Αποθήκευση Ενέργειας: Η κρισιμότερη πρόκληση του 2025
Το 2025 αναμένεται να αποτελέσει μια χρονιά καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη και την ευρεία αποδοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), καθώς σηματοδοτεί την παγκόσμια επικράτησή τους έναντι των παραδοσιακών συμβατικών πηγών ενέργειας. Η χρονιά αυτή προβλέπεται να φέρει σημαντικές αλλαγές στην παγκόσμια ενεργειακή αγορά, με τις ΑΠΕ να αποκτούν κυρίαρχη θέση, χάρη στην αυξημένη οικονομική τους αποδοτικότητα, αλλά κυρίως τη μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, το 2025 θα είναι η χρονιά που ο άνθρακας θα χάσει τη θέση του ως η βασική πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δίνοντας τη σκυτάλη στις ΑΠΕ, οι οποίες θα αναδειχθούν ως η κύρια δύναμη στον τομέα της ενέργειας. Αυτή η εξέλιξη αντανακλά εμφανώς τόσο την πρόοδο της τεχνολογίας όσο και τις αυξανόμενες πιέσεις που γεννάει η ανάγκη για μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.
Στην Ελλάδα, η δυναμική αυτή έχει ήδη αρχίσει να καταγράφεται εμφατικά, με τη χώρα μας να αναδεικνύεται σε ηγέτιδα δύναμη της ενεργειακής μετάβασης στην Ευρώπη. Είναι γεγονός πως την τελευταία πενταετία η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα είναι αξιοσημείωτη και πως η χώρα μας σημειώνει σταθερή πρόοδο στην αδειοδότηση, κατασκευή και λειτουργία έργων ΑΠΕ. Αυτή η ραγδαία εξέλιξη, ωστόσο, δεν έρχεται χωρίς προκλήσεις.
Ο υπερκορεσμός της παραγωγής, ιδίως από φωτοβολταϊκά, δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά, με την πλεονάζουσα ενέργεια να εξάγεται σε χαμηλές τιμές, αποδυναμώνοντας το περιθώριο κέρδους των επενδυτών. Η πραγματικότητα αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για ουσιαστική αλλαγή του ενεργειακού μείγματος, με μεγαλύτερη έμφαση στην αιολική ενέργεια, καθώς και για ενίσχυση της αποθήκευσης ενέργειας.
Ειδικότερα, η αποθήκευση ενέργειας αναδεικνύεται ως η σημαντικότερη πρόκληση για το 2025, ενώ παράλληλα αποτελεί και τη μεγαλύτερη ευκαιρία για την πραγμάτωση της ενεργειακής μετάβασης. Οι εξελίξεις, επομένως, στον τομέα αυτό -ύστερα και από την πρόσφατη ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας- έρχονται να αλλάξουν ριζικά το ενεργειακό τοπίο, προσφέροντας λύσεις για την αποδοτική διαχείριση της ενέργειας, την κάλυψη των συνεχώς μεταβαλλόμενων αναγκών και τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές καυσίμων.
Η αποτελεσματική αποθήκευση ενέργειας είναι παράγοντας καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς διευκολύνει την αυξημένη χρήση ΑΠΕ μειώνοντας, παράλληλα, τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι συζητήσεις που είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο καταδεικνύουν την καίρια σημασία της ταχείας ανάπτυξης υποδομών αποθήκευσης, με στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, με τις ολοένα αυξανόμενες επενδύσεις στον τομέα αυτό να δημιουργούν ευκαιρίες ανάπτυξης και καινοτομίας, ενώ την ίδια στιγμή ενισχύουν τη συλλογική προσπάθεια για την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας και την προστασία του πλανήτη.
Η Ελλάδα διαδραματίζει έναν κομβικό και συνεχώς ενισχυόμενο ρόλο στις ευρωπαϊκές πολιτικές ενέργειας, αξιοποιώντας τη στρατηγική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις δυνατότητές της ως ενεργειακός κόμβος. Η γεωστρατηγική της θέση, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ανάγκη για ενίσχυση των ενεργειακών διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια πιο ασφαλή, πιο βιώσιμη και πιο ανταγωνιστική ενεργειακή αγορά. Οι διασυνδέσεις αυτές δεν περιορίζονται μόνο στη μεταφορά ενέργειας, αλλά και στη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας και στη διευκόλυνση της διαχείρισης της ενέργειας που προέρχεται από ΑΠΕ.
Η ενίσχυση των ευρωπαϊκών διασυνδέσεων είναι καθοριστικής σημασίας για την καλύτερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα, αλλά απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό, μακροπρόθεσμες προσπάθειες και μεγάλες επενδύσεις. Οι προσπάθειες αυτές συνδέονται κατά τρόπο άμεσο με την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα και προσφέρουν, παράλληλα, νέες ευκαιρίες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τεχνολογική καινοτομία και οικονομική ανάπτυξη.
Συμπερασματικά, η χρονιά που έρχεται είναι γεμάτη προκλήσεις, αλλά και σημαντικές δυνατότητες. Οι ΑΠΕ δεν είναι, πλέον, απλώς το μέλλον της ενέργειας, είναι το παρόν της και έχουν καταστεί, ήδη, κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της ενεργειακής ανεξαρτησίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΑΠΕΕΠ, με τη στρατηγική του στόχευση στη στήριξη της ενεργειακής μετάβασης, παραμένει ένας ισχυρός σύμμαχος στην πορεία προς μια νέα εποχή όπου η καθαρή ενέργεια θα βρίσκεται στο επίκεντρο της προστασίας του περιβάλλοντος και της οικονομικής ανάπτυξης.
Το 2025 μπορεί να αποτελέσει ορόσημο για την έναρξη αυτής της νέας εποχής, όπου η Ελλάδα, αξιοποιώντας πλήρως τις δυνατότητές της, θα εδραιωθεί ως ηγέτιδα δύναμη στη βιώσιμη ενεργειακή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα θα συμβάλει ενεργά στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συνεπαγόμενων κινδύνων που απορρέουν από αυτή.
*Η κα Αναστασία Ρήγα είναι Δικηγόρος και Πρόεδρος ΔΣ του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας & Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ)
Το άρθρο περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του energypress για τις εμπειρίες του 2024, τις προκλήσεις και τις προσδοκίες για το 2025
