Offshore αιολικά: Μέχρι αρχές 2025 ο πρώτος διαγωνισμός - "Παράθυρο" και για πάνω από 2 GW – Πως θα καθοριστούν τα οικόπεδα και θα δοθούν οι άδειες – Στον ΑΔΜΗΕ οι βασικές διασυνδέσεις
Ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την υλοποίηση του πρώτου «γύρου» offshore αιολικών στις ελληνικές θάλασσες, με την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης του σχεδίου νόμου του ΥΠΕΝ, το οποίο περιλαμβάνει το πλαίσιο ανάπτυξης και λειτουργίας υπεράκτιων πάρκων.
Προβλέπεται ότι η θέσπιση του πλαισίου θα δώσει τη δυνατότητα ο πρώτος διαγωνισμός παραχώρησης θαλάσσιων περιοχών για την ανάπτυξη έργων να διεξαχθεί στο τέλος του 2024 με αρχές του 2025. Με αυτό τον τρόπο, εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για την υλοποίηση των πρώτων υπεράκτιων αιολικών μέχρι το 2030.
Όσον αφορά τον αριθμό των «οικοπέδων» που θα δημοπρατηθούν στον πρώτο «γύρο», αυτός θα καθορισθεί σε συνάρτηση με τους στόχους για την εγκατεστημένη ισχύ που θα τεθούν για το τέλος της τρέχουσας 10ετίας. Έως αυτή τη στιγμή, ο «πήχυς» που έχει τεθεί από τον πρωθυπουργό είναι να αναπτυχθούν μέχρι το 2030 μονάδες συνολικής ισχύος 2 Γιγαβάτ.
Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο η ισχύς αυτή να αυξηθεί, στην περίπτωση που κατά την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), προκύψει ακόμη μεγαλύτερος «πήχυς» για το χαρτοφυλάκιο offshore αιολικών που θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μας έως το τέλος της 10ετίας, συνδράμοντας κι αυτά στη μείωση των εθνικών εκπομπών αέριων ρύπων. Επομένως, θα δημοπρατηθούν τόσα θαλάσσια «οικόπεδα», όσο απαιτούνται για να επιτευχθεί η προσδοκώμενη εγκατεστημένη ισχύς.
Οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών με Προεδρικά Διατάγματα
Βασικό στοιχείο του προς διαβούλευση πλαισίου είναι ο καθορισμός από την πολιτεία των ευρύτερων θαλάσσιων ζωνών όπου θα αναπτυχθεί ο νέος αυτός «πράσινος» κλάδος, δηλαδή των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ). Το ίδιο ισχύει και για τις περιοχές εντός αυτών των ζωνών που θα παραχωρηθούν για την υλοποίηση των έργων (Περιοχές Εγκατάστασης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων), με τη διαφορά ωστόσο ότι πριν από τον καθορισμό τους θα προηγηθεί δημόσια διαβούλευση.
Ο φορέας υλοποίησης της παραπάνω διαδικασίας θα είναι η ΕΔΕΥ, η οποία μάλιστα θα μετονομαστεί σε ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων). Πρώτο βήμα της ΕΔΕΥΕΠ θα είναι να εκπονήσει το σχέδιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, το οποίο μεταξύ άλλων θα περιέχει τις εν δυνάμει θαλάσσιες ζώνες, με εκτίμηση για την ισχύ των έργων που μπορεί να εγκατασταθεί σε αυτές. Επίσης, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου θα εκπονήσει και Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Στη συνέχεια, η ΕΔΕΥΕΠ θα πραγματοποιήσει τεχνικές μελέτες για τον προσδιορισμό και την οριοθέτηση των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης (ΠΟΥΑΠ), λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Μέσω της τεχνικής μελέτης των θαλάσσιων ζωνών, θα προτείνει τις περιοχές εγκατάστασης πάρκων εντός των ΠΟΑΥΑΠ (τα «οικόπεδα»). Οι γεωγραφικές ζώνες θα οριοθετηθούν με Προεδρικά Διατάγματα, μετά από πρόταση του υπουργού ΠΕΝ, στο οποίο είναι πιθανό να καθορίζεται επίσης η εκτίμηση της μέγιστης και ελάχιστης ισχύος των offshore πάρκων που οριοθετούνται σε κάθε ένα «οικόπεδο».
Οι άδειες έρευνας και ο καθορισμός των «οικοπέδων»
Για την οριοθέτηση των γεωγραφικών ζωνών, εκτιμάται ότι θα χρειαστεί περίπου 1 έτος, ίσως και λίγο παραπάνω. Αφού οριοθετηθούν, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη μελέτη τους, υποβάλλοντας στην ΕΔΕΥΕΠ αιτήσεις για τη ζώνη ή τις ζώνες που σχεδιάζουν να δραστηριοποιηθούν. Οι αιτήσεις θα κατατίθενται σε «κύκλους», με τον πρώτο να διεξάγεται δύο μήνες μετά τα Προεδρικά Διατάγματα οριοθέτησης των ΠΟΑΥΑΠ. Ο δεύτερος κύκλος θα μπορεί να διεξαχθεί τουλάχισοτν 6 μήνες αργότερα.
Κάθε κύκλος θα έχει διάρκεια δύο μήνες, ενώ η έκδοση (ή η απόρριψη) των αιτήσεων θα γίνεται εντός 30 ημερών από την υποβολή. Όπως έγραψε χθες το energypress, για την αποδοχή των αιτήσεων, έχουν τεθεί αυστηρά τεχνικά κριτήρια, καθώς και όροι οικονομικής φερεγγυότητας. Έτσι, για παράδειγμα, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να διαθέτουν αποδεδειγμένη ή δάνεια εμπειρία κατά τα τελευταία 10 έτη στην ανάπτυξη και λειτουργία offshore πάρκων, εκ των οποίων ενός κατ’ ελάχιστον έργου ισχύος εκατό 100 Μεγαβάτ.
Εκτιμάται ότι οι επενδυτές θα χρειαστούν περίπου 1 έτος για να μελετήσουν τις ζώνες που τους ενδιαφέρουν, ώστε στη συνέχεια να «τρέξει» η διαδικασία καθορισμού των «οικοπέδων» εντός των ΠΟΑΥΑΠ. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΔΕΥΕΠ θα θέσει τότε σε δημόσια διαβούλευση τα «οικόπεδα» κάθε ζώνης, ώστε μετά τη διαβούλευση να εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση με την οποία θα καθορίζονται μια ή περισσότερες επιμέρους Περιοχές Εγκατάστασης ΥΑΠ («οικόπεδα»), εντός των οριοθετημένων θαλάσσιων ζωνών.
Επίσης, εντός 2 μηνών από τη διαβούλευση, θα εκδοθεί δεύτερη Υπουργική Απόφαση για τον καθορισμό της κατανομής των Περιοχών Εγκατάστασης πάρκων εντός των ζωνών, καθώς και της μέγιστης ισχύος offshore έργων που εκτιμάται ότι μπορούν να εγκατασταθούν σε κάθε ένα «οικόπεδο».
Οι διαγωνισμοί της ΡΑΕ
Στο πλαίσιο προβλέπεται και τρίτη Υπουργική Απόφαση, με την οποία θα καθορισθούν οι όροι των διαγωνισμών που θα διενεργεί η ΡΑΕ. Έτσι, με την Απόφαση αυτή, θα καθορίζονται μεταξύ άλλων το ελάχιστο ποσοστό ανταγωνισμού, η τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών, ο χρονικός ορίζοντας θέσης σε λειτουργία των έργων των επιλεγέντων έργων, αλλά και τα όρια ισχύος των πάρκων.
Με αυτό τον τρόπο, θα μπορέσει να διενεργηθεί ο πρώτος διαγωνισμός, ο οποίος θα διεξαχθεί το αργότερο έως τις αρχές του 2025. Για κάθε θαλάσσια ζώνη, δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν οι κάτοχοι άδειας έρευνας αυτής της της ζώνης. Οι συμμετέχοντες θα υποβάλουν ξεχωριστές προσφορές για κάθε «οικόπεδο» εντός της ζώνης, στο οποίο επιθυμούν να εγκαταστήσουν πάρκο.
Κάθε «οικόπεδο» θα παραχωρηθεί στον επενδυτή που θα υποβάλει τη μικρότερη προσφορά, η οποία θα είναι και η Τιμή Αναφοράς στην 20ετή σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης που θα υπογράψει. Θα πρέπει να θέσει σε λειτουργία το έργο του το αργότερο σε 6 χρόνια από την ημερομηνία επικράτησής του στη δημοπρασία.
Η διαδικασία σύνδεσης
Όσον αφορά τον τρόπο σύνδεσης των πάρκων στο σύστημα μεταφοράς, η «φόρμουλα» που προκρίθηκε είναι ο ΑΔΜΗΕ να αναλάβει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των υποβρύχιων διασυνδέσεων μέχρι ενός σημείου στη θάλασσα εντός κάθε γεωγραφικής ζώνης, δηλαδή μέχρι το Σημείο Διασύνδεσης Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων. Πρόκειται για μία λύση που είχε προτείνει και ο Διαχειριστής, υποστηρίζοντας ότι θα φέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε κόστος και χρόνο, μεγαλύτερη αξιοπιστία και μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Μάλιστα, θα συσταθεί Επιτροπή Συντονισμού Σύνδεσης και Ανάπτυξης Δικτύων Έργων Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, αρμοδιότητα της οποίας θα είναι μεταξύ άλλων ο προσδιορισμός διασυνδετικών λύσεων για την ισχύ των offshore πάρκων, κατά τον τεχνικά και οικονομικά βέλτιστο τρόπο, όπως και η εξεύρεση πιθανών συνεργειών με τις νησιωτικές διασυνδέσεις του ΑΔΜΗΕ ή διεθνείς διασυνδέσεις.
Τα κόστη των έργων του ΑΔΜΗΕ θα καλύπτονται από τις χρεώσεις χρήσης συστήματος. Κάθε επενδυτής θα αναλαμβάνει το κόστος για το υποβρύχιο καλώδιο από το έργο του, μέχρι το Σημείο Διασύνδεσης της αντίστοιχης ζώνης. Το κόστος αυτό θα προσδιορίζεται στην οριστική προσφορά σύνδεσης την οποία θα εκδώσει ο ΑΔΜΗΕ, έπειτα από την αίτηση σύνδεσης που θα υποβάλει ο επενδυτής.
