Αρχές του 2024 το θεσμικό πλαίσιο για το υδρογόνο – Υπό εξέταση χρηματοδοτικά σχήματα άνω των 50 εκατ. ευρώ μέσω του REPowerEU

Την πρόθεση της κυβέρνησης να επιταχύνει τις διαδικασίες για την εκπόνηση της εθνικής στρατηγικής για το υδρογόνο με συγκεκριμένους στόχους και «νούμερα» επισήμανε, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, μιλώντας εχθές σε συνέδριο του ΔΕΣΦΑ με τίτλο «Δίκτυα Υδρογόνου: Μετατρέποντας το Όραμα σε Δράση».  

Ειδικότερα, όπως ανέφερε, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, που μόλις προχθές εστάλη στις Βρυξέλλες, αναγνωρίζει επαρκώς την σημασία και τον ρόλο του υδρογόνου στο ενεργειακό μίγμα της χώρας για τα επόμενα χρόνια με σαφείς και φιλόδοξους ενδιάμεσους στόχους για το 2030 ως και το 2050. Ενδεικτικά το ΕΣΕΚ προβλέπει 1.7 GW πράσινης ενέργειας έως το 2030 που θα κατευθύνεται στην ηλεκτρόλυση για παραγωγή πράσινου υδρογόνου με στόχο τα 30 GW έως το 2050.

Επιπρόσθετα, η πολιτεία σχεδιάζει να στηρίξει χρηματοδοτικά πρότζκετ «πράσινου» υδρογόνου, με κεφάλαια άνω των 50 εκατ. ευρώ μέσω του REPowerEU. Αν και τα κονδύλια αυτά προορίζονται είτε για «πράσινο» υδρογόνο είτε για βιοαέριο, το πλέον πιθανό είναι να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση του πρώτου ανανεώσιμου αερίου, για το οποίο υπάρχουν πιο ώριμα έργα.  

Σε πλήρη επίσης εξέλιξη βρίσκεται η προετοιμασία για την θέσπιση του ρυθμιστικού πλαισίου για το υδρογόνο, όπου θα «απαντώνται» όλα τα θέματα που άπτονται της εφοδιαστικής αλυσίδας του καυσίμου, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ. Σημειώνεται ότι το ΥΠΕΝ έχει συστήσει ομάδα εργασίας που επιφορτίζεται με την κατάρτιση του ρυθμιστικού πλαισίου και μέσα στους πρώτους μήνες του 2024 αναμένεται να τεθεί σε ισχύ.

Το πλαίσιο θα περιλαμβάνει προβλέψεις για την αδειοδότηση, το σύστημα πιστοποίησης και γενικώς για όλα τα θέματα που άπτονται της εφοδιαστικής αλυσίδας του υδρογόνου. Επισήμανε δε πως υπάρχει μέριμνα, με δεδομένη και την εμπειρία από άλλες τεχνολογίες, να μην προκύψει ένα «βαρύ» ρυθμιστικό πλαίσιο και ιδιαίτερα στο κομμάτι της αδειοδότησης που εντέλει θα δυσχεραίνει παρά θα διευκολύνει την ωρίμανση των έργων.  

Ως προς τις χρήσεις του υδρογόνου, ο κ. Αϊβαλιώτης σημείωσε ότι αυτές είτε μπορεί να αφορούν σε αυτούσια χρήση (διυλιστήρια, χαλυβουργίες) ή ως πρόδρομος, ως ενδιάμεσο στάδιο για την παραγωγή συνθετικών καυσίμων για κατανάλωση σε τομείς των μεταφορών που δεν μπορούν να μεταβούν στο «electrification» αποδοτικά και οικονομικά. Τέτοιοι τομείς είναι η ναυτιλία και η αεροπλοΐα καθώς και οι βαριές οδικές μεταφορές. Ένα ακόμη ζήτημα που χρήζει απάντησης μελλοντικά είναι η αξιοποίησή του αν η χώρα πετύχει τους στόχους που προβλέπει το ΕΣΕΚ και ξεπερνούν σημαντικά τις ανάγκες της χώρας.

Όπως ανέφερε ο κ. Αϊβαλιώτης, ήδη καταγράφονται περιπτώσεις εταιρειών που εξετάζουν διάφορα σενάρια όπως η περίπτωση μεγάλης κορεάτικης εταιρείας που εξέφρασε ενδιαφέρον να αγοράζει «πράσινο» υδρογόνο για μετατροπή σε αμμωνία και εξαγωγή στη Κορέα ώστε να αξιοποιήσει στα εργοστάσια άνθρακα που διαθέτει εκεί προκειμένου να τα κρατήσει σε λειτουργία. Σε κάθε περίπτωση, «αν πετύχουμε πλεόνασμα 14,5 τόνων πράσινου υδρογόνου το 2035, πρέπει να σκεφτούμε πως θα το υλοποιήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ΓΓ του ΥΠΕΝ.  

Από την πλευρά της, η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι υπογράμμισε την ανάγκη να δημιουργηθεί μια οικονομία υδρογόνου, πράγμα που απαιτεί σημαντικές και συντονισμένες προσπάθειες τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σαφείς στόχους και πλάνο. Διευκρίνισε δε πως είναι απαραίτητο να υπάρξουν σχήματα ενίσχυσης. Έκανε ιδιαίτερη μνεία στους στόχους που τίθενται στο πλαίσιο του REPowerEU, στον πρώτο διαγωνισμό που διεξήγαγε η ΕΕ για την προμήθεια ανανεώσιμου αερίου, αλλά και στους αντίστοιχους εθνικούς διαγωνισμούς που σχεδιάζουν κράτη-μέλη όπως η Γερμανία.  

Επιπρόσθετα, η Διευθύνουσα Σύμβουλος του Διαχειριστή στάθηκε ιδιαίτερα στο σχέδιο για την δημιουργία μιας «ραχοκοκαλιάς» αγωγών (hydrogen backbone) στην Ευρώπη που θα αξιοποιηθούν αποκλειστικά για την μεταφορά ανανεώσιμου αερίου. Σύμφωνα με όσα ανέφερε, ο στόχος είναι μέχρι το 2040 το εν λόγω δίκτυο να αποτελείται από 75.000 χιλιόμετρα αγωγών (κυρίως υφιστάμενων έργων στους οποίους θα γίνουν οι κατάλληλες μετατροπές) που θα εκτείνονται σε 28 χώρες.  

«Φιλοδοξία μας είναι να προωθήσουμε την ανάπτυξη ενός ελληνικού δικτύου μεταφοράς υδρογόνου, το οποίο θα υλοποιηθεί μέσα στα επόμενα 15 χρόνια», συμπλήρωσε. Όπως εξήγησε μέρος του δικτύου θα είναι ο αγωγός προς τη Δυτική Μακεδονία (που βρίσκεται υπό κατασκευή) και το νέο τμήμα του ΕΣΦΑ Καρπερή – Κομοτηνή, με τα δύο έργα να σχεδιάζονται ώστε να είναι Hydrogen Ready.