Το «παράδοξο» της πράσινης Ευρώπης: Η Κομισιόν θέλει ίδια φορολόγηση για ορυκτά καύσιμα και βιοκαύσιμα

14 02 2022 | 07:07Sarantis Michalopoulos

Οι καθαρές μεταφορές με την σταδιακή απόσυρση των ορυκτών καυσίμων ήταν πάντα μια δύσκολη εξίσωση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΕ. Ωστόσο, το παζλ αναμένεται να γίνει ακόμη πιο περίπλοκο καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να φορολογήσει τα ορυκτά καύσιμα και τα συμβατικά βιοκαύσιμα που βασίζονται στις καλλιέργειες με τον ίδιο συντελεστή, σύμφωνα με πληροφορίες της EURACTIV.

Η Κομισιόν πρότεινε πρόσφατα την αναθεώρηση της Οδηγίας για τη Φορολογία της Ενέργειας (ETD) του 2003, της οποίας οι τρέχοντες φορολογικοί συντελεστές δεν λαμβάνουν υπόψη τις περιβαλλοντικές επιδόσεις των ενεργειακών προϊόντων.

«Για παράδειγμα, δεν υπάρχει καμία σύνδεση στην Οδηγία μεταξύ των ελάχιστων φορολογικών συντελεστών των καυσίμων και του ενεργειακού τους περιεχομένου ή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οι κανόνες επίσης απέτυχαν να συμβαδίσουν με την ανάπτυξη νέων και εναλλακτικών καυσίμων, όπως τα βιοκαύσιμα και το υδρογόνο», δήλωσε στην EURACTIV αξιωματούχος της ΕΕ.

Ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, πρόσθεσε ότι η πραγματική αξία των ελάχιστων συντελεστών έχει διαβρωθεί με την πάροδο του χρόνου και ένα πολύπλοκο συνονθύλευμα εξαιρέσεων και μειώσεων, οδηγώντας σε στρέβλωση της ενιαίας αγοράς».

Η ισχύουσα νομοθεσία έχει οδηγήσει σε φορολογική ανωμαλία ιδιαίτερα στην περιοχή του Βίσεγκραντ, όπου το βιοντίζελ και η βιοαιθανόλη φορολογούνται υψηλότερα από το ντίζελ και τη βενζίνη αντίστοιχα, σύμφωνα με στοιχεία των ενώσεων βιοκαυσίμων.

1

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ο στόχος της απαλλαγής από τις ανθρακούχες μεταφορές εξασθενεί καθώς κυριαρχούν τα ορυκτά καύσιμα λόγω της χαμηλότερης φορολογίας, ενώ οι καθαρότερες ενέργειες παραμερίζονται.

Το νέο σύστημα, ωστόσο, είπε ο αξιωματούχος της ΕΕ, θα διασφαλίσει ότι «τα πιο ρυπογόνα καύσιμα φορολογούνται με την υψηλότερη φορολογία».

Σύμφωνα με τη νέα πρόταση, ο χαμηλότερος ελάχιστος συντελεστής 0,15 €/GJ ισχύει, μεταξύ άλλων, για ηλεκτρική ενέργεια, καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης και προηγμένα αειφόρα προϊόντα (όπως βιώσιμα βιοκαύσιμα, βιορευστά και βιοαέριο).

Η επόμενη κατηγορία χαμηλότερης φορολογίας είναι αυτή των βιώσιμων βιοκαυσίμων, αλλά όχι προηγμένων προϊόντων (όπως βιοκαύσιμα, βιορευστά και βιοαέριο) και εδώ ο φορολογικός συντελεστής είναι 5,38 €/GJ.

Αντίθετα, τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα, όπως το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης και η βενζίνη, θα έχουν τον υψηλότερο ελάχιστο συντελεστή 10,75 €/GJ μαζί, ωστόσο, με την κατηγορία «βιώσιμα βιοκαύσιμα που βασίζονται σε καλλιέργειεςκαι ζωοτροφές».

1

Μπερδεμένη κατάσταση με τα βιοκαύσιμα

Το νέο σύστημα, όπως δείχνει το παραπάνω γράφημα, θεωρείται πολύπλοκο ειδικά όταν πρόκειται για τον προσδιορισμό των βιοκαυσίμων.

Τα πιο διαδεδομένα βιοκαύσιμα είναι το βιοντίζελ και η βιοαιθανόλη. Η τελευταία είναι μια μορφή ανανεώσιμης ενέργειας που μπορεί να παραχθεί από γεωργικές πρώτες ύλες. Μπορεί να παρασκευαστεί από πολύ κοινές καλλιέργειες όπως ζαχαροκάλαμο, η πατάτα, η μανιόκα και το καλαμπόκι.

Τα συμβατικά βιοκαύσιμα δέχονται «πόλεμο» από τις Βρυξέλλες, καθώς ύστερα από πιέσεις των περιβαλλοντικών ΜΚΟ, βρίσκονται προς απόσυρση διότι όπως λένε αυξάνουν τις τιμές των τροφίμων. Επομένως, αντί να χρησιμοποιούμε τις καλλιέργειες για τροφή, τις χρησιμοποιούμε για να γεμίσουμε τις δεξαμενές των αυτοκινήτων.

Το επιχείρημα αυτό αντικρούεται από τη βιομηχανία, η οποία υποστηρίζει ότι δεν έχει καμία σχέση η άνοδος της τιμής των τροφίμων με τα βιοκαύσιμα ενώ οι αγρότες από την πλευρά τους, διαμαρτύρονται διότι θα χάσουν μια σημαντική πηγή εσόδων «εκτός της κοινής αγροτικής πολιτικής».

Η Κομισιόν προωθεί ως μοναδική λύση τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ωστόσο πολλοί θεωρούν ότι πρόκειται για μια αβάσιμη προσέγγιση διότι δεν υπάρχουν οι υποδομές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και το κόστος είναι υψηλό.

Δεν είναι λίγοι και αυτοί που θεωρούν πως το λόμπι του πετρελαίου θέλει να «σκοτώσει» τα βιοκαύσιμα, τα οποία βάσει στοιχείων «πήραν» στο παρελθόν περίπου 7% του μεριδίου της αγοράς των μεταφορών.

Ερωτηθείσα ποια είναι η διαφορά μεταξύ «βιώσιμων βιοκαυσίμων από τροφές και ζωοτροφές» (sustainable food and feed crop biofuels) και «βιώσιμα βιοκαύσιμα» (sustainable biofuels), μια πηγή που γνωρίζει το θέμα είπε στην EURACTIV ότι τα βιώσιμα βιοκαύσιμα είναι όλα τα βιοκαύσιμα που πληρούν τα κριτήρια αειφορίας και εξοικονόμησης αερίων θερμοκηπίου.

Ταυτόχρονα, «τα βιώσιμα βιοκαύσιμα από καλλιέργειες και ζωοτροφές καλύπτουν μόνο εκείνα τα βιοκαύσιμα που παράγονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών που συμμορφώνονται με τα κριτήρια βιωσιμότητας και εξοικονόμησης αερίων θερμοκηπίου. Ως εκ τούτου, οι ορισμοί δεν αλληλοαποκλείονται», εξήγησε η πηγή.

Η πηγή διευκρίνισε ότι η βιοαιθανόλη θα εμπίπτει έτσι στην πρώτη κατηγορία εάν πληροί τα κριτήρια βιωσιμότητας και εξοικονόμησης αερίων θερμοκηπίου.

«Θα εμπίπτει επίσης στη δεύτερη κατηγορία εάν πληροί τα κριτήρια βιωσιμότητας και εξοικονόμησης αερίων του θερμοκηπίου και παράγεται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών», πρόσθεσε η πηγή.

Μια πηγή από τη βιομηχανία βιοαιθανόλης είπε στην EURACTIV ότι εάν τα βιοκαύσιμα με βάση τις καλλιέργειες φορολογούνται με τον ίδιο συντελεστή με τα ορυκτά καύσιμα, η απαλλαγή από τις ανθρακούχες μεταφορές δεν θα καταστεί εφικτή

Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, ο τομέας των μεταφορών της Ευρώπης θα παραμείνει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένος από το πετρέλαιο μέχρι το 2030, δεδομένου ότι η ώθηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν θα φέρει γρήγορα τα επιθυμητά αποτελέσματα, λόγω του υψηλού κόστους και των κακών υποδομών για ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε όλη την Ευρώπη

Η πηγή εξήγησε ότι τα βιοκαύσιμα με βάση τις καλλιέργειες έχουν αποδείξει τα περιβαλλοντικά τους διαπιστευτήρια και δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο όπως τα ορυκτά καύσιμα.

Ο ευρωβουλευτής Seán Kelly από τη συντηρητική ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος σχολίασε ότι συνολικά, η Οδηγία θα πρέπει να δίνει κίνητρα για κλιματικά ουδέτερες πηγές μη φορολογώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Είπε ότι τα βιώσιμα βιοκαύσιμα με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και το βιοαέριο θα πρέπει να πληρούν τα ελάχιστα κριτήρια βιωσιμότητας στην Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η οποία θα γίνει αυστηρότερη στη νέα αναδιατύπωση της Οδηγίας.

«Το επίπεδο των εκπομπών άνθρακα και της βιωσιμότητας σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε χαμηλότερους ελάχιστους φορολογικούς συντελεστές από αυτούς που προτείνονται», είπε στο EURACTIV.

1