Η «ενεργειακή» διάσταση των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 9ης Φλεβάρη – Οι βασικές προκλήσεις και η απουσία συγκεκριμένων μέτρων
Κρίσιμες παραμέτρους με ενεργειακή διάσταση θίγουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που συνεδρίασε την Πέμπτη 9 Φεβρουάριου, χωρίς ωστόσο να περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα παρά παροτρύνει την Κομισιόν σε μια πιο ενδελεχή εξέταση βασικών ζητημάτων που θα βρεθούν στην «πρώτη γραμμή» το επόμενο διάστημα.
Σημειώνεται σχετικά πως οικοδομώντας την Στρατηγική της Κομισιόν για την Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας για το net-zero, και υπό το πρίσμα των επικείμενων αναλύσεων για την αγορά, το Συμβούλιο επισημαίνει μια σειρά εργασίες που με όρους επείγοντος χρειάζεται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα. Επιγραμματικά, σημειώνει τα παρακάτω:
Στρατηγική κρατικών ενισχύσεων: Oι διαδικασίες χρειάζεται να απλοποιηθούν περαιτέρω, να γίνουν πιο γρήγορες και περισσότερο προβλέψιμες. Η ακεραιότητα της Ενιαίας Αγοράς θα πρέπει να διατηρηθεί. Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εστιάζει σε εργαλεία της ΕΕ, όπως είναι τα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI) τα οποία χρειάζεται να υλοποιηθούν αποτελεσματικά αυξάνοντας την διαφάνεια και τις βελτιστοποιημένες διαδικασίες, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τον σχεδιασμό και τα στάδια των αξιολογήσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν τακτικά να αναφέρει στο Συμβούλιο τον αντίκτυπο της Στρατηγικής Κρατικών Ενισχύσεων στην Ενιαία Αγορά καθώς και στην αντανωνιστικότητα της ΕΕ παγκοσμίως.
Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση: Θέτει το ζήτημα της διευκόλυνσης της πράσινης μετάβασης στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αποφυγή κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς. Στη βάση αυτή, τα υφιστάμενα ταμεία της ΕΕ θα πρέπει να αναπτυχθούν σε έναν πιο ευέλικτο τρόπο και ταυτόχρονα να διερευνηθούν επιλογές που διευκολύνουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν και το Συμβούλιο να διασφαλίσουν την πλήρη κινητικότητα της διαθέσιμης χρηματοδότησης των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων, και επομένως να παρέχουν χρονικά προσδιορισμένη και στοχευμένη στήριξη σε στρατηγικούς τομείς, χωρίς να επηρεάζεται η συνοχή της ευρωπαϊκής στρατηγικής. Ταυτόχρονα, καλύτερα θα πρέπει να διερευνηθεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως προς την «αρωγή» που μπορεί να προσφέρει.
Αδειοδοτικό περιβάλλον: Ένα απλό, προβλέψιμο και διαφανές πλαίσιο επενδύσεων στην ΕΕ είναι κρίσιμης σημασίας. Οι διοικητικές και αδειοδοτικές διαδικασίες θα πρέπει να απλοποιηθούν και να γίνουν εξαιρετικά πιο γρήγορες, συμπεριλαμβανομένου της διασφάλισης για ανάπτυξη κατασκευαστικής ικανότητας στην ΕΕ σε προϊόντα που συνδέονται με τους κλιματικούς στόχους ουδετερότητας της Ένωσης. Χρειάζεται να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε σπάνια μέταλλα, περιλαμβανομένου της διαφοροποίησης των πηγών και της ανακύκλωσης σπάνιων υλικών για την προώθηση των βασικών αρχών κυκλικής οικονομίας. Η επικείμενη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να στηρίζει την μετάβαση σε ένα απανθρακοποιημένο και αποτελεσματικό ενεργειακό σύστημα με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, να διασφαλίζει την ασφάλεια εφοδιασμού σε όλες τις συνθήκες και να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Σημειώνει την ανάγκη να εκσυγχρονιστούν οι κανόνες προμήθειας προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών.
Επενδύσεις: Για τον περιορισμό του επενδυτικού κενού απαιτούνται τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες επενδύσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λαμβάνει υπόψη του την πρόθεση της Κομισιόν να προτείνει ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας (European Sovereignty Fund) πριν το καλοκαίρι του 2023 που στόχο θα έχει την στήριξη των επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς.
Τέλος, ως σημαντική παράμετρος που καλείται η Κομισιόν να αντιμετωπίσει και να σχεδιάσει την ανάλογη πολιτική είναι διαφοροποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα σπάνιες πρώτες ύλες που διατηρούν κολοσσιαία σημασία για την ανάπτυξη μιας σειράς κλάδων (βλ. ηλεκτρικά οχήματα, μπαταρίες, πάνελ κα) αλλά και συνολικότερα για την επιτυχία της πράσινης μετάβασης.
Δείτε εδώ ολόκληρο το κείμενο με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου.
