Απουσία λογικής στην κατάρτιση του ενεργειακού μίγματος τεχνολογιών

Δυστυχώς, δικαιώθηκαν οι φωνές (μας) που ακούγονταν έντονα την τελευταία περίοδο. Ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκε και υλοποιείται η (βίαιη) ενεργειακή μετάβαση στη χώρα μας, με την προώθηση συγκεκριμένων τεχνολογιών αντί ενός ισορροπημένου μίγματος έχει φέρει την αγορά ενέργειας σε μια κρίσιμη καμπή, μη απέχοντας πολύ από ένα ενεργειακό τέλμα.

Ζούμε σε μια συναρπαστική εποχή άκρατης ανάπτυξης νέων ΑΠΕ χωρίς όμως να έχουμε ανάλογη αύξηση της ζήτησης, χωρίς να έχουμε προβλέψει και αναπτύξει τις υποδομές που απαιτούνται (αναβάθμιση δικτύων, διασυνδέσεις, αποθήκευση), συνεχίζοντας την ενθάρρυνση του (υπερθερμασμένου) επενδυτικού ενδιαφέροντος σε συγκεκριμένες τεχνολογίες και προσπαθώντας ex post να θεραπεύσουμε στρεβλώσεις της αγοράς από πολύπλοκα προβλήματα που δημιουργούνται από αυτήν την ίδια την ανάπτυξη που επιτελείται.

Η ανεξέλεγκτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί έχει επιφέρει την λήψη μέτρων που αν και κινούνται σαφώς στην εκλογίκευση της κατάστασης, εντούτοις το μόνο που καταφέρνουν προς το παρόν είναι να δρούν καθαρά αποσπασματικά και πυροσβεστικά προσπαθώντας να μετριάσουν τις επιπτώσεις του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί και το οποίο συνεχίζουμε να τροφοδοτούμε.

Από την μία κάνουμε εκτεταμένες & ανεξέλεγκτες περικοπές πράσινης ενέργειας αρκετές ώρες της ημέρας και από την άλλη συνεχίζουμε να προσθέτουμε ενέργεια από συγκεκριμένη τεχνολογία τις ίδιες ώρες για να αυξήσουμε περαιτέρω τις περικοπές, δημιουργώντας σημαντικό κίνδυνο στην βιωσιμότητα των συγκεκριμένων επενδύσεων, με επιπτώσεις δυνητικά επεκτάσιμες στο συνολικό επενδυτικό περιβάλλον της χώρας.

Προκαλούμε μηδενικές και αρνητικές τιμές ενέργειας αρκετές ώρες της ημέρας, τις οποίες προσπαθούμε να τις περάσουμε στον τελικό καταναλωτή με προγράμματα ενίσχυσης, χρωματιστά τιμολόγια, μεταφορά νυχτερινού τιμολογίου και άλλα μέτρα, τα οποία όμως δεν έχουν επιφέρει προς το παρόν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Κι όλα αυτά διότι το μείγμα παραγωγής ενέργειας που έχουμε επιλέξει, απαιτεί υποδομές και αγορές που δεν υφίστανται ακόμη, οι οποίες κινούνται με διαφορετικό ρυθμό σε σχέση με τον ρυθμό που κινείται η ανάπτυξη νέων ΑΠΕ και οι οποίες αναμένονται να λύσουν το πρόβλημα σε μελλοντικό χρόνο από σήμερα. Δηλαδή βάλαμε το κάρο μπροστά από το άλογο.

Από την άλλη, οι απαιτούμενες υποδομές για να στηριχθεί, έστω μελλοντικά η διείσδυση του συγκεκριμένου μίγματος τεχνολογιών (δίκτυα, μηχανισμοί αποζημίωσης νέων θερμικών σταθμών, μηχανισμοί ευέλικτης κατανάλωσης, κα), δημιουργούν αύξηση του έμμεσου κόστους ενέργειας το οποίο προστιθέμενο στο (χαμηλό) κόστος παραγωγής των ΑΠΕ, θα επιβαρύνει περαιτέρω τον τελικό καταναλωτή.

Τα παραπάνω αποδεικνύουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι μάλλον υπάρχει πλήρης απουσία λογικής στην κατάρτιση του βέλτιστου μίγματος τεχνολογιών που έχουμε επιλέξει σε σχέση με αυτό που θα ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της ενεργειακής μετάβασης με τα λιγότερα δυνατά προβλήματα και το μικρότερο κόστος για την χώρα και τον πολίτη.

Είναι γεγονός σε όλο τον κόσμο ότι η ενσωμάτωση σε ένα ενεργειακό μίγμα ΑΠΕ όσο το δυνατόν μεγαλύτερου ποσοστού τεχνολογιών όπως τα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα (ΜΥΗΕ), το βιοαέριο και η βιομάζα, με την ποιότητα, την αξιοπιστία και την σταθερότητα της ενέργειας που παράγουν, λειτουργεί ευεργετικά στη μείωση των προβλημάτων διαχείρισης της αυξημένης διείσδυσης των ΑΠΕ αλλά και στο τελικό κόστος ενέργειας.

Είναι αποδεδειγμένο πια, ότι το υφιστάμενο μοντέλο ανάπτυξης των ΑΠΕ που προτάσσει και προωθεί πηγές ενέργειας που είναι απλά εύκολες και γρήγορες στην υλοποίησή τους, οι οποίες οδηγούν σε όλο και μεγαλύτερες περικοπές ενέργειας και σε όλο και μεγαλύτερη απαίτηση υλοποίησης έργων αποθήκευσης & άλλων υποδομών, στο βωμό της βίαιης ικανοποίησης των στόχων που έχουν τεθεί για το μέλλον, έναντι της αξιοποίησης των πλέον αξιόπιστων, σταθερών, ποιοτικών, περιβαλλοντικά βιώσιμων, αναπτυξιακών και πολλαπλού σκοπού πηγών ενέργειας, όπως είναι τα Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα, δεν λειτουργεί και πρέπει να αλλάξει.

Παράλληλα, οι πρόσφατες καταστροφές από θεομηνίες μας δηλώνουν ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, εκτός από αυτονόητη είναι και επιβεβλημένη η πολλαπλή και ολοκληρωμένη αξιοποίηση και διαχείριση των υδάτινων πόρων. Τα υδραυλικά έργα εν γένει είναι έργα πολλαπλού σκοπού, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα συνδυαστικές και ευρύτερες / κοινωφελείς χρήσεις, όπως αντιπλημμυρική προστασία - προστασία ημιορεινών και πεδινών περιοχών, ύδρευση και διαχείριση ανομβριών, άρδευση, αντιπυρική προστασία, δημιουργία οικοτόπων, ανάπτυξη οικονομικής δραστηριότητας (αλιεία, γεωργία, τουρισμός), ανάπτυξη ψυχαγωγικών - περιβαλλοντικών δράσεων (αθλητισμός, αναψυχή), συνεισφορά στην περιφερειακή ανάπτυξη και σε τοπικά έργα υποδομής.

Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις υδραυλικών υποδομών, ο τρόπος λειτουργίας τους επιβάλλεται να συνδυάζεται παράλληλα και με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (ή την εξοικονόμηση/ανάκτησή της), μέσω μικρών υδροηλεκτρικών έργων, ως ένα αποτελεσματικό βήμα για την πολλαπλής σκοπιμότητας διαχείριση των υδάτων, έχοντας εκ των προτέρων εξασφαλισμένα θετικά αποτελέσματα και θετικότατη συνεισφορά στο όλο θέμα της βέλτιστης διαχείρισης των υδατικών πόρων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην προώθηση της εθνικής ενεργειακής πολιτικής.

Η εγκατάσταση νέων Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων σε υφιστάμενες αλλά και σε νέες υδραυλικές διατάξεις, με στόχο την μικροϋδροηλεκτρική αξιοποίηση του υφιστάμενου αλλά και νέου δυναμικού, έχει τεράστιο πολλαπλασιαστικό ενδιαφέρον και τεράστιο δυναμικό εφαρμογής σε ολόκληρη τη χώρα γενικότερα, όπου η δυνατότητα εγκατάστασης και αξιοποίησης παρομοίων ενεργειακών τεχνικών μπορεί να φέρει μια πραγματική επανάσταση στην ενεργειακή πολιτική της χώρας.

______

Ο Κώστας Βασιλικός είναι Πρόεδρος του ΕΣΜΥΕ.