Το κακό σενάριο τείνει να γίνει βασικό - Τι φοβάται το ΥΠΕΝ για τα ενεργειακά Ευρώπης και Ελλάδας και οι πρώτες γραμμές άμυνας
Αν διακοπούν μόνιμα οι ροές προς Γερμανία μέσω του Nord Stream, η έκρηξη τιμών και η ενεργειακή ασφυξία θα εξαπλωθούν γρήγορα ως ντόμινο σε όλη την Ευρώπη. Καμία διαδρομή αερίου δεν θα μείνει ανεπηρέαστη, ούτε προφανώς αυτή του Turk Stream, μέσω της οποίας τροφοδοτείται η Ελλάδα. Αυτός είναι ο φόβος κυβερνητικών παραγόντων που συμμετείχαν στην χθεσινή σύσκεψη στο Μαξίμου, και ενώ τα σύννεφα πάνω από την Ευρώπη, πυκνώνουν ολοένα και περισσότερο.
Καθώς το Κρεμλίνο ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει το απόλυτο όπλο που διαθέτει έναντι της ΕΕ, η ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση μεγαλώνει. Εάν δεν ξανανοίξει ο Nord Stream, πρέπει να θεωρείται βέβαιη μια διάχυση της «γερμανικής κρίσης» σε όλη την Ήπειρο. Και μπορεί σε μια τέτοια περίπτωση να χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το εθνικό σχέδιο εκτάκτου ανάγκης (νέα φορτία LNG, μετατροπή μονάδων ώστε να λειτουργούν με πετρέλαιο, αύξηση παραγωγής με λιγνίτη κλπ), όμως «και πάλι δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορεί να καλυφθεί όλη η ζήτηση αν επικρατήσουν δυσμενείς καιρικές συνθήκες», όπως λέει στο Energypress υπουργός που συμμετείχε στην σύσκεψη.
Το κακό σενάριο τείνει να γίνει το βασικό, ενώ η εκτίναξη στην τιμή του αερίου - κάποια στιγμή χθες έφτασε και στα 280 ευρώ - αλλά και του ηλεκτρικού ρεύματος, ουσιαστικά καθιστά αδύνατο κάθε οικονομικό προγραμματισμό από τη κυβέρνηση ακόμη και σε επίπεδο τριμήνου. Πώς ακριβώς να κοστολογήσει τα μέτρα στήριξης του τελευταίου τριμήνου το οικονομικό επιτελείο; Πόσος θα είναι ο λογαριασμός επιδότησης στο ρεύμα για το κρατικό προϋπολογισμό; Θα κινηθεί στα 300 εκατ ευρώ όπως τον Σεπτέμβριο, θα φτάσει τα 400 εκατ. ή τα 500;
Με το βλέμμα στην Ευρώπη
Τα βλέμματα είναι για ακόμη φορά στραμμένα στην Ευρώπη. Αύριο 7 Σεπτεμβρίου, εμπειρογνώμονες από όλα τα κράτη μέλη θα εξετάσουν σε μια τεχνική συνάντηση μια σειρά από πιθανά σενάρια: Ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου και διοικητική τιμολόγηση κατά τη διάρκεια έκτακτης ανάγκης για τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από διακοπές εφοδιασμού, σύμφωνα με το Bloomberg, που επικαλείται έγγραφο της Κομισιόν. Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου συνεδριάζει το Συμβούλιο Υπ. Ενέργειας και στις 14, η Φον Ντερ Λάινεν παρουσιάζει την ολοκληρωμένη πρόταση της Κομισιόν, που σύμφωνα με τις κοινοτικές διαρροές θα αντιμετωπίζει την έκρηξη των τιμών. Οι τέσσερις βασικές κατευθύνσεις της πρότασης της Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη, έτσι όπως την περιέγραψε χθες με tweet η ίδια η Πρόεδρός της, είναι:
- Μειώστε τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας
- Ανώτατο όριο τιμής στο φυσικό αέριο της Ρωσίας
- Βοηθήστε τους ευάλωτους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις με έσοδα από τον ενεργειακό τομέα
- Ενεργοποίηση υποστήριξης σε ηλεκτροπαραγωγούς που αντιμετωπίζουν προκλήσεις ρευστότητας που συνδέονται με την αστάθεια.
Η καθυστέρηση της Ευρώπης, τα παιχνίδια του Πούτιν
Εν τω μεταξύ όμως και παρά τις κοινοτικές πρωτοβουλίες που έρχονται κατά ομολογία, ακόμη και κοινοτικών αξιωματούχων, καθυστερημένα, όπως παραδέχτηκε στην βελγική Le Soir ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η κατάσταση επιδεινώνεται. Το φυσικό αέριο έφτασε να αυξάνεται χθες και κατά 32% (έκλεισε τελικά με +12%), έπειτα από τα νέα ρωσικά παιχνίδια γύρω από τον Nord Stream, ο οποίος υποτίθεται ότι θα σταματούσε, για τρεις μόνο ημέρες, για λόγους συντήρησης. Χθες ωστόσο, η ρωσική εταιρεία ανέφερε ότι πρέπει να επιδιορθώσει μία ακόμη βλάβη και δεν μπορεί – ή δεν επιθυμεί – να διευκρινίσει για πόσο καιρό θα διαρκέσει η διαδικασία επιδιόρθωσης, με αποκορύφωμα τις δηλώσεις Πεσκόφ ότι αν η Ευρώπη δεν άρει τις κυρώσεις εναντίον της Μόσχας, οι ροές αερίου μέσω Nοrd Stream δεν θα αποκατασταθούν.
Τα χειρότερα δεν έχουν έρθει
Τα πάντα δείχνουν πως τα χειρότερα δεν έχουν ακόμη έρθει. Αυτό αναγκάζει και τη κυβέρνηση να επανασχεδιάσει τις επιδοτήσεις στο ρεύμα που έχουν φτάσει να κοστίζουν στον προϋπολογισμό 300 εκατ ευρώ το μηνα. Η ώρα των οριστικών αποφάσεων όμως δεν έχει ακόμη έρθει. Το οικονομικό επιτελείο θα περιμένει να λάβει η Ευρώπη τις όποιες αποφάσεις της για τον τρόπο τιμολόγησης του φυσικού αερίου και ρεύματος και ανάλογα θα προσαρμόσει και την πολιτική του. Εξάλλου ο πρωθυπουργός στην ΔΕΘ δεν αναμένεται να δώσει… τεχνικές λεπτομέρειες. Απλώς θα επαναλάβει ότι η πρόθεση είναι να στηριχτούν τα νοικοκυριά για να αντιμετωπίσουν το ακριβό ρεύμα.
