Τελικά τι είναι τα αιολικά πεδία που στήνονται, σε γοργούς ρυθμούς πλέον, στην χώρα μας. Κατάρα ή ευλογία; Σε συνέντευξη του ο δήμαρχος Νάουσας, Νικόλας Καρανικόλας, είχε αναφέρει στη δική του, προεκλογική, έρευνα γνώμης των συμπολιτών του για τη δημιουργία αιολικού πεδίου στο Βέρμιο, στην οποία το 33% ήταν θετικό, το 33% αρνητικό και το 33% δεν γνώριζε. Μηδενί δίκην δικάσεις λοιπόν, πριν....ενί Αίολον ακούσεις! Η συνέντευξή μας με τον Ανδρέα Βλαμάκη, φυσικό περιβαλλοντολόγο, εκπρόσωπο της «Αιολικής Βερμίου Α.Ε.» και υπεύθυνο σχεδιασμού του αιολικού πάρκου στο Βέρμιο, αναφορικά με τις δράσεις της «Αιολικής Βερμίου» για την παραγωγή «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω αιολικού πάρκου, είναι σίγουρο ότι θα διαφωτίσει πλευρές αυτής της επένδυσης, που και τυπικά έχει όλες τις αδειοδοτήσεις για τη δημιουργία αιολικού πάρκου στο Βέρμιο, σε περιοχές της Βέροιας, της Νάουσας και της Εορδαίας.
Κύριε Βλαμάκη, ακούγοντας τον Κινέζο πρόεδρο ότι η αχανής και ενεργοβόρα χώρα του θα μηδενίσει τους αρνητικούς ρύπους, παραγόμενους από ορυκτά καύσιμα, το 2060, πείτε μας ποια είναι η αντίστοιχη δέσμευση της δικής μας χώρας σε επίπεδο Ε.Ε.
Καταρχήν είναι ελπιδοφόρο ότι η πιο πολυπληθής χώρα του πλανήτη και με το μεγαλύτερο ανθρακικό αποτύπωμα έχει θεσπίσει κλιματική πολιτική. Στην ΕΕ, που υπήρξε πάντα πρωτοπόρος σε αυτόν τον τομέα, ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία το 2050, δηλαδή μια οικονομία που θα ισοσκελίσει τις εκπομπές της και σταματήσει να αυξάνει τη συγκέντρωση άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Πώς θα το πετύχουμε αυτό; Με ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ενδιάμεσων στόχων. Σχετικά με το 2030, τo Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πολύ πρόσφατα ψήφισε την αναπροσαρμογή του στόχου μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε τουλάχιστον 60% από 40% που ήταν σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η αλλαγή αυτή αναμένεται να αναπροσαρμόσει το μερίδιο των Α.Π.Ε. στην ευρωπαϊκή ενεργειακή κατανάλωση από 32% που ήταν μέχρι πρότινος σε τουλάχιστον 40%. Στην Χώρα μας οι Ευρωπαϊκοί στόχοι έχουν ενσωματωθεί με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, όπου ο στόχος για το μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας είναι 35% για το 2030, αλλά και αυτός θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί μετά το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου.
Στο παρελθόν έχουν ακουστεί φωνές για φαραωνικές κατασκευές στο Βέρμιο. Πόση είναι η ισχύς που θα παράγει κάθε ανεμογεννήτρια και πόσοι είναι συνολικά οι πυλώνες που θα τοποθετηθούν στα όρια των τριών δήμων;
Δυστυχώς έχει υπάρξει μεγάλη σύγχυση για αυτό το θέμα στο παρελθόν, αφού έχουν ακουστεί νούμερα για 500 ή 600 ακόμη και για 1000 ανεμογεννήτριες στο Βέρμιο, τα οποία μαζί με ισχυρισμούς για υποτιθέμενες επιπτώσεις των ανεμογεννητριών έχουν πυροδοτήσει φοβικά σύνδρομα σε μερίδα των κατοίκων της περιοχής. Η αλήθεια είναι ότι για το έργο που αναπτύσσουμε στο Βέρμιο έχουν εκδοθεί περιβαλλοντικοί όροι, ήδη από το 2014, για την εγκατάσταση 155 ανεμογεννητριών. Όμως οι αλματώδεις εξελίξεις στην αιολική τεχνολογία τα τελευταία χρόνια, μας έδωσαν την ευκαιρία να επανασχεδιάσουμε το έργο και να βελτιστοποιήσουμε όλες τις παραμέτρους του. Έτσι, ο σημερινός σχεδιασμός του έργου αφορά την εγκατάσταση 70 ανεμογεννητριών ισχύος 4,5 MW η κάθε μία. Οι ανεμογεννήτριες πρακτικά χωροθετούνται σε τρείς διαφορετικές χωρικές ενότητες, με μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους. Συγκεκριμένα, με τον νέο σχεδιασμό 25 ανεμογεννήτριες εντοπίζονται εντός των ορίων του Δήμου Βέροιας, 18 εντός του Δήμου Νάουσας και 27 εντός του Δήμου Εορδαίας.
Βλέπετε ότι στους δήμους Βέροιας και Εορδαίας, δεν υπάρχουν αντιδράσεις για το επιχειρούμενο αιολικό πάρκο, εν αντιθέσει με το δήμο Νάουσας, όπου υπάρχουν ορισμένες δράσεις, που εναντιώνονται σε αυτό. Το κύριο ερώτημα είναι αν οι ανεμογεννήτριες θα είναι ορατές στην κορυφογραμμή του Βερμίου από την πόλη της Νάουσας.
Θα μου επιτρέψετε να πω ότι κατά τη γνώμη μου το κύριο ερώτημα δεν θα έπρεπε να είναι το πόσες ανεμογεννήτριες θα φαίνονται από την πόλη της Νάουσας, αλλά για το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις του έργου συνολικά για την Νάουσα. Και οι επιπτώσεις αυτές θα είναι μόνο θετικές. Πάντως, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, έχουμε κάνει την άσκηση σχετικά με τη θέαση του έργου από την πόλη της Νάουσας, αλλά και από διάφορα σημεία του Δήμου. Από το μεγαλύτερο μέρος της πόλης της Νάουσας δεν θα φαίνεται καμία ανεμογεννήτρια, ενώ από ελάχιστες θέσεις θα είναι ορατές από 1 έως 3 ανεμογεννήτριες και αυτές θα βρίσκονται σε αποστάσεις άνω των 12 χιλιομέτρων σε ευθεία. Θεωρούμε ότι αυτό δεν δημιουργεί μια αρνητική εικόνα για τους κατοίκους της Νάουσας.
Η επιλογή της εταιρείας σας για το Βέρμιο, που όντως δεν έχει και το υψηλότερο αιολικό πεδίο, έχει να κάνει με το ότι κοντά στο σχεδιαζόμενο πάρκο, υπάρχουν οι μεγαλύτερες γραμμές μεταφοράς ενέργειας, στα υψίπεδα της Πτολεμαΐδας;
Το αιολικό δυναμικό του Βερμίου είναι ικανοποιητικό και εξασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα μιας τέτοιας επένδυσης. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το Βέρμιο διαθέτει μια δέσμη από πλεονεκτήματα που επιτρέπει την ανάπτυξη ενός τέτοιου έργου: εκμεταλλεύσιμο αιολικό δυναμικό, μεγάλη απόσταση από οικισμούς και πόλεις, όπως αναφέρατε υφιστάμενα ηλεκτρικά δίκτυα σε σχετικά μικρή απόσταση που επιτρέπουν τη μεταφορά της παραγόμενης ενέργειας με τις μικρότερες επεμβάσεις στο περιβάλλον σε σχέση με άλλες περιοχές, κανένας ανταγωνισμός με υφιστάμενες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, αφού η κτηνοτροφία της περιοχής, όπως έχει διαπιστωθεί από σχετική μελέτη που έχουμε εκπονήσει όχι μονό δεν θα βλαφθεί αλλά θα εξυπηρετηθεί από τις υποδομές του έργου. Γενικότερα, το έργο είναι πλήρως συμβατό με τα εγκεκριμένα χωροταξικά και πολεοδομικά πλαίσια αλλά και με τις διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Μια από τις βασικές ενστάσεις, που ακούστηκαν σε όλα τα δημοτικά συμβούλια της Νάουσας, είναι ότι η κατασκευή γιγαντιαίων πυλώνων απαιτεί διάνοιξη δεκαεξάμετρων δρόμων από την περιοχή των 3-5 Πηγαδιών, δρόμοι που αισθητικά, αλλά κυρίως οικολογικά θα διαταράξουν το σύστημα της πανίδας, που είναι πλούσιο στην περιοχή.
Καταρχήν οι δρόμοι που θα διανοιχθούν για το αιολικό πάρκο της εταιρείας μας θα έχουν πλάτος έως 5 μέτρα ακολουθώντας τις προδιαγραφές δασικών δρόμων Γ΄ κατηγορίας. Όπου απαιτηθεί, για παράδειγμα σε κλειστές στροφές, θα υπάρξει η απαραίτητη διαπλάτυνση στα όρια που επιτρέπει η δασική νομοθεσία, που δεν έχει καμία σχέση με 16 μέτρα.
Στην περιοχή από τον Άγιο Νικόλαο έως τα 3-5 πηγάδια που πράγματι είναι ένα πλούσιο οικοσύστημα, θέλω να διευκρινίσω ότι δεν θα γίνει η παραμικρή επέμβαση. Από τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του έργου είχε αποκλειστεί η χρήση των δρόμων αυτής της περιοχής για τη μεταφορά των ανεμογεννητριών, ενώ και η ηλεκτρική γραμμή διασύνδεσης του έργου δεν διέρχεται από αυτή την περιοχή. Όλα αυτά είναι δημόσια στοιχεία και αποτυπώνονται στους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους του έργου.
Εγείρεται το ζήτημα της ηχητικής όχλησης των ανεμογεννητριών. Είναι όντως υπαρκτό; Στα πόσα μέτρα ακούγεται η περιστροφή των πτερυγίων της;
Δεν υφίσταται κανένα θέμα θορύβου επί της ουσίας για οποιονδήποτε έχει επισκεφθεί ένα σύγχρονο αιολικό πάρκο. Πρόκειται για έναν ακόμα μύθο που κάποιοι σκοπίμως διακινούν. Για τις σύγχρονες ανεμογεννήτριες η όποια ηχητική όχληση πρακτικά εξαφανίζεται σε απόσταση πολύ μικρότερη των 500 μέτρων. Ο πλησιέστερος οικισμός στο έργο είναι η Κουμαριά στα 2 χιλιόμετρα και με υψομετρική διαφορά πάνω από 800 μέτρα. Δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία ανησυχία για αυτό το θέμα.
Η επένδυση θα φέρει θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία ή θα είναι μια fast track διαδικασία, που θα έλθει, θα πάρει και θα φύγει;
Η επένδυση έχει ορίζοντα 20ετίας και σίγουρα δεν την αντιμετωπίζουμε ως μια fast track διαδικασία. Κατά τη φάση κατασκευής προβλέπονται 150-200 τοπικές θέσεις εργασίες, ενώ κατά τη διάρκειά της λειτουργίας του έργου προβλέπεται η δημιουργία 20-25 μόνιμων θέσεων εργασίας σε τοπικό επίπεδο. Όμως το οικονομικό όφελος του έργου στην τοπική οικονομία δεν εξαντλείται μόνο στις άμεσες θέσεις εργασίας. Αναμένεται μεγάλη αύξηση του οικονομικού κύκλου της περιοχής κατά τις φάσεις κατασκευής και λειτουργίας που θα έχει να κάνει με χρήση τοπικών τεχνικών εταιρειών, αύξηση επισκεψιμότητας στα ξενοδοχεία και εστιατόρια της περιοχής, ανταποδοτικά έργα κ.λπ.
Προβλέπονται μπόνους για οικισμούς, κοινότητες ακόμη και για την πόλη της Νάουσας, από την επένδυση;
Το προβλεπόμενο από το νόμο ειδικό τέλος, όσον αφορά το τμήμα του έργου που χωροθετείται εντός του Δήμου Νάουσας ανέρχεται σε πόσο της τάξης των 280.000 € ετησίως για όλη της διάρκεια της λειτουργίας του έργου το οποίο κατανέμεται χονδρικά ως εξής: 160.000 € στον Δήμο Νάουσας, 95.000 € θα πιστώνεται στους οικιακούς λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας των οικισμών της περιοχής και 25.000 € στο Πράσινο Ταμείο. Θα επιστρέψω στην αναφορά σας για την περιοχή του Βερμίου από την πλευρά της Νάουσας. Ο Άγιος Νικόλαος αποτελεί ένα πάρκο ιδιαίτερου κάλλους και σημείο εκκίνησης πολλών μονοπατιών προς το Βέρμιο. Τα ετήσια έσοδα από το έργο σίγουρα θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν σχετικές δράσεις σήμανσης, συντήρησης και ανάδειξης αυτών των μονοπατιών. Και δεν είναι μόνο αυτό. Βάσει των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας, η εταιρεία μας θα προχωρήσει σε αναδάσωση ή εκτέλεση δασοτεχνικών έργων που αντιστοιχούν στην συνολική επιφάνεια των έργων για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Αυτή είναι μια περίπτωση, που θα προσπαθήσουμε σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές να υλοποιηθούν στοχευμένες δράσεις στην συγκεκριμένη περιοχή.
Κλείνοντας, ελπίζω την κατατοπιστική αυτή συνέντευξη, που εκφράζει και την άλλη πλευρά που ποτέ δεν είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε, θα ήθελα να μας πείτε τι προβλέπεται μετά την 25ετή χρήση του αιολικού πάρκου. Πώς οι τοπικοί δήμοι θα είναι διασφαλισμένοι ότι δεν θα εγκαταλειφθεί ως ένα κουφάρι στις κορυφές του Βερμίου;
Οι τοπικοί δήμοι είναι διασφαλισμένοι. Η υποχρέωση απομάκρυνσης του συνόλου του εξοπλισμού αναφέρεται ρητά στους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, ενώ άλλωστε σχετικές προβλέψεις υπάρχουν στην ισχύουσα νομοθεσία. Και κάτι ακόμη: στην Ευρώπη κυρίως αλλά και στη Χώρα μας σε πιο μικρό βαθμό, ήδη έχει ξεκινήσει η αντικατάσταση των πρώτων εγκατεστημένων ανεμογεννητριών, που αποτελεί επωφελές αντικείμενο για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ανακύκλωσης. Νομίζω αυτό από μόνο του λέει πολλά. Σας ευχαριστώ πολύ για τη ευκαιρία που μας δώσατε.
