Η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί ακόμα πιο γρήγορα στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση
Και το 2023 η ενεργειακή κρίση θα συνεχίσει να είναι παρούσα με κυβερνήσεις και εταιρείες ανά την Ευρώπη να επιδιώκουν να αμβλύνουν τις επιπτώσεις προς τον τελικό καταναλωτή και την ίδια στιγμή να χαράξουν βιώσιμη στρατηγική, ικανή να σταθεί σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις σε οικονομικό, κοινωνικό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Ο απολογισμός ωστόσο της χρονιάς που «φεύγει» και παρά το ζοφερό περιβάλλον υπό την μαινόμενη ενεργειακή κρίση αφήνει παρακαταθήκη τον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας στον «ενεργειακό στίβο» τόσο σε περιφερειακό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο νέος χρόνος σε σχέση με τον προηγούμενο ενέχει μια σημαντική ποιοτική διαφορά τόσο για την χώρα όσο και για την ΔΕΗ, την μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία της Ελλάδας.
Μέσα από μεγάλες διεθνείς διακρατικές συμφωνίες και σημαντικές επενδύσεις, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε κρισιμότατο ενεργειακό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή μας, ενώ παράλληλα εξελίσσεται σε πρωτοπόρο στην πράσινη μετάβαση αξιοποιώντας τα δικά της συγκριτικά στοιχεία: Τον Ήλιο και τον άνεμο.
Το αμείωτο επενδυτικό ενδιαφέρον στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που καταγράφεται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια αποδεικνύει με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι η «πράσινη» ενέργεια εγγράφεται οργανικά στο μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας παρά τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες που γέννησε η ενεργειακή κρίση.
Συγκεκριμένα δείγματα «γραφής» έρχονται να επιβεβαιώσουν την παραπάνω διαπίστωση. Οι αδειοδοτήσεις ΑΠΕ προχωρούν ταχύτερα, η βιομηχανική δραστηριότητα εκσυγχρονίζεται και κάνει σαφή βήματα προς ένα πιο πράσινο μοντέλο. Η ηλεκτροκίνηση προχωρά με εξαιρετικούς ρυθμούς. Η ψηφιοποίηση του ενεργειακού τομέα εκσυγχρονίζει τη λειτουργία του και δημιουργεί δυνατότητες για νέες «έξυπνες» υπηρεσίες για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Όλα τα παραπάνω, μόνο ως ενδεικτικά παραδείγματα, στοιχειοθετούν ότι η ενεργειακή μετάβαση γίνεται πράξη, παρά το όποιο μικρό βήμα προς τα πίσω ως αναγκαίες προσαρμογές στις «επιταγές» των καιρών. Η πορεία αυτή μοιάζει αναπόδραστη.
Αυτό που σήμερα χρειάζεται όλη η Ευρώπη, συντονισμένα, να κινηθεί ακόμα πιο γρήγορα. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι εξελίξεις που ακολούθησαν υπογραμμίζουν την αίσθηση του επείγοντος. Όχι μόνο σε σχέση με την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και την πράσινη μετάβαση, αλλά και με θεσμικές αλλαγές που θα προωθήσουν τον ανταγωνισμό και θα βοηθήσουν τους καταναλωτές.
Η πρόσφατη συμφωνία του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ για το πλαφόν στο φυσικό αέριο αναδεικνύει το σημαντικά ευρύτερο βεληνεκές που μπορεί να έχει μια ευρωπαϊκή απάντηση έναντι των εθνικών μέτρων. Ανάλογα μπορεί και πρέπει να πράξει η Ευρώπη για μια σειρά ριζοσπαστικά μέτρα που τίθενται στο τραπέζι ως μέρος του εν λόγω Κανονισμού και, μεταξύ άλλων, αφορούν την επιτάχυνση της αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Φτάνοντας στον απολογισμό του 2022 και στοιχειοθετώντας τις προκλήσεις για το 2023, μπορούμε να πούμε ότι η ΔΕΗ, μέσα σε ένα δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον, κατόρθωσε να παραμείνει πιστή στην υλοποίηση του Στρατηγικού της Σχεδίου και ταυτόχρονα, να «βηματίσει» στους άξονες της εθνικής πολιτικής σε εγχώριο και διεθνές περιβάλλον.
Χάρη στην οικονομική εξυγίανσή της τα τρία τελευταία χρόνια η ΔΕΗ μπόρεσε να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, διαθέτοντας σχεδόν ένα δισ. ευρώ για το σκοπό αυτό. Η χρεοκοπημένη ΔΕΗ των προηγούμενων ετών αυτό δεν θα μπορούσε να κάνει. Ούτε φυσικά να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό του δικτύου και στην βελτίωση της εξυπηρέτηση των πελατών της όπως συμβαίνει σήμερα.
Καταγράφοντας ρεκόρ επενδύσεων στο χώρο της ενέργειας – με τη ΔΕΗ να συμβάλλει σε αυτό – η χώρα μας έχει σήμερα έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη. Με τις προγραμματισμένες επενδύσεις της σε ΑΠΕ η ΔΕΗ θα καλύπτει πλήρως τις εγχώριες ανάγκες της, με δικό της “πράσινο” - άρα και φθηνότερο – ρεύμα, προς όφελος των νοικοκυριών και επιχειρήσεων που την εμπιστεύονται.
Η δε επέκταση της ΔΕΗ στα Βαλκάνια δεν υλοποιεί απλώς ένα βασικό και διακηρυγμένο μέρος του business plan της επιχείρησης για το οποίο είχαν αντληθεί σημαντικά κεφαλαία από την αγορά, αλλά εμπεριέχει και έναν υψηλό συμβολισμό για τη χώρα. Δείχνει ότι η Ελλάδα και η ΔΕΗ επέστρεψε και ανακτά τον πρωταγωνιστικό της ρόλο.
* Ο κ. Γιώργος Στάσσης είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ
Το άρθρο περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του energypress για τις προκλήσεις, τους φόβους και τις προσδοκίες στον ενεργειακό τομέα το 2023
