Ερχονται τα διμερή συμβόλαια στο ρεύμα
Τι θα προβλέπει η ρύθμιση για τις βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας, που αναμένεται να κατατεθεί την ερχόμενη εβδομάδα
Με την ψήφιση της ρύθμισης, πέραν των διαπραγματεύσεων ενεργοβόρων βιομηχανιών υψηλής τάσης με τη ΔΕΗ, θα ανοίξει και ο δρόμος για να οριστικοποιηθούν προσυμφωνημένα διμερή συμβόλαια για χιλιάδες μεγαβάτ μεταξύ βιομηχανιών υψηλής αλλά και μέσης τάσης με παραγωγούς ΑΠΕ που δεν μπορούσαν να «κλειδώσουν» λόγω αυτής της εκκρεμότητας.
Επειτα από αλλεπάλληλες και επεισοδιακές διαβουλεύσεις και επαφές σε επίπεδο κορυφής μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων απευθείας με το Μαξίμου και ενώ άρχισαν να αναβοσβήνουν φουγάρα βιομηχανικών μονάδων για να αντέξουν το υψηλό ενεργειακό κόστος, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καταθέτει εσπευσμένα την ερχόμενη εβδομάδα τη ρύθμιση που αίρει τα εμπόδια για την υπογραφή διμερών συμβολαίων της ενεργοβόρου βιομηχανίας με παραγωγούς ΑΠΕ και τη ΔΕΗ.
Το αίτημα έχει υποβληθεί εδώ και μήνες από την πλευρά της βιομηχανίας στα συναρμόδια υπουργεία και επαναδιατυπώθηκε στις 19 Φεβρουαρίου στην κοινή επιστολή των 9 βιομηχανικών Συνδέσμων της χώρας, με επικεφαλής τον ΣΕΒ, προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες αποτέλεσε και αντικείμενο ανεπίσημης καταγγελίας της ΕΒΙΚΕΝ προς τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ε.Ε.
Και ενώ οι ενεργοβόρες και εκτεθειμένες στον διεθνή ανταγωνισμό βιομηχανίες ανέμεναν την άμεση ανταπόκριση της κυβέρνησης, φωτιές άναψε η συνέντευξη στην «Κ» του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα στις 6 Φεβρουαρίου. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο υπουργός τοποθέτησε τη λήψη του μέτρου τον Ιούνιο.
Από την επομένη της συνέντευξης ξεκίνησε ένας νέος γύρος παρασκηνιακών επαφών και διαπραγματεύσεων με τα συναρμόδια υπουργεία σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους, όπως μεταφέρουν στην «Κ» άνθρωποι που γνωρίζουν, ενώ παράλληλα συχνές ήταν και οι επισκέψεις στο Μαξίμου κορυφαίων επιχειρηματιών του κλάδου. Στην κυβέρνηση έγινε σαφές ότι οι επιχειρήσεις εντάσεως ενέργειας δεν αντέχουν να πληρώνουν το ρεύμα σε τιμή αγοράς. Ο Ιανουάριος είχε ήδη κυλήσει με περικοπές παραγωγής στα χαλυβουργεία μεγάλου ομίλου, ενώ στη μέση τάση η κλωστοϋφαντουργία Επίλεκτος, ύστερα από μείωση της παραγωγής κατά 50% την περασμένη χρονιά, βρέθηκε να εξετάζει ακόμη και αναστολή εργασιών.
Η κινητοποίηση φαίνεται ότι έφερε αποτέλεσμα και ο υπουργός Κώστας Σκρέκας φέρεται να έχει δεσμευθεί να καταθέσει μέσα στην εβδομάδα τη ρύθμιση που απαλλάσσει από την εφαρμογή του πλαφόν τα διμερή συμβόλαια που συνάπτουν παραγωγοί ή ΦοΣΕ (Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης) με ενεργοβόρους βιομηχανικούς καταναλωτές. Η ρύθμιση προβλέπει συμβόλαια φυσικής παράδοσης, που σημαίνει ότι η παραγόμενη ενέργεια θα παραδίδεται μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και μέσω προμηθευτή στον τελικό καταναλωτή, δηλαδή την ενεργοβόρο βιομηχανία.
Το τελικό έσοδο του παραγωγού μετά την εκκαθάριση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 180 ευρώ/MWH (ευρωπαϊκό όριο), ενώ η παραγόμενη ενέργεια θα πρέπει σε επίπεδο μήνα να είναι μικρότερη ή ίση με την κατανάλωση του βιομηχανικού καταναλωτή. Η ρύθμιση ανοίγει τον δρόμο για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της Βιοχάλκο και της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ με τη ΔΕΗ για διμερή συμβόλαια δεκαετούς διάρκειας, εκ των οποίων τα δύο με τρία πρώτα χρόνια η ΔΕΗ θα προμηθεύει τις δύο εταιρείες με λιγνιτική παραγωγή και από τον Σεπτέμβριο του 2025 με πράσινη παραγωγή από νέα φωτοβολταϊκά πάρκα.
Οι διαπραγματεύσεις με τη ΔΕΗ είχαν ξεκινήσει από τις αρχές του 2022 ενόψει της λήξης των συμβάσεων που διατηρούσαν οι ενεργοβόρες βιομηχανίες στο τέλος του ίδιου έτους και «πάγωσαν» τον Ιούλιο με την εφαρμογή του μηχανισμού που επιβλήθηκε για την ανάκτηση των υπερκερδών στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος. Η επιβολή πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών στη χονδρεμπορική αγορά καθιστά αδύνατη τη σύναψη μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων βιομηχανιών με ΑΠΕ (PPAs), καθώς δεν λαμβάνει ως βάση υπολογισμού τα πραγματικά έσοδα του παραγωγού, όπως αυτά προκύπτουν μετά τον διακανονισμό της ανταλλαγής ενέργειας με τον αγοραστή, στη συμφωνημένη μεταξύ τους τιμή.
Το εμπόδιο αυτό έρχεται να άρει η δρομολογούμενη νομοθετική ρύθμιση, για την εφαρμογή της οποίας θα απαιτηθούν και τεχνικές τροποποιήσεις από πλευράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Το νέο μέτρο θα πρέπει να κοινοποιηθεί και στην Ε.Ε.
Με την ψήφιση της ρύθμισης, πέραν των διαπραγματεύσεων ενεργοβόρων βιομηχανιών υψηλής τάσης με τη ΔΕΗ, θα ανοίξει και ο δρόμος για να οριστικοποιηθούν προσυμφωνημένα διμερή συμβόλαια για χιλιάδες μεγαβάτ μεταξύ βιομηχανιών υψηλής αλλά και μέσης τάσης με παραγωγούς ΑΠΕ, που δεν μπορούσαν να «κλειδώσουν» λόγω αυτής της εκκρεμότητας. Λόγω του υψηλού ενδιαφέροντος που έχει εκφραστεί για έργα ΑΠΕ αυτής της κατηγορίας, που θα κατασκευαστούν δηλαδή για να προμηθεύουν επιχειρήσεις με πράσινη ενέργεια, το ΥΠΕΝ με απόφασή του προχώρησε τον Ιανουάριο στην αύξηση της ισχύος για χορήγηση όρων σύνδεσης στο δίκτυο από τα αρχικά 1,5 GW στα 4 GW.
Τα διμερή συμβόλαια θα διασφαλίσουν για τη βιομηχανία την απαραίτητη για την ανταγωνιστικότητά της προβλεψιμότητα και σταθερότητα στις τιμές σε μακροχρόνιο ορίζοντα, έναντι της έκθεσης στις διακυμάνσεις της ημερήσιας αγοράς που βρίσκονται σήμερα, το κόστος της οποίας είναι από τα υψηλότερα της Ευρώπης.
«Αγκάθι» οι πρόσθετες επιδοτήσεις μικρών επιχειρήσεων
Την άμεση και πλήρη κάλυψη του ποσού που έχει χρηματοδοτηθεί με ίδια κεφάλαια για επιδοτήσεις πελατών, στο πλαίσιο του μέτρου πρόσθετης οριζόντιας επιδότησης σε επιχειρήσεις με παροχή ισχύος έως και 35 kVA (1,240 εκατ. επιχειρήσεις), ζητεί με επιστολή του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης. Μια αντίστοιχη περιεχομένου επιστολή είχε προηγηθεί προς τον υπουργό από τον Σύνδεσμο Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ).
Στην επιστολή του με ημερομηνία 26 Ιανουαρίου 2023, ο επικεφαλής της ΔΕΗ επισημαίνει τα σοβαρά προβλήματα που έχει προκαλέσει η εμπλοκή των παρόχων στην εφαρμογή της ΚΥΑ που εκδόθηκε στις 3 Ιανουαρίου σχετικά με τη χορήγηση της επιδότησης από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης της συγκεκριμένης κατηγορίας επιχειρήσεων. «…Το χρηματοδοτικό κενό που καλούνται να καλύψουν αρχικά με ίδιους πόρους οι προμηθευτές έχει διαμορφωθεί σε σημαντικό ύψος, ώστε παρίσταται επιτακτική για την ομαλή και υπό συνθήκες ανταγωνισμού λειτουργία της αγοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας η άμεση και πλήρης κάλυψή του», σημειώνει μεταξύ άλλων στην επιστολή του ο κ. Στάσσης. Αναφέρεται επίσης σε «χρηματοοικονομικό και εμπορικό κίνδυνο» που εγκυμονεί η ενεργός εμπλοκή των προμηθευτών στην εφαρμογή της ΚΥΑ και με έμφαση σημειώνει ότι δεν νοείται άλλη καθυστέρηση ως προς την απόδοση στους προμηθευτές των ποσών που ήδη έχουν καταβάλει για επιδοτήσεις και πολύ περισσότερο οποιασδήποτε απόκλισης που οφείλεται στις διαδικασίες της ΚΥΑ.
Η ΔΕΗ είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, από τους λίγους παρόχους που εξακολουθούν να πιστώνουν τις πρόσθετες επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις-πελάτες της με ισχύ έως 35 kVA. Η πλειονότητα σταμάτησε να πιστώνει επιδοτήσεις με την έκδοση της ΚΥΑ στις 3 Ιανουαρίου, όταν διαπίστωσε ότι οι όροι της δεν καλύπτουν τους δικαιούχους που είχαν πιστώσει, βάσει των επιστολών που λάμβαναν κάθε μήνα από τον υπουργό από τον Απρίλιο του 2022 και μετά που ανακοινώθηκε το μέτρο, το οποίο εφαρμόστηκε αναδρομικά από τον Ιανουάριο.
Η ΚΥΑ έλαβε υπόψη της την απόφαση της Κομισιόν, η οποία ενέκρινε το μέτρο όχι οριζόντια για επιχειρήσεις έως 35 kVA (και αρτοποιία) αλλά υπό την προϋπόθεση ότι οι συνολικές κρατικές επιδοτήσεις που έχουν λάβει δεν ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο όριο. Ετσι, οι προμηθευτές βρέθηκαν αφενός να έχουν πιστώσει ποσά που δεν θα πάρουν πίσω από το ΤΕΜ και αφετέρου υπόχρεοι, βάσει της ΚΥΑ, να ελέγξουν οι ίδιοι εάν οι πελάτες τους έχουν υπερβεί τα προβλεπόμενα ανώτατα όρια επιδότησης μέσω μιας περίπλοκης διαδικασίας συλλογής υπεύθυνων δηλώσεων, και στη συνέχεια να επιδιώξουν οι ίδιοι την ανάκτηση των επιπλέον ποσών που έχουν καταβάλει.
Αποτέλεσμα αυτής της διαφοροποίησης δικαιούχων, βάσει επιστολών του κ. Σκρέκα και δικαιούχων βάσει της ΚΥΑ, η ΔΕΗ πίστωσε πρόσθετη επιδότηση σε ευρύτερο κύκλο δικαιούχων «για την οποία απολύτως εύλογα και καλόπιστα αναμένεται η πλήρης καταβολή των σχετικών ποσών στην επιχείρηση», αναφέρει ο κ. Στάσσης στην επιστολή του.
Οι προμηθευτές επωμίζονται τις αρνητικές συνέπειες ενός πολιτειακού και όχι εμπορικού χαρακτήρα μέτρου, σύμφωνα με τον κ. Στάσση, καθώς ο προμηθευτής εμφανίζεται ως αυτός που κρίνει και αποφασίζει σχετικά με το δικαίωμα του πελάτη στην ενίσχυση.
Η ΔΕΗ κρίνει αναγκαία την απεμπλοκή των προμηθευτών από την εφαρμογή του μέτρου και την ανάθεσή του μέσω τροποποίησης της ΚΥΑ σε ανεξάρτητο κρατικό φορέα. Αυτός, σύμφωνα με τη ΔΕΗ, θα μπορούσε να είναι ο ΔΑΠΕΕΠ, ο οποίος λόγω της αρμοδιότητάς του θα είχε πρόσβαση στα επικαιροποιημένα στοιχεία των δικαιούχων. Εναλλακτικά, σύμφωνα με τη ΔΕΗ, η διαδικασία χορήγησης της επιδότησης θα μπορούσε να διευκολυνθεί από την παροχή στους προμηθευτές απευθείας πρόσβασης στα στοιχεία πελατών τους που τηρούνται στη βάση της ΑΑΔΕ μέσω κατάλληλης εφαρμογής της.
