Η θάλασσα της Αρκτικής γίνεται μέρος του Ατλαντικού, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας.
Το βόρειο κομμάτι της θάλασσας Barents, στα βόρεια της Σκανδιναβίας και ανατολικά του απομεμακρυσμένου αρχιπελάγους του Svalbard, έχει θερμανθεί εξαιρετικά γρήγορα: 1,5°C μόλις μέσα σε 18 χρόνια, από το 2000.
«Το ονομάζουμε το πιο ζεστό σημείο της Αρκτικής», λέει η Sigrid Lind, ερευνητής στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Έρευνας στο Tromso της Νορβηγίας.
Οι επιστήμονες που μελετούν την Αρκτική, μία από τις περιοχές με την ταχύτερη αύξηση θερμοκρασίας, λένε ότι οι αλλαγές στην περιοχή είναι τόσο ξαφνικές και τεράστιες που ουσιαστικά η Αρκτική θα αποτελέσει σύντομα ένα ακόμη μέρος του Ατλαντικού ωκεανού και όχι την χαρακτηριστική παγωμένη θάλασσα της Αρκτικής.
Τώρα, η κ. Lind και οι συνάδελφοί της έχουν δείξει, με βάση τις μετρήσεις θερμοκρασίας και αλατότητας που έκαναν το καλοκαίρι, ότι αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας συνοδεύεται από μια έντονη αλλαγή χαρακτήριστικών, καθώς ο Ατλαντικός Ωκεανός "καταλαμβάνει" την περιοχή και την μετατρέπει σε πολύ διαφορετική θαλάσσια οντότητα.
Τα αποτελέσματά τους που δημοσιεύθηκαν στο Nature Climate Change, υπογραμμίζουν ότι το χάσμα μεταξύ του Ατλαντικού και της Αρκτικής δεν ήταν μόνο γεωγραφικό, αλλά και φυσικό.
Ενώ η νότια θάλασσα Barents είναι πιο ήπια, η βόρεια Barents - μέχρι πρόσφατα - είχε όλα τα χαρακτηριστικά της Αρκτικής θάλασσας.
Στο παρελθόν ένα κομμάτι πάγου, το οποίο, έλιωνε, πρόσθετε ένα παγωμένο κάλυμμα γλυκού νερού στην επιφάνεια της θάλασσς. Αυτό εμπόδιζε τη θερμότητα από τα κάτω στρώμματα της θάλασσας να διαφύγει στην ατμόσφαιρα, αλλά επίσης κρατούσε τον ωκεανό "στρωματοποιημένο", δηλαδή κρύο, πιο φρέσκο νερό στην επιφάνεια και θερμότερο νερό, που προέρχονταν από τον Ατλαντικό, στο βάθος.
Αυτή η κατάσταση, η οποία απαντάται σε μεγάλο μέρος της Αρκτικής, ενισχύθηκε από το γεγονός ότι το γλυκό νερό είναι λιγότερο πυκνό από το αλμυρό νερό, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο τη στρωματοποίηση.
Αλλά αυτό αλλάζει.
Όλο και λιγότερος πάγος επιπλέει στη Βόρεια Θάλασσα του Barents προερχόμενος από τα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη της Αρκτικής, σύμφωνα με την έρευνα. Καθώς ο πάγος μειώνεται, η επιφάνεια του ωκεανού δέχεται με τη σειρά της λιγότερο φρέσκο νερό από την τήξη του πάγου.
Και όπως συμβαίνει αυτό, το νερό από τον Ατλαντικό που είναι σε μεγαλύτερο βάθος τείνει να αναμειγνύεται όλο και ψηλότερα προς την επιφάνεια, όχι μόνο θερμαίνοντας την θάλασσα αλλά και καθιστώντας την και πιο αλμυρή. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τη μελέτη, ήταν μια «δραματική μετατόπιση στη δομή της στήλης ύδατος τα τελευταία χρόνια», απο την οποία εξαρτάται το ρεύμα του κόλπου το οποίο εξασφαλίζει το κλίμα του βόρειου Ατλαντικού.
Τα αρκτικά επιφανειακά ύδατα, με θερμοκρασία υπό το 0, «είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου εξαφανισμένα».
«Η περιοχή αυτή μετατοπίζεται σε συνθήκες ατλαντικού κλίματος και αυτό συμβαίνει γρήγορα», λέει η κ. Lind. Αυτή η αλλαγή μπορεί να μετατοπίσει ολόκληρο το θαλάσσιο οικοσύστημα της Αρκτικής που πιθανότατα θα υποχωρήσει προς τον πόλο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η απώλεια πάγου πάνω από τη Θάλασσα του Barents και την κοντινή θάλασσα Κάρα μπορεί να διαταράξει το κλίμα και να οδηγήσει σε ακραίες καιρικές συνθήκες στην Ευρασία, ειδικά το χειμώνα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές οι αλλαγές αυτές έχουν προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, και δεν μπορούν να αντιστραφούν. «Αυτό που δείχνουμε μέσα από τα ευρήματα είναι ότι ο πάγος της θα μετακινηθεί εντελώς από τη θάλασσα του Barents και δεν θα επιστρέψει», επισημαίνει η κ. Lind.
27 Ιουνίου 2018
Του Chris Mooney
Πηγή: Independent
Περισσότερα: Antarctic Atlantic Climate Environment