Διαρροή (Euractiv): non paper για τη ένταξη της φυσ. αερίου & πυρηνικής ενέργειας στους κανόνες της ΕΕ για «πράσινη» χρηματοδότηση

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορεί μια πρόταση για την ένταξη τόσο της πυρηνικής ενέργειας όσο και του φυσικού αερίου στην πράσινη χρηματοδοτική ταξινόμηση της Ένωσης. Το έγγραφο χαρακτηρίζεται ως «επιστημονικό αίσχος» από ακτιβιστές, οι οποίοι προειδοποιούν ότι θα βλάψει την αξιοπιστία της ΕΕ στην πράσινη μετάβαση.

Το non paper το οποίο περιήλθε στην κατοχή της EURACTIV, καθορίζει λεπτομερή τεχνικά κριτήρια για να χαρακτηριστεί το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο στο πλαίσιο των κανόνων της ΕΕ για τη πράσινη μετάβαση.

Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, θα πρέπει οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο ή οι εγκαταστάσεις συμπαραγωγής να μην εκπέμπουν περισσότερα από 100 γραμμάρια ισοδύναμου CO2 ανά κιλοβατώρα προκειμένου να χαρακτηριστεί «βιώσιμη» η επένδυση.

Η πρόταση έρχεται στον απόηχο των δηλώσεων της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει σύντομα προτάσεις για το φυσικό αέριο και την πυρηνική ενέργεια ως μέρος ενός εγχειριδίου κανόνων πράσινης χρηματοδότησης.

«Χρειαζόμαστε περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι φθηνότερες, απαλλαγμένες από εκπομπές άνθρακα και τοπικές», έγραψε η φον ντερ Λάιεν στο Twitter μετά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ πριν από δύο εβδομάδες, όπου οι ηγέτες συζήτησαν τις πολιτικές της Ένωσης για την αύξηση των τιμών της ενέργειας.

«Χρειαζόμαστε επίσης μια σταθερή πηγή, την πυρηνική ενέργεια, και κατά τη διάρκεια της μετάβασης, το φυσικό αέριο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα παρουσιάσουμε την πρότασή μας για την ταξινόμηση», πρόσθεσε.

Το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο

Τα κριτήρια εκπομπών 100gCO2 είναι τα ίδια με προηγούμενες προτάσεις που κυκλοφόρησαν πέρυσι, οι οποίες απορρίφθηκαν ως πολύ αυστηρές από μια ομάδα 10 χωρών της ΕΕ που τάσσονται υπέρ του φυσικού αερίου και απείλησαν να ασκήσουν βέτο στην πρόταση.

Για να καθησυχάσει τις ανησυχίες των επικριτών, το έγγραφο θέτει πρόσθετα κριτήρια για τις μονάδες φυσικού αερίου ώστε να χαρακτηριστούν ως «μεταβατική δραστηριότητα», συνοδευόμενα από ρήτρα λήξης (έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030) για την έναρξη λειτουργίας νέων μονάδων.

Για τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, τα κριτήρια για να χαρακτηριστούν «μεταβατική δραστηριότητα» είναι:

Οι άμεσες εκπομπές είναι χαμηλότερες από 340g εκπομπών CO2 ανά kWh, και
Οι ετήσιες εκπομπές είναι χαμηλότερες από 700 kgCO2/kW.

Για τις μονάδες συμπαραγωγής, τα κριτήρια για να χαρακτηριστούν ως “μεταβατική δραστηριότητα” είναι τα εξής:

Οι εκπομπές του κύκλου ζωής είναι χαμηλότερες από [250-270] gCO2e ανά kWh, και
Εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας 10% σε σύγκριση με τη χωριστή παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι ακτιβιστές καταγγέλλουν τα κριτήρια αυτά ως “ριζικά ασθενέστερα” από τα προηγούμενα σχέδια που είχε καταρτίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Η πρόταση αυτή είναι μια επιστημονική ντροπή που θα επιφέρει θανάσιμο πλήγμα στην ταξινόμηση», δήλωσε ο Χένρυ Έβιστον, εκπρόσωπος για τη βιώσιμη χρηματοδότηση στο Γραφείο Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF.

«Θα βλάψει σοβαρά την ατζέντα της ΕΕ για τη βιώσιμη χρηματοδότηση και την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ. Πρέπει να απορριφθεί αποφασιστικά από την Επιτροπή και να αντιταχθούν όλα τα κράτη μέλη», πρόσθεσε .

Οι ακτιβιστές δεν ήταν σίγουροι για την προέλευση του non paper. Ωστόσο, διπλωμάτες που μίλησαν στη EURACTIV κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής της ΕΕ πριν από δύο εβδομάδες δήλωσαν ότι η Γαλλία εργαζόταν παρασκηνιακά για να σφυρηλατήσει έναν συμβιβασμό σχετικά με τη φορολογία που θα ικανοποιούσε τους υποστηρικτές του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας.

Με πρωτοβουλία του Παρισιού, εκπρόσωποι ομοϊδεατών χωρών της ΕΕ πραγματοποίησαν συνάντηση στις 18 Οκτωβρίου για να συζητήσουν για την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο στο πλαίσιο της ταξινόμησης, δήλωσε ο διπλωμάτης της ΕΕ. Στη συνάντηση συμμετείχαν η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία.

Σύμφωνα με την ίδια διπλωματική πηγή, οι συμμετέχοντες συζήτησαν συμβιβαστικές προτάσεις για τεχνικά κριτήρια αξιολόγησης της βιωσιμότητας των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο και πυρηνικά εργοστάσια.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά ένα βήμα πιο κοντά στην ενσωμάτωση της πυρηνικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ταξινομία βιώσιμης χρηματοδότησης του μπλοκ μετά από μια σύνοδο κορυφής την περασμένη εβδομάδα, όπου οι ηγέτες της ΕΕ συζήτησαν την απάντηση του μπλοκ στην αύξηση των τιμών της ενέργειας.

Πυρηνική ενέργεια

Όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια, το “μη έγγραφο” βασίζεται στις συστάσεις του Κοινού Κέντρου Ερευνών (ΚΚΕρ) της ΕΕ, το οποίο κατέληξε σε έκθεση του Ιουλίου στο συμπέρασμα ότι η πυρηνική ενέργεια είναι ασφαλής και, ως εκ τούτου, επιλέξιμη για πράσινη ετικέτα στο πλαίσιο της φορολογικής ταξινόμησης.

Το έγγραφο δεν προτείνει λεπτομερή κριτήρια βιωσιμότητας σε αυτό το στάδιο και απλώς χωρίζει τις δραστηριότητες παραγωγής πυρηνικής ενέργειας σε τέσσερις κατηγορίες:

-Λειτουργία πυρηνικού σταθμού: Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής, της θέσης σε λειτουργία, της λειτουργίας και του παροπλισμού των πυρηνικών σταθμών.
-Αποθήκευση ή διάθεση ραδιενεργών αποβλήτων ή αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων (δραστηριότητα που επιτρέπει τη λειτουργία).
-Εξόρυξη και επεξεργασία ουρανίου (επιτρεπόμενη δραστηριότητα).
-Επανεπεξεργασία αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων (επιτρεπόμενη δραστηριότητα).

Το “μη έγγραφο” έρχεται στον απόηχο της συνάντησης των υπουργών ενέργειας της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα, όπου δώδεκα χώρες της ΕΕ τάχθηκαν υπέρ της συμπερίληψης της πυρηνικής ενέργειας στην ταξινόμηση.

Μεταξύ των επιφανών επικριτών της συμπερίληψης του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας στην ταξινόμηση συγκαταλέγεται η Elise Attal, επικεφαλής της πολιτικής της ΕΕ στις Αρχές για Υπεύθυνες Επενδύσεις (PRI), ένα διεθνές δίκτυο επενδυτών που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη.

“Οι υποστηρικτές της συμπερίληψης της ηλεκτρικής και πυρηνικής ενέργειας από φυσικό αέριο στη βιώσιμη ταξινόμηση της ΕΕ θα υποστηρίξουν ότι οι οικονομικές αυτές δραστηριότητες έχουν ρόλο να διαδραματίσουν στην ενεργειακή μετάβαση”, έγραψε σε πρόσφατο άρθρο της που δημοσιεύθηκε στη EURACTIV.

“Αυτό το επιχείρημα είναι άσχετο: ο σχεδιασμός της Βιώσιμης Ταξινόμησης της ΕΕ στοχεύει στον καθορισμό των πράσινων οικονομικών δραστηριοτήτων – και όχι των οικονομικών δραστηριοτήτων που απαιτούνται για τη μετάβαση σε μια οικονομία καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα έως το 2050”.

Διαβάστε αναλυτικότερα εδώ:

 

 

3 Nοεμβρίου 2021

Euractiv