Πράσινη ενέργεια στον Βορρά από τον Νότο
Ενεργειακή διασύνδεση Κεντρικής Ευρώπης με Αφρική μέσω Ελλάδας θα προτείνει ο πρωθυπουργός στη Σύνοδο Κορυφής
Με σχέδιο για εξαγωγή πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας προς την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη, που θα φθάνει στην Ελλάδα από τη Βόρεια Αφρική και την Ανατολική Μεσόγειο, θα προσέλθει η ελληνική κυβέρνηση στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής. Η ελληνική πρόταση λαμβάνει υπόψη τον ευρύτερο ευρωπαϊκό σχεδιασμό για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού στο νέο περιβάλλον της ενεργειακής μετάβασης και της αυξημένης παραγωγής των ΑΠΕ, που καθιστά αναγκαία την ενίσχυση των δικτύων και των διασυνοριακών διασυνδέσεων.
Το ΒloombergNEF υπολογίζει ότι υπάρχουν 600 GW ηλιακής και αιολικής ενέργειας σε αναμονή για σύνδεση στο δίκτυο λόγω έλλειψης χωρητικότητας μόνο σε τέσσερις χώρες στην Ευρώπη, και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του δικτύου διαχειριστών Ε.Ε. ENTSO-E, πέραν των διασυνοριακών διασυνδέσεων 23 GW που προγραμματίζονται έως το 2025, η Ευρώπη έχει πρόσθετες ανάγκες για επιπλέον διασυνδέσεις 64 GW σε 50 ευρωπαϊκά σύνορα έως το 2030 και 132 GW έως το 2040 (συμπεριλαμβανομένων και έργων αποθήκευσης). Αυτές οι νέες διασυνδέσεις είναι αναγκαίες για να περιοριστεί η ηλεκτροπαραγωγή από αέριο στην Ευρώπη κατά 75 TWh έως το 2040 και να αποφευχθούν περικοπές ΑΠΕ 42 TWh.
Η Ε.Ε., σύμφωνα με την επιχειρηματολογία που θα αναπτύξει η Ελλάδα στη Σύνοδο Κορυφής, θα πρέπει να έχει μια εστιασμένη πρωτοβουλία για την αναβάθμιση του δικτύου στα Δυτικά Βαλκάνια, αφενός για να επιτευχθεί η ενεργειακή μετάβαση στην περιοχή και να δοθεί η δυνατότητα στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και σε άλλες χώρες να στείλουν ηλεκτρική ενέργεια στην Ευρώπη, και αφετέρου για να διευκολύνει την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική στη Νότια Ευρώπη και από εκεί στην Κεντρική Ευρώπη, που έχει μεγαλύτερη ανάγκη για ενέργεια.
Η Ελλάδα με την πρόταση που θα καταθέσει στη Σύνοδο Κορυφής θα επιδιώξει την πολιτική στήριξη του ηλεκτρικού διαδρόμου που θα ενώνει την Ελλάδα με την Αυστρία για να φθάνει πράσινη ενέργεια μέχρι τη νότια Γερμανία.
Η διασύνδεση με αρχική δυναμικότητα 3 GW, που σε δεύτερη φάση θα φθάσει στα 9 GW, θα ξεκινάει από την Ελλάδα και θα καταλήγει στην Αλβανία. Από εκεί ο ΑΔΜΗΕ φαίνεται να εξετάζει δύο εναλλακτικές οδεύσεις. Μια χερσαία που θα διασχίζει τα κράτη Μαυροβούνιο, Κροατία και Σλοβενία και θα καταλήγει στην Αυστρία και τη νότια Γερμανία. Η δεύτερη διαδρομή είναι υποθαλάσσια από τα παράλια της Αλβανίας μέχρι τη Σλοβενία και στη συνέχεια θα ακολουθεί χερσαία όδευση προς Αυστρία και νότια Γερμανία.
Η κάθε διαδρομή διαθέτει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα τα οποία αξιολογούνται από τον ΑΔΜΗΕ. Με την υποθαλάσσια διαδρομή, για παράδειγμα, αποφεύγονται όλες οι δυσκολίες και καθυστερήσεις που συνοδεύουν τα χερσαία έργα (αδειοδοτήσεις, αντιδράσεις, απαλλοτριώσεις κ.λπ.), η οποία όμως δεν έχει ενδιάμεσα καταναλώσεις, κάτι που αποτελεί πλεονέκτημα της χερσαίας διαδρομής. Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική στήριξη είναι το πρώτο βήμα για να προχωρήσει αυτή η νέα «πράσινη λεωφόρος», κάτι που θα επιδιώξει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο Κορυφής.
Από εκεί και μετά θα πρέπει να επιδείξει ενδιαφέρον ένας διαχειριστής της Κεντρικής ή της Δυτικής Ευρώπης και ουσιαστικά της Γερμανίας, λόγω ισχυρής ζήτησης για πράσινη ενέργεια, ή της Αυστρίας, όπου θα καταλήγει η διασύνδεση, τονίζουν στην «Κ» αρμόδιοι παράγοντες. Χωρίς την ενίσχυση των διασυνδέσεων με την Κεντρική Ευρώπη καθίστανται ανίσχυρα και τα σχέδια διασύνδεσης της Ελλάδας με την Αίγυπτο, εκτιμούν οι ίδιοι παράγοντες, καθώς δεν θα υπάρχει έξοδος για την υπερπληθώρα ενέργειας που θα συγκεντρωθεί στη χώρα.
Η Ελλάδα θα προτείνει επίσης στη Σύνοδο Κορυφής τη δημιουργία ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου για την ενίσχυση των δικτύων με πρόσθετους πόρους αλλά και τη συγκέντρωση των διάσπαρτων υφιστάμενων. Την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να παρουσιάσει στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής σχέδιο για εξαγωγή πράσινης ενέργειας προς τον Βορρά μέσω των Δυτικών Βαλκανίων ανακοίνωσε χθες στο 4ο Power & Gas Forum ο ειδικός σύμβουλος του πρωθυπουργού σε θέματα ενέργειας, Νίκος Τσάφος. «Η στρατηγική μας έχει να κάνει με τα Δυτικά Βαλκάνια, ώστε να στείλουμε την ενέργεια από την Αφρική και την Ελλάδα προς τα βόρεια». Εκεί εντάσσεται η νέα πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης να παρουσιάσει το σχέδιό της για τις διεθνείς διασυνδέσεις στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής και στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε., είπε.