ETIPWind: Απαιτούνται 2 δισ. ευρώ δημοσίων επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία στην αιολική ενέργεια
Σχεδόν δύο δισεκατομμύρια ευρώ δημοσίων επενδύσεων σε έρευνα και καινοτομία θα απαιτηθούν τα επόμενα τρία χρόνια, εάν η Ευρώπη θέλει να διατηρήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον τομέα της αιολικής ενέργειας. Οι επενδύσεις είναι απαραίτητες για να ενισχυθεί η ανάπτυξη μιας ανθεκτικής, ανταγωνιστικής και βιώσιμης ευρωπαϊκής αλυσίδας εφοδιασμού αιολικής ενέργειας.
Η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνεται στο Στρατηγικό Πρόγραμμα Έρευνας και Καινοτομίας (Strategic Research and Innovation Agenda, SRIA) της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Τεχνολογίας και Καινοτομίας για την Αιολική Ενέργεια (ETIPWind), του φορέα που χρηματοδοτείται από την ΕΕ για να παρέχει ενημέρωση Ε&Κ στην ευρωπαϊκή βιομηχανία αιολικής ενέργειας.
Το Πρόγραμμα SRIA που βασίστηκε στο έργο 190 ειδικών του κλάδου και της ερευνητικής κοινότητας, παρουσιάστηκε στις 4 Δεκεμβρίου στο εργοστάσιο της ZF Wind Power στο Lommel του Βελγίου όπου παραβρέθηκαν κορυφαίοι επικεφαλής τεχνολογίας της αιολικής βιομηχανίας, ειδικοί στην αιολική ενέργεια και υπευθύνοι χάραξης πολιτικής.
«Είναι απαραίτητο να σχεδιάσουμε μαζί μία επιτυχημένη πορεία έρευνας και καινοτομίας για να διασφαλίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια που θα οφελεί την κοινωνία και το περιβάλλον» τόνισε η Rosalinde van der Vlies, διευθύντρια του τμήματος Clean Planet στη γενική διεύθυνση για την Έρευνα & Καινοτομίατης Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο την παραγωγή 420 GW αιολικής ενέργειας έως το 2030, από 205 GW που παράγονται σήμερα.
«Για να επιτύχει τους στόχους του 2030, η βιομηχανία πρέπει να επεκτείνει την ευρωπαϊκή παραγωγική της ικανότητα, να προσλάβει και να εκπαιδεύσει επιπλέον 200.000 εργαζομένους και να συνεχίσει να ηγείται της βιωσιμότητας και της επιτυχούς συνύπαρξης με την κοινωνία και τη φύση» σημειώνει η ETIPWind.
Το Στρατηγικό Πρόγραμμα προσδιορίζει 23 προτεραιότητες Έρευνας και Καινοτομίας για την περίοδο 2025-2027, που κινούνται γύρω από πέντε άξονες:
- επιτάχυνση της εκβιομηχάνισης και αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού
- βελτιστοποίηση και περαιτέρω ψηφιοποίηση των διαδικασιών λειτουργίας και συντήρησης
- επίτευξη ταχύτερης και ευρύτερης ολοκλήρωσης του συστήματος αιολικής ενέργειας
- ανάπτυξη μιας βιώσιμης και κυκλικής αλυσίδας εφοδιασμού
- προσέλκυση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και διασφάλιση μια επιτυχημένης συνύπαρξης με την κοινωνία.
Η ETIPWind εκτιμά ότι οι συνολικές δημόσιες επενδύσεις (ΕΕ και εθνικές) που απαιτούνται για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των προτεραιοτήτων θα ανέλθουν σε 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2025-2027. Αυτό σημαίνει ότι οι δημόσιες επενδύσεις στην Ε&Α αιολικής ενέργειας πρέπει να διπλασιαστούν σε σύγκριση με σήμερα.
Κίνδυνοι και αδυναμίες
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία αιολικής ενέργειας «βρίσκεται σε σταυροδρόμι», όπως παραδέχεται η ETIPWind και «χρειάζεται να επεκταθεί γρήγορα μπροστά στις προκλήσεις που απειλούν την άμεση βιωσιμότητά της». Οι προκλήσεις αυτές προέρχονται από τις συσσωρευμένες επιπτώσεις της παγκόσμιας πανδημίας, την ανώμαλη οικονομική ανάκαμψη, την ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από την εισβολή στην Ουκρανία και τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό στις τιμές των πρώτων υλών και των μεταφορών.
Επίσης, η βιομηχανία «υποφέρει» από τις καθυστερήσεις στην αδειοδότηση νέων αιολικών πάρκων και την αδυναμία των δικτύων να απορροφήσουν την παραγόμενη αιολική ενέργεια.
«Η εφοδιαστική αλυσίδα είναι πολύ μικρή για να ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο έργων που έχουν προγραμματιστεί για την Ευρώπη. Δεύτερον, ενώ η εφοδιαστική αλυσίδα πρέπει να επεκταθεί στο εσωτερικό για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας, ασφάλειας και τεχνολογίας, οι δημοπρασίες δεν κάνουν αρκετά ώστε να δίνουν σχετικά κίνητρα. Οι δημοπρασίες που βασίζονται μόνο στις τιμές παραβλέπουν το γεγονός ότι η διατήρηση μιας υγιούς παραγωγικής βάσης στην Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας για να αποκομιστούν τα οφέλη που θα φέρουν η Ε&Κ και οι επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές. Τρίτον, το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την αύξηση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τον άνεμο, και έτσι οι περικοπές γίνονται όλο και πιο κοινές, με οικονομικές συνέπειες για τους παραγωγούς και τους διαχειριστές(TSO) – για να μην αναφέρουμε την αναστολή της απανθρακοποίησης» σημειώνει η ETIPWind.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της βιομηχανίας, η αιολική ενέργεια θα μπορούσε να γίνει η κύρια πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη το 2027 και να καλύπτει το μισό της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ έως το 2050.
