παραβιάζεται η παραπάνω αρχή με αποτέλεσμα να καταλήγει να «ακυρώνει» την σημασία συμμετοχής και δραστηριότητας των μονάδων ΑΠΕ στην αγορά εξισορρόπησης. Μάλιστα, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «Σε περίπτωση που η προτεινόμενη τροποποίηση για την υποχρεωτική περικοπή (mandatory redispatch) εγκριθεί, ο Διαχειριστής αποκτά ένα σύστημα ελέγχου των ΑΠΕ, παράλληλο και ανεξάρτητο της συμμετοχής των ΑΠΕ στην αγορά εξισορρόπησης». Προσθέτει ακόμη ότι επί της ουσίας εισάγεται μια διαδικασία υποχρεωτικής ανακατανομής (mandatory redispatch), η οποία λειτουργεί ασύνδετα και ανταγωνιστικά στην συμμετοχή των ΑΠΕ στην αγορά εξισορρόπησης, την οποία και υποκαθιστά καθώς ο Διαχειριστής μπορεί να χρησιμοποιεί την επιλογή αυτή κατά το δοκούν, δεδομένης μάλιστα και της έλλειψης στον Κώδικα Αγοράς Εξισορρόπησης (ΚΑΕ) σαφούς ορισμού περί ασφάλειας και αξιοπιστίας του ΕΣΜΗΕ, προκειμένου να περιορίσει την έγχυση παραγωγής από ΑΠΕ.
Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, το κομμάτι αυτό χρειάζεται επανεξέταση από τον ΑΔΜΗΕ καθώς το κρίσιμο είναι τα δύο σχήματα, όπως προαναφέρθηκαν, να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ζήτημα δεν απασχολεί πρώτη φορά την ελληνική αγορά των ΑΠΕ αλλά αντιθέτως έχει συζητηθεί εκτενώς στις επαφές που είχε ο Διαχειριστής με εκπροσώπους της αγοράς όλο το προηγούμενο διάστημα κατά την προετοιμασία της εισήγησής του για το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τις περικοπές έγχυσης των μονάδων ΑΠΕ στο ελληνικό σύστημα.
