ΚΑΠ: Πώς θα επιτευχθεί η ορθολογική χρήση των θρεπτικών συστατικών στη γεωργία

Η μείωση της ρύπανσης από θρεπτικά συστατικά αποτελεί έναν από τους στόχους της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» καθώς και της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται το 2023.

Μάλιστα, στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ , οι χώρες της ΕΕ θα έχουν την ευελιξία να προσαρμόζουν στρατηγικές και παρεμβάσεις, που μπορούν να βελτιώσουν τη διαχείριση των θρεπτικών συστατικών, που είναι απαραίτητα στοιχεία για την παραγωγή των καλλιεργειών σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ.

Τι είναι τα θρεπτικά συστατικά

Τα θρεπτικά συστατικά όπως το άζωτο, το κάλιο και ο φώσφορος είναι απαραίτητα για την παραγωγή των καλλιεργειών και μπορούν να εφαρμοστούν μέσω λιπασμάτων, καθώς και οργανικών ουσιών, όπως η ζωική κοπριά.

Ωστόσο, όταν χρησιμοποιούνται υπερβολικά, τα θρεπτικά συστατικά μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή ρύπανσης του αέρα, του εδάφους και των υδάτων και μπορούν επίσης να έχουν αρνητικές επιπτώσεις τόσο στη βιοποικιλότητα όσο και στο κλίμα.

Ως μέρος της στρατηγικής «Από το αγροκτημα στο πιάτο» –ένας από τους κεντρικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει να δει μείωση των απωλειών θρεπτικών συστατικών τουλάχιστον κατά 50% έως το 2030, διασφαλίζοντας παράλληλα μη υποβάθμιση της γονιμότητας του εδάφους. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση της χρήσης λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20%.

Η ΚΑΠ είναι το βασικό εργαλείο για την υποστήριξη της βιώσιμης χρήσης λιπασμάτων στη γεωργία, διασφαλίζοντας ότι οι αγρότες μπορούν να διατηρήσουν την παραγωγικότητα μειώνοντας ταυτόχρονα τις βλαβερές συνέπειες της ρύπανσης.

Τρέχουσες δράσεις ΚΑΠ

Η ΚΑΠ προωθεί βιώσιμα γεωργικά συστήματα στην ΕΕ, δίνοντας τη δυνατότητα στους αγρότες να:

• παρέχουν ασφαλή, υγιεινά και βιώσιμα παραγόμενα τρόφιμα για την κοινωνία·
• αποκτούν σταθερό και δίκαιο εισόδημα, λαμβάνοντας υπόψη το πλήρες φάσμα των δημόσιων αγαθών που παρέχουν·
• την προστασία των φυσικών πόρων, την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και τη συμβολή στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Μέσω ορισμένων κανόνων και μέτρων, η ΚΑΠ υποστηρίζει τους αγρότες στη βιώσιμη χρήση των θρεπτικών συστατικών.

Πολλαπλή συμμόρφωση

Σύμφωνα με τους κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης , όλοι οι δικαιούχοι της ΚΑΠ συνδέονται οι πληρωμές τους με ένα σύνολο νομοθετικών απαιτήσεων διαχείρισης (SMR) και καλών γεωργικών και περιβαλλοντικών συνθηκών (GAEC). Οι κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης σχετικά με τα θρεπτικά συστατικά περιλαμβάνουν και την σύνδεση των πληρωμών με την οδηγία για τα νιτρικά άλατα (SMR 1).

Ενίσχυση των οικολογικών σχημάτων

Η νέα ΚΓΠ θα περιλαμβάνει ενισχυμένους κανόνες και βελτιωμένες ευκαιρίες για την υποστήριξη της αποτελεσματικής χρήσης των θρεπτικών συστατικών. Για παράδειγμα, οι ενισχυμένες προϋποθέσεις της νέας ΚΓΠ θα αποτελέσουν μια ισχυρότερη βάση των υποχρεωτικών απαιτήσεων που σχετίζονται με την ορθή χρήση των θρεπτικών συστατικών. Επιπλέον, σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού της ΚΑΠ θα διατεθεί σε οικολογικά συστήματα, τα οποία μπορούν να υποστηρίξουν εθελοντικές πρακτικές από αγρότες – πιο φιλόδοξες από τη νομική βάση – που συμβάλλουν στη βιώσιμη χρήση των θρεπτικών ουσιών.