Συνεργασία για την Έξυπνη Εποχή: Αυλαία τη Δευτέρα για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός - Η ενεργειακή ατζέντα
Η εργασία Συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) για το 2025 συνέβη από τις 20 έως τις 24 Ιανουαρίου στο Νταβό της Ελβετίας, τίτλο «Colaboration for the Intelligent Age» (Συνεργασία για την Έξυπνη Εποχή).
Η συνάντηση συγκεντρώνει σχεδόν 3.000 leaders από περισσότερες από 130 χώρες και 350 κυβερνητικούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων 60 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, από όλες τις βασικές περιοχές.
Αν και πέρυσι αναδείχθηκε έντονα το χάσμα μεταξύ ελπίδων και φόβων, το πλαίσιο για τον Νταβό 2025 δεν είναι λιγότερο αντικρουόμενο. Η γεωοικονομική αβεβαιότητα, οι εμπορικές εντάσεις, η πολιτιστική πόλωση και το άγχος του κλίματος βροντοφωνάζουν, αλλά υπάρχει επίσης η υπόσχεση ταχείας καινοτομίας – AI, κβαντικοί υπολογιστές και βιοτεχνολογία – για την αύξηση της παραγωγικότητας και του βιοτικού επιπέδου.
Η φετινή θεματολογία βασίζεται στην πρόταση του Klaus Schwab ότι οι συγκλίνουσες τεχνολογίες αναδιαμορφώνουν γρήγορα τον κόσμο, ωθώντας μας σε ένα σημείο καμπής , «μια εποχή πολύ πέρα από την τεχνολογία και μόνο», λέει. «Πρόκειται για μια κοινωνική επανάσταση, μια επανάσταση που έχει τη δύναμη να εξυψώσει την ανθρωπότητα – ή να τη σπάσει».
Η συνάντηση διοργανώνεται σε πέντε τομείς:
- Επανασχεδιάζοντας την ανάπτυξη
- Βιομηχανίες στην Ευφυή Εποχή
- Επένδυση στους ανθρώπους
- Προσθήκη της Πλανήτης
- Ανοικοδόμηση εμπιστοσύνης
Η ενεργειακή ατζέντα
Στο πλαίσιο της ευρύτερης θεματολογίας υπάρχει μια διευρυμένη ατζέντα που αφορά το κλίμα, τη φύση και την ενέργεια.
Ειδικότερα:
Προηγμένες πυρηνικές τεχνολογίες
Οι προηγμένες πυρηνικές τεχνολογίες κυμαίνονται από σύντηξη και μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR) έως πυρηνικά καύσιμα και διαχείριση αποβλήτων και μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση ορισμένων από τις ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια και το κόστος.
Ενώ η πυρηνική σύντηξη συχνά βαπτίζεται ως το ιερό δισκοπότηρο της ενέργειας, είναι επίσης στα πρώτα στάδια υλοποίησης. Αντίθετα, τα SMR κινούνται γρήγορα προς την εμπορική ανάπτυξη.
Άλλοι τομείς στους οποίους η καινοτομία προχωρά γρήγορα περιλαμβάνουν τη διαχείριση πυρηνικών καυσίμων και αποβλήτων: τα προηγούμενα καύσιμα στις υπάρχουσες επιχειρήσεις και στις νέες να παράγουν περισσότερη ενέργεια χωρίς να αυξάνει την ασφάλεια. Επίσης, νέες προσεγγίσεις διαχείρισης απορριμμάτων μπορούν να μειώσουν τον όγκο και να επαναχρησιμοποιήσουν μερικά από αυτά που απομένουν.
Στο COP29 στο Μπακού τον Νοέμβριο, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ υπέγραψαν συμφωνία για τη συγκέντρωση πυρηνικής έρευνας και ανάπτυξη – συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων στον κόσμο και των πυρηνικών καινοτόμων – για την αλλαγή της βιομηχανίας από τον άνθρακα και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
Κρίσιμα ορυκτά
Τα κρίσιμα ορυκτά όπως το λίθιο, το κοβάλτιο και το νικέλιο είναι ζωτικής σημασίας δομικά στοιχεία για πολλές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών συλλεκτών, των ανεμογεννητριών και των ηλεκτρικών οχημάτων.
Η ζήτηση κρίσιμων ορυκτών έχει διπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια – εδώ είναι μερικές λύσεις για την κρίση προσφοράς
περισσότερων επενδύσεων σε κρίσιμα ορυκτά θα ενισχύσουν τις πιθανότητες παγκόσμιων κλιματικών στόχων, λέει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Ωστόσο, ένας ασφαλής, άφθονος και προσιτός εφοδιασμός κρίσιμων ορυκτών για να διασφαλιστεί η ομαλή ενεργειακή μετάβαση, σύμφωνα με την έκθεση του Φόρουμ για την Προώθηση της Αποτελεσματικής Ενεργειακής Μετάβασης .
Στις 14 Ιανουαρίου, το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρει ότι θα υπογράψει μια κρίσιμη συνεργασία για τα ορυκτά με τη Σαουδική Αραβία, η οποία εκτιμά ότι διαθέτει 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ανεκμετάλλευτους ορυκτές πόρους.
Οι «δύσκολοι τομείς»
Οι λεγόμενοι «δύσκολοι στη μείωση» τομείς μαζί αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και παρόμοιο μερίδιο της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο όρος αναφέρεται σε βιομηχανίες όπου είναι πιο δύσκολο να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, όπως η ναυτιλία, η αεροπορία, τα φορτηγά και ο χάλυβας.
Θα μπορούσε να χρειασθεί επιπλέον 30 τρισεκατομμύρια δολάρια σε κεφάλαιο για να φτάσουμε στο καθαρό μηδέν σε οκτώ δύσκολους τομείς που παρακολουθούνται από το Net Zero Industry Tracker 2024 του φόρου . Αυτό αντιπροσωπεύει περίπου το 45% της συνολικής επιπρόσθετης καθαρής μηδενικής επένδυσης που χρειάζεται μέχρι το 2050.
Θετική στη φύση
Περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου ΑΕΠ - περίπου 44 τρισεκατομμύρια δολάρια - εξαρτάται από τη φύση.
Η Πρωτοβουλία Nature-Positive είναι ένας παγκόσμιος στόχος για την ανάσχεση και την αναστροφή της απώλειας της φύσης και την αύξηση της υγείας, της αφθονίας, της ποικιλομορφίας και της ανθεκτικότητας των ειδών, των πληθυσμών και των οικοσυστημάτων έως το 2030.
Αντικατοπτρίζει το Παγκόσμιο Πλαίσιο Βιοποικιλότητας Κουνμίνγκ-Μόντρεαλ , το οποίο εγκρίθηκε από 196 χώρες στο COP15 το 2022, το οποίο θέτει έναν φιλόδοξο στόχο να σταματήσει και να αντιστρέψει την απώλεια της φύσης έως το 2030.
NDC
Έως τον Φεβρουάριο, οι χώρες πρέπει να ενημερώσουν τις Εθνικές Καθορισμένες Συνεισφορές τους (NDC) σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας του Παρισιού .
Τα NDC περιλαμβάνουν τη δέσμευση κάθε χώρας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με συγκεκριμένους στόχους, καθώς και μέτρα που λαμβάνουν οι χώρες για να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή, παράλληλα με τις στρατηγικές και τα χρονικά διαγράμματα για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι μοναδικά για κάθε έθνος, αντανακλώντας τις ιδιαίτερες συνθήκες, τις δυνατότητες και τις προτεραιότητές του στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Βραζιλίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ανακοίνωσαν τους στόχους τους στη COP29 τον Νοέμβριο.
Καθαρό μηδέν
Σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας του Παρισιού , που εγκρίθηκε στην COP21 το 2015, οι χώρες συμφώνησαν να διατηρήσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη πολύ κάτω από τους 2°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, καθώς και να συνεχίσουν να ενεργούν οι προσπάθειες για « περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5°C πάνω από προβιομηχανικά επίπεδα».
Για να ολοκληρωθεί αυτό, οι χώρες έχουν δεσμευτεί να επιτύχουν τον στόχο του καθαρού μηδενισμού έως το 2050 και κάθε πέντε χρόνια αυξάνουν τις δεσμεύσεις τους - τα NDCs.
Καθαρό μηδέν σημαίνει ότι κάθε διοξείδιο του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από τις δραστηριότητες της εταιρείας εξισορροπείται με ισοδύναμη ποσότητα που αφαιρείται.
Η Έξυπνη Εποχή
Τον Σεπτέμβριο σε άρθρο του για τον Νταβό , ο Klaus Schwab, ο ιδρυτής του φόρου και ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, εξήγησε πώς οι γρηγορότεροι στην τεχνητή νοημοσύνη, τον κβαντικό υπολογισμό και το blockchain μας οδήγησαν στην Έξυπνη Εποχή.
«Αυτές οι συγκλίνουσες τεχνολογίες αναδιαμορφώνουν τον ίδιο τον κόσμο του κόσμου μας, απαιτώντας ταχεία προσαρμογή και παγκόσμια συνεργασία», έγραψε.
"Για να αναπτυχθεί αυτός ο μετασχηματισμός αντί να διχάσει την κοινωνία, πρέπει να υπερβεί τις τεχνολογικές προόδους για να ενισχύσει πραγματικά το ανθρώπινο δυναμικό. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί περιβαλλοντική, κοινωνική και γεωπολιτική ευφυΐα παράλληλα με την τεχνολογική ευφυΐα."
Τι είναι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ;
Το WEF ιδρύθηκε το 1971 από τον Κλάους Σβάμπ, έναν ελβετογερμανό οικονομολόγο και καθηγητή, σε μια προσπάθεια να προωθήσει την παγκόσμια συνεργασία σε πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα.
Στόχος του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού, ο οποίος έχει πλέον την έδρα του κοντά στη Γενεύη, ήταν να φέρει σε επαφή τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα για να συζητήσουν και να βρουν λύσεις σε αυτά τα παγκόσμια προβλήματα, κάτι που παραμένει μια από τις ιδρυτικές του αρχές και αναφέρεται στη δήλωση αποστολής του: «Δεσμευόμαστε να βελτιώσουμε την κατάσταση του κόσμου».
Η πρώτη συνάντηση του WEF πριν από πέντε δεκαετίες πραγματοποιήθηκε στο Νταβός και έκτοτε αποτελεί το κέντρο της ετήσιας συγκέντρωσής του κάθε χρόνο, με το όνομα του θέρετρου να αποτελεί μάλιστα την κοινή συντομογραφία της εκδήλωσης.
