Το business plan της McKinsey για τη ΔΕΗ: 860 εκ. σε ΑΠΕ

Τα βασικά σημεία του επιχειρησιακού της πλάνου για την περίοδο 2018-2022, το οποίο προετοιμάστηκε από τη McKinsey, δημοσίευσε σήμερα η ΔΕΗ. Το σχέδιο, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες έχει την κωδική ονομασία "Πυξίδα", περιλαμβάνει οκτώ άξονες. Ανάμεσά τους: έμφαση στις επενδύσεις ΑΠΕ με στόχο ποσοστό 20-25% ως το 2030-35, νέες δραστηριότητες, διεθνή επέκταση και συνολικές επενδύσεις 3,9 δις. ευρώ.

Από τις επενδυτικές πρωτοβουλίες 3,9 δις ευρώ,

• το 50% κατανέμεται στα Δίκτυα και στις ΑΠΕ

                     31% στα Δίκτυα και

                     22% στις ΑΠΕ,

• 23% στην κατασκευή του νέου σταθμού λιγνιτικής παραγωγής Πτολεμαΐδα V και
• 9% για επενδύσεις διατήρησης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των συμβατικών μονάδων παραγωγής.

Αναλυτικότερα, η ΔΕΗ αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση ότι οι τάσεις στη διεθνή αλλά και στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας επηρεάζουν τη ΔΕΗ, διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες.

Τα τελευταία επτά χρόνια υπήρξε μεγάλη ανάπτυξη των ΑΠΕ και ένταση του ανταγωνισμού από υφιστάμενες εταιρείες καθώς και από την είσοδο νέων παικτών. Για τα επόμενα 10 χρόνια τα θέματα που αναμένεται να κυριαρχήσουν είναι η αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (λόγω του εξηλεκτρισμού), οι δράσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και η απανθρακοποίηση. Έτσι, οι εταιρείες ενέργειας στην Ευρώπη πραγματοποιούν στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), στα Δίκτυα, ιδιαίτερα της Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και σε νέες δραστηριότητες στη Λιανική Αγορά.

Η Ελληνική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας αλλάζει γρήγορα σε όλο το εύρος της (αποεπένδυση λιγνιτικών μονάδων, άνοιγμα της λιανικής αγοράς και εισαγωγή του νέου target model), ενώ το Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας αναμένεται να πιεσθεί, κυρίως λόγω της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΗ, με την υποστήριξη του συμβούλου της, εκπόνησε το Στρατηγικό και Επιχειρησιακό της Σχέδιο, τα οποίο θα διασφαλίσει την ανθεκτικότητά της και θα την μετατρέψει σε σύγχρονη και πρωτοποριακή εταιρεία ενέργειας. 

Σημαντικότερες Στρατηγικές προτεραιότητες 
1. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) 
• Αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της ΔΕΗ κατά 600 MW περίπου έως το 2022, το οποίο θα προέρχεται κυρίως από Αιολικά και Φωτοβολταϊκά, δεδομένης της αναμενόμενης ελκυστικότητάς τους έναντι άλλων πηγών ενέργειας, μέσω σημαντικής αύξησης του μεγέθους, του αριθμού των έργων και των δυνατοτήτων στις ΑΠΕ, με συγκεκριμένους στόχους όσον αφορά την ισχύ και την απόδοση. Στόχος για συμμετοχή των ΑΠΕ στην συνολική ισχύ της ΔΕΗ σε ποσοστό 20% - 25% έως το 2030-2035. 

2. Πάγια Διανομής 
• Εστίαση στην βελτιστοποίηση των λειτουργικών επιδόσεων και στις επενδύσεις στα πάγια διανομής σε ρυθμιζόμενες και μη ρυθμιζόμενες δραστηριότητες, δεδομένων των σταθερών αποδόσεων που έχουν. 

3. Λιανική Αγορά και Νέες Δραστηριότητες 
• Επανατοποθέτηση της στρατηγικής της ΔΕΗ αναφορικά με τον τρόπο προσέγγισης των πελατών της, εστιάζοντας στην διατήρηση των υψηλής προτεραιότητας τμημάτων πελατών, στην αναθεώρηση του branding της, στην τιμολόγηση και την επέκταση των βασικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας προσφέροντας μία ευρύτερη γκάμα ενεργειακών υπηρεσιών και προϊόντων (π.χ. double play στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο, υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης). 
• Εντατικοποίηση των προσπαθειών για εισπράξεις και διακανονισμούς προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συσσωρευμένες οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς και να αποτραπεί η δημιουργία νέων, μέσω τόσο μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής όσο και με μία σειρά από «quick wins». 

4. Ορυχεία και συμβατική παραγωγή 
• Έναρξη προγράμματος λειτουργικής βελτιστοποίησης και αποδοτικότητας στα Ορυχεία και τους Θερμικούς Σταθμούς Παραγωγής. 
• Αποεπένδυση λιγνιτικής ισχύος 930 MW και των σχετικών ορυχείων. 
• Απόσυρση 1.212 MW μέχρι το 2021. 
• Συνετή διαχείριση των συμβατικών σταθμών παραγωγής στα Μη-Διασυνδεδεμένα νησιά και διερεύνηση των πιθανών ευκαιριών για μετατροπή υπαρχόντων πετρελαϊκών μονάδων σε μικρής κλίμακας μονάδες με καύσιμο LNG. 

5. Κεντρικές και Υποστηρικτικές Λειτουργίες 
• Επαναπροσδιορισμός του μοντέλου λειτουργίας των υποστηρικτικών υπηρεσιών και εκμετάλλευση συνεργιών σε επίπεδο εταιρείας αλλά και ομίλου. 
• Εξέταση και διαχείριση των εμμέσων δαπανών προς τρίτους. 
• Αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της ΔΕΗ 

6. Διεθνής Επέκταση 
• Στοχευμένη ανάπτυξη νέων έργων σε διεθνείς αγορές με ανταγωνιστικές αποδόσεις, αξιοποιώντας τις δυνατότητες και την εξειδίκευση της ΔΕΗ. 

7. Νέες υπηρεσίες και προϊόντα 
• Αξιολόγηση άλλων ευκαιριών για ανάπτυξη (π.χ. ενεργειακές υπηρεσίες), λαμβάνοντας υπόψη την απαιτούμενη ανταγωνιστικότητα και αποδοτικότητα τους. 

8. Ρυθμιστικό πλαίσιο (βασικά θέματα) 
• Πέρα από τις στρατηγικές προτεραιότητες που έχουν τεθεί στο επιχειρησιακό πλάνο, υπάρχουν μία σειρά από ρυθμιστικά θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν όπως: 
o Διεκδίκηση αποζημιώσεων ισχύος των μονάδων παραγωγής για την υποστήριξη των θερμικών μονάδων οι οποίες είναι απαραίτητες για την ασφάλεια εφοδιασμού και οι οποίες αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε σχέση με την κερδοφορία τους, δεδομένης της ελκυστικότητάς τους ως μεταβατικού καυσίμου σε σχέση με την κατασκευή νέων σταθμών. 
o Μείωση της χρέωσης προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας για ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) και σταδιακή πλήρης κατάργησή της. 
o Κατάργηση των δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία της αποεπένδυσης λιγνιτικών μονάδων και το αργότερο μέχρι το τέλος του 2019. 
o Target model: λειτουργία αγοράς προθεσμιακών προϊόντων που θα προσφέρει τα απαραίτητα εργαλεία για αντιστάθμιση κινδύνου. 
o Πλήρης ανάκτηση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.

Για την περίοδο 2018 – 2022, οι παραπάνω στρατηγικές προτεραιότητες υποστηρίζονται από ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους € 3,9 δις περίπου, εκ των οποίων το 50% κατανέμεται στα Δίκτυα και στις ΑΠΕ (31% στα Δίκτυα και 22% στις ΑΠΕ), 23% στο συμβολαιοποιημένο έργο για την κατασκευή του νέου σταθμού λιγνιτικής παραγωγής Πτολεμαΐδα V και 9% για επενδύσεις διατήρησης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των συμβατικών μονάδων παραγωγής.

Μέσα από την επιδίωξη αυτών των προτεραιοτήτων και της εφαρμογής συγκεκριμένων δράσεων σε λειτουργικό και ρυθμιστικό επίπεδο, η ΔΕΗ στοχεύει σε λειτουργική κερδοφορία (EBITDA) € 1-1,1 δις και λόγο καθαρού χρέους προς EBITDA της τάξεως 3x μέχρι το 2022. 

Νωρίτερα, το energypress έγραφε:

Το βασικότερο ίσως βήμα για τη ΔΕΗ της επόμενης μέρας θα προέλθει από τη συνολική αναδιάρθρωση της επιχείρησης, στη βάση του νέου στρατηγικού πλάνου που εκπονείται σε συνεργασία με τη McKinsey, δηλαδή το σύμβουλο που προσέλαβε πέρυσι. Αν και κάποια πρώτα drafts της πρότασης του συμβούλου είχαν διαρρεύσει στις αρχές του έτους, προκαλώντας μάλιστα και σημαντικές αντιδράσεις, λόγω του περιεχομένου των προτάσεων του συμβούλου, εντούτοις το έργο της McKinsey πήρε εξάμηνη παράταση και ολοκληρώθηκε τον περασμένο μήνα. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, λοιπόν, κατά τη σημερινή συνεδρίαση του ΔΣ της επιχείρησης, θα παρουσιαστεί το τελικό κείμενο του στρατηγικού πλάνου, όπως αυτό έχει πλέον προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της επιχείρησης, καθώς υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα η αναχρηματοδότηση του μεγάλου κοινοπρακτικού δανείου με τις ελληνικές τράπεζες, που διαφοροποίησαν σημαντικά τις παραδοχές των πρώτων προσχεδίων της μελέτης.

Σε κάθε περίπτωση η βασική δομή του του προσχεδίου του στρατηγικού πλάνου, που περιλάμβανε συγκεκριμένους άξονες όπως η στροφή σε νέες δραστηριότητες που θα υποκαταστήσουν τους χαμένους τζίρους από την πώληση των λιγνιτών και την προμήθεια, η βελτίωση της αποδοτικότητας στους επιμέρους τομείς δραστηριοτήτων, η ενίσχυση των εσόδων από τα τιμολόγια, αλλά και οι δράσεις για την καλύτερη αξιοποίηση του προσωπικού κλπ αναμένεται να έχουν κυρίαρχη θέση στην τελική μορφή του στρατηγικού πλάνου.

Ωστόσο θα υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές με βάση τα νέα δεδομένα, όπως για παράδειγμα:

Σε σχέση με την αρχική πρόταση για αύξηση στα τιμολόγια, η κατηγορηματική θέση του εποπτεύοντος υπουργείου ενέργειας που απορρίπτει οποιαδήποτε σχετική συζήτηση, περιορίζει τις όποιες δυνατότητες παρέμβασης στο θέμα της έκπτωσης συνέπειας 15%, για την οποία τόσο η διοίκηση της ΔΕΗ όσο και η κυβέρνηση έχουν αφήσει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα

Σε σχέση με τις επισημάνσεις που είχαν γίνει από το σύμβουλο για τη βιωσιμότητα του χρέους, τα δεδομένα έχουν πλέον σχηματοποιηθεί μετά τη γνωστοποίηση των όρων αναχρηματοδότησης του δανεισμού (προπληρωμένες ύψους 200 εκ. ευρώ την επόμενη τετραετία) και του επιτοκίου (5,8%). Επίσης έχουν αλλάξει τα δεδομένα σε σχέση με συγκεκριμένα κόστη της ΔΕΗ όπως η χρέωση προμηθευτή που φέτος και το 2019 μειώνεται για να καταργηθεί το 2020. Υπό αυτό το πρίσμα, υπάρχει διαφοροποίηση γύρω από τα δεδομένα που είχαν οδηγήσει το σύμβουλο να μιλήσει για ζήτημα μη βιώσιμου δανεισμού, χωρίς αυτό να σημαίνει βεβαίως ότι η κατάσταση στον ισολογισμό είναι ρόδινη.

Μια ακόμη αλλαγή δεδομένων που έχει συντελεστεί αφορά στις εισηγήσεις περί μείωσης προσωπικού και εθελούσιας, όπου θυμίζουμε ότι η αποεπένδυση αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των εργαζομένων στην επιχείρηση. Με δεδομένο μάλιστα ότι ο ηλικιακός μέσος όρος της ΔΕΗ είναι ήδη υψηλός, καθίσταται σαφές ότι υπάρχουν ανάγκες ανανέωσης, που πιθανόν να επισημαίνονται στο νέο στρατηγικό πλάνο.

Εκείνο που δεν έχει αλλάξει και παραμένει ζητούμενο για τη ΔΕΗ είναι η στροφή σε νέες δραστηριότητες και τα νέα ανοίγματα που είναι αναγκαίο να γίνουν πχ στις ΑΠΕ ή το φυσικό αέριο, προκειμένου η εταιρεία να μπορέσει να υποκαταστήσει τις απώλειες τζίρου που θα έρθουν ως απόρροια της αναγκαστικής μείωσης μεριδίου που έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές. Και βέβαια η ανάγκη να υπάρξουν παρεμβάσεις βελτίωσης της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιμέρους δραστηριοτήτων της παραγωγής, των ορυχείων, της εμπορίας και των δικτύων, αναμένεται επίσης να επισήμαινεται από το σύβουλο όπως είχε συμβεί και στο προσχέδιο που είχε διαρρεύσει στις αρχές του έτους. 

Χρήστος Στεφάνου

Energypress