Υδρογονάνθρακες: Παίρνουν φωτιά τα γεωτρύπανα – Οι αποφάσεις για Κρήτη και Ιόνιο

Τα γεωτρύπανα για τους υδρογονάνθρακες επιστρέφουν δυναμικά και μαζικά. Ο χορός των εξορύξεων για την ανακάλυψη κοιτασμάτων με υδρογονάνθρακες έχει ξεκινήσει, όπως πιστοποιεί και ο δείκτης Clarksons Offshore Index που μετρά τις υπεράκτιες αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Και στο παιχνίδι των ερευνών για τον εντοπισμό ποσοτήτων φυσικού αερίου έχει μπει για τα καλά και η Ελλάδα.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το αμερικανικό slogan του 2008 «Drill, Baby, Drill», που ξανακούστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ (με δεδομένη την υποστήριξη Τραμπ στους υδρογονάνθρακες) αναβιώνει…

Ο CEO της Helleniq Energy Ανδρέας Σιάμισιης, μόλις την περασμένη Πέμπτη 14 Νοεμβρίου στη διάρκεια της ενημέρωσης των αναλυτών για τα οικονομικά αποτελέσματα εννεαμήνου του ομίλου, έδωσε ένα πρόχειρο χρονοδιάγραμμα για τις κινήσεις των εταιρειών που έχουν μισθώσει τις υπεράκτιες παραχωρήσεις στην Κρήτη και το Ιόνιο Πέλαγος.

Η ExxonMobil ηγείται κοινοπραξίας με την Helleniq Energy στα δύο θαλάσσια blocks «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» και «Δυτικά της Κρήτης». Σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Σιάμισιης μέσα στα επόμενα δύο τρίμηνα η ExxonMobil, έχοντας ολοκληρώσει την επεξεργασία των σεισμικών δεδομένων από τις έρευνες στην Κρήτη αναμένεται να αποφασίσει για την πιθανή διενέργεια της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης. Όλα δείχνουν ότι αυτή θα γίνει στο block «Νοτιοδυτικά της Κρήτης», εφόσον ο αμερικανικός κολοσσός πατήσει το κουμπί… της επενδυτικής απόφασης. 

Ταυτόχρονα και η Helleniq Energy που είναι η μοναδική παραχωρησιούχος στα blocks «Ιόνιο» και «10 – Κυπαρισσιακός Κόλπος» βρίσκεται στην τελική φάση της επεξεργασίας των σεισμικών δεδομένων για τις συγκεκριμένες περιοχές και αναμένεται επίσης να λάβει αντίστοιχες αποφάσεις μέσα στα επόμενδα δύο τρίμηνα.

Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ελλάδα

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), η Ελλάδα κατέχει σημαντικά κοιτάσματα με υδρογονάνθρακες (φυσικό αέριο). Ικανά ακόμη και για εξαγωγές προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες της Ευρώπης.

Στην ετήσια έκθεση της η ΕΔΕΥΕΠ κάνει λόγο για πιθανά αποθέματα 24 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών ή 680 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων.

Οι πράσινοι στόχοι και οι υδρογονάνθρακες

Οι φιλόδοξοι στόχοι για την πράσινη μετάβαση προκάλεσαν έντονες πιέσεις στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους υδρογονάνθρακες τα προηγούμενα χρόνια, με τις εταιρείες του κλάδου, κυρίως αυτές που προχωρούσαν σε  υπεράκτιες γεωτρήσεις να περνούν μια σκληρή δεκαετία, και πολλές εξ αυτών να βάζουν λουκέτο μεταξύ 2014 και 2016.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την Clarksons Research οι παγκόσμιες υπεράκτιες αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου σημείωσαν εντυπωσιακή ανάπτυξη το 2023, με τον Clarksons Offshore Index που παρακολουθεί τον αριθμό των γεωτρύπανων καθώς και τα πλοία υποστήριξης υπεράκτιων σκαφών (OSV) να σκαρφαλώνει κατά 27% στο πολυετές υψηλό των 106 μονάδων.

Και οι «ταύροι» της αγοράς προβλέπουν ότι ο εν λόγω δείκτης θα φτάσει σε υψηλό όλων των εποχών το 2024. Οι αγορές Rig, OSV και Subsea είναι ιδιαίτερα εύρωστες, με τα ποσοστά πλοίων πετρελαίου και φυσικού αερίου να είναι πλέον υψηλότερα από τα επίπεδα του 2014 στους περισσότερους τομείς/περιοχές .

Η δραστηριότητα παραμένει ιδιαίτερα έντονη στη Μέση Ανατολή, τη Βραζιλία και τη Δυτική Αφρική.

Τα υπεράκτια γεωτρύπανα άντεξαν μια σκληρή δεκαετία καθώς πολλές εταιρείες κήρυξαν πτώχευση μεταξύ 2014 και 2016 με τις τιμές του πετρελαίου να καταρρέουν.

Σημειώνεται πάντως, ότι το συντριπτικά πτωτικό κλίμα που κυριαρχεί στις αγορές πετρελαίου φέτος έχει επηρεάσει τον υπεράκτιο τομέα, καθώς οι έμποροι ανησυχούν εάν οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν αρκετά υψηλές για να υποστηρίξουν τις υπεράκτιες γεωτρήσεις, κάτι που αποτυπώνεται και στις τιμές των μετοχών του κλάδου.

Αισιοδοξία για τους υδρογονάνθρακες

Σύμφωνα με την Precedence Research, η υπεράκτια αγορά γεωτρήσεων θα φτάσει τα 80,64 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2033 από 36,60 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, με τις εκτιμήσεις για το CAGR να διαμορφώνονται στο 8,22%. Το μέγεθος της αγοράς υπεράκτιων γεωτρήσεων Ασίας Ειρηνικού εκτιμάται ότι θα αξίζει περίπου 35,08 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2033 από 15,74 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, χάρη σε μεγάλο βαθμό στην ενίσχυση των δαπανών από τον πετρελαϊκό γίγαντα της περιοχής, την Κίνα και την Ινδία.

Έκρηξη βαθέων υδάτων

Μια αξιοσημείωτη τάση στη συνεχιζόμενη υπεράκτια επανάσταση είναι η μεγάλη αύξηση των γεωτρήσεων βαθέων και υπερβαθέων υδάτων.

Σύμφωνα με νέα έκθεση της Wood Mackenzie η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου βαθέων υδάτων αναμένεται να αυξηθεί κατά 60% έως το 2030, για να συμβάλει στο 8% της συνολικής παραγωγής.

Η παραγωγή πολύ βαθέων υδάτων πρόκειται να συνεχίσει να αυξάνεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα για να αντιπροσωπεύει το ήμισυ της συνολικής παραγωγής βαθέων υδάτων έως το 2030. Η παραγωγή βαθέων υδάτων παραμένει το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα πετρελαίου και φυσικού αερίου με παραγωγή που αναμένεται να φτάσει τα 10,4 εκατομμύρια boe/d το 2022 από μόλις 300.000 βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου την ημέρα (boe/d) το 1990. Η Wood Mackenzie έχει προέβλεψε ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ο αριθμός αυτός θα ξεπεράσει τα 17 εκατομμύρια boe/d.

Στη βιομηχανία εξερεύνησης και παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου (E&P), τα βαθιά νερά ορίζονται ως βάθη νερού μεγαλύτερο από 1.000 πόδια, ενώ τα εξαιρετικά βαθιά νερά ορίζονται ως βάθη μεγαλύτερα από 5.000 πόδια.

Το παιχνίδι της Κίνας

Πέρυσι, η China National Petroleum Corporation (CNPC), η κρατική μητρική εταιρεία της PetroChina και της Cnooc ξεκίνησε εξερευνητικές γεωτρήσεις εξαιρετικά βαθέων υδάτων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο καθώς η χώρα προσπαθεί να απογαλακτιστεί από το ξένο πετρέλαιο . Σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua Global Service, η CNPC θα ανοίξει μια δοκιμαστική γεώτρηση βάθους έως και 11.000 μέτρων (36.089 πόδια), τη βαθύτερη ποτέ της χώρας, η οποία θα τη βοηθήσει να κατανοήσει καλύτερα την εσωτερική δομή της Γης, καθώς και να δοκιμάσει τεχνικές υπόγειας γεώτρησης .

Το βάθος της γεώτρησης της CNPC δεν απέχει πολύ από το παγκόσμιο ρεκόρ του Κατάρ των 12.289 μέτρων (40.318 πόδια) για βάθος πετρελαϊκού πηγάδιου που είχε διανοιχθεί στο πετρελαϊκό πεδίο Al Shaheen το 2008 ή στο πηγάδι Kola Superdeep της Ρωσίας που έφτασε σε βάθος 12.262 μέτρων.

Αλλά η Κίνα δεν είναι η μόνη χώρα που είναι πρόθυμη να κάνει γεωτρήσεις σε τεράστια βάθη για την επιδίωξη της ενεργειακής ασφάλειας.

Η Ινδία είχε την πρώτη της προσπάθεια στην εξερεύνηση βαθέων υδάτων στον Κόλπο της Βεγγάλης νωρίτερα αυτό το έτος στη λεκάνη Krishna-Godavari, με την προσφορά της κρατικής εταιρείας Oil and Natural Gas Corporation (ONGC) της Ινδίας. Η ONGC είπε ότι σχεδίαζε να δαπανήσει πάνω από 10 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη πολλαπλών έργων βαθέων υδάτων στο μπλοκ KG-DWN-98/2 της σε αυτή τη λεκάνη. Εν τω μεταξύ, η κρατική εταιρεία Oil India Ltd θέλει να ξεκινήσει δραστηριότητες εξερεύνησης στο Nagaland.

Σε αντίθεση με το γειτονικό Πακιστάν, η Ινδία είναι πιθανό να έχει μικρό πρόβλημα να προσελκύσει τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πράγματι, ο βρετανικός ενεργειακός κολοσσός BP Plc πραγματοποιεί συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου στην Ινδία αυτή την εβδομάδα, καθώς αναζητά περισσότερες ευκαιρίες στη χώρα.

Στη Νορβηγία

Η Νορβηγική Aker BP είναι η τελευταία μεγάλη εταιρεία πετρελαίου που έκανε μια ανακάλυψη εξαιρετικά βαθέων υδάτων. Σε συνολικό βάθος 8.168 μ., η Aker ΒΡ λέει ότι το πηγάδι είναι το βαθύτερο  εξερευνητικό πηγάδι που έχει ανοίξει στην υπεράκτια Νορβηγία. Η πολύ μεγαλύτερη από το αναμενόμενο ανακάλυψη πετρελαίου έγινε στην περιοχή Yggdrasil της Βόρειας Θάλασσας.

Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις δείχνουν ακαθάριστο ανακτήσιμο όγκο 40-90 εκατομμυρίων βαρελιών ισοδύναμου πετρελαίου (boe), πολύ υψηλότερο από την προηγούμενη πρόβλεψη της εταιρείας μεταξύ 18 και 45 εκατομμυρίων boe. Η ανακάλυψη θα ενισχύσει σημαντικά τη βάση πόρων της εταιρείας για την ανάπτυξη του Yggdrasil, η οποία προηγουμένως υπολογιζόταν σε 650 εκατομμύρια ακαθάριστο τζίρο.

(των Χρήστου Κολώνα, Ναταλίας Δανδόλου, Οικονομικός Ταχυδρόμος)