Φτώχεια - Κλιματική αλλαγή: Η παγκόσμια κοινότητα ανησυχεί - Πότε θα δράσει
Εδώ και δύο μέρες στο Παρίσι, με πρωτοβουλία του προέδρου Μ. Μακρόν συναντώνται 50 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, μεταξύ αυτών και ο υπουργός Οικονομικών και Υποδιοικητής της ΤτΕ Θ. Πελαγίδης, εκπρόσωποι διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, επιχειρηματίες, εμπειρογνώμονες για να διαμορφώσουν ένα παγκόσμιο Οικονομικό Σύμφωνο, που θα αποτελέσει οδηγό την αντιμετώπιση δύο κεντρικών οικουμενικών προβλημάτων, του αυξανόμενου χρέους των φτωχότερων κρατών και των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.
Ήδη, με “τιτίβισμά” του αργά χθες το βράδυ ο πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε συμφωνία για την αναδιάρθρωση του χρέους της Ζάμπια, μιας από τις χώρες με μεγάλα προβλήματα υπεχρέωσης και βέβαια πείνας.
Είναι ξεκάθαρο, ότι μετά την πρωτοβουλία του Γάλλου προέδρου για την αναμόρφωση της ΕΕ στην αρχή της θητείας του, που ωστόσο δεν “περπάτησε” αρκούντως, τη Σύνοδο για το κλίμα τον περασεμένο Νοέμβριο, τώρα επιδιώκει, με νέα πρωτοβουλία, να αφήσει μια παρακαταθήκη και να θέσει σε ράγες μια διεθνή προσπάθεια για την αντιμετώπιση μεγάλων ζητημάτων αλλα την προώθηση της αναμόρφωσης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, μετά τις διαδοχικές κρίσεις που έπληξαν την ανθρωπότητα.
Με αφορμή, μάλιστα, τη Σύνοδο άλλοι 12 ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζ. Mπάιντεν, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρ. Σούνακ και η ηγεσία της Ε.Ε. συνυπογράφουν άρθρο που δημοσιεύεται στο Project Syndicate περιγράφοντας προκλήσεις και δεσμεύσεις σημειώνοντας ότι η φτώχεια και η κλιματική κρίση, είναι τα δύο μεγάλα θέματα που διαπερνούν τα σύνορα και θέτουν υπαρξιακούς κινδύνους για τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Όπως αναφέρουν τα τρία τελευταία χρόνια 120 εκατ. άνθρωποι έχουν οδηγηθεί σε ακραία φτώχεια. Και καταλήγουν ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία για να αντιμετωπιστεί το χρέος και να δημιουργηθούν νέα χρηματοδοτικά/επιχειρησιακά μοντέλα για τη χρηματοδότηση δράσεων κατά της φτώχειας και για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, που βέβαια αποτελούν βασικές αιτίες της μετανάστευσης και των δραμάτων που βιώνουμε εσχάτως.
Να σημειωθεί ότι με βάση όσα αναφέρει το France24 η ανάγκη για διευθέτηση του χρέους για τις αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Όπως αναφέρει ο Lison Rehbinder, Υπεύθυνος Ανάπτυξης Χρηματοδότησης στέλεχος της ΜΚΟ CCFD-Terre Solidaire, το 93% των χωρών που είναι πιο ευάλωτες σε καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα είναι υπερχρεωμένες ή σχεδόν υπερχρεωμένες.
“Σήμερα, οι χώρες σε κρίση αναγκάζονται να αποπληρώσουν τα χρέη τους προς τα κράτη πιστώτες, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις ιδιωτικές τράπεζες, και αυτό τους εμποδίζει να επενδύσουν σε δημόσιες υπηρεσίες ή να πολεμήσουν κατά της κλιματικής αλλαγής”, είπε με έμφαση ο Lison Rehbinder.
Προς το παρόν, το υπό συζήτηση σχέδιο είναι να εισαχθούν ρήτρες στις δανειακές συμβάσεις που θα επιτρέπουν την αναστολή των αποπληρωμών σε περίπτωση κλιματικής καταστροφής, σύμφωνα με τον Rehbinder, κάτι που εγκρίθηκε από τις χώρες της G20 κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και άρα αυτό το μέτρο θα μπορεί να ενεργοποιείται αυτόματα. “Αλλά πρέπει να προχωρήσουμε παραπέρα και να σκεφτούμε τη μεγάλης κλίμακας διαγραφή του χρέους. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για τις χώρες να βρουν το κεφάλι τους πάνω από το νερό” συμπλήρωσε ο Lison Rehbinder.
Με βάση αναφορές οι οικονομικές ανάγκες του Νότου είναι κολοσσιαίες. Μάλιστα, μια ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, που ειδικεύεται στη χρηματοδότηση του κλίματος και εργάζεται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, εκτίμησε πέρυσι ότι ο κόσμος πρέπει να διαθέσει 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως από τώρα έως το 2030 σε αναπτυσσόμενες χώρες εκτός από την Κίνα για να ανταποκριθούν στην κρίση του κλίματος και της βιοποικιλότητας .
Η Oxfam εκτιμά ότι θα πρέπει να κινητοποιηθούν 27 τρισεκατομμύρια δολάρια για την “καταπολέμηση της φτώχειας, της ανισότητας και της κλιματικής αλλαγής στις αναπτυσσόμενες χώρες” από τώρα έως το 2030, δηλαδή περίπου 3,9 τρισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Η Παγκόσμια Τράπεζα έθεσε τον πήχη ακόμη υψηλότερα, αναφέροντας στο σχέδιο δράσης της για το κλίμα για το 2021 ότι θα χρειαστούν 4 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από τώρα έως το 2030 για την κατασκευή υποδομής που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών.
Βέβαια οι κυβερνήσεις που αυτές τις μέρες μετέχουν στη σύνοδο κορυφής για ένα νέο παγκόσμιο οικονομικό σύμφωνο δεν θα προβούν οικονομικές δεσμεύσεις, αλλά αναμένεται να συζητήσουν τα πιο αποτελεσματικά μέσα χρηματοδότησης. Βέβαια ιδέες που αφορούν και την Ελλάδα, όπως π.χ. η φορολόγηση κλάδων όπως η ναυτιλία, που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, προτείνονται από ακτιβιστές, όπως και συνολικά η φορολόγηση του κλάδου ορυκτών καυσίμων.
Μάλιστα ο Fanny Petitbon, επικεφαλής της ΜΚΟ CARE France προτείνει φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, ο οποίος θα συγκέντρωνε 440 δισεκατομμύρια δολάρια. Πάντως, με βάση αναφορές, καταγράφεται ένα κλίμα συναίνεσης για τη φορολόγηση των θαλάσσιων μεταφορών, η οποία θα μπορούσε να αποφέρει μεταξύ 60 και 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. “Το θέμα θα μπορούσε να υλοποιηθεί τον Ιούλιο, όταν συνεδριάσει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός”, δήλωσε ο Petitbon. "Αλλά το ζήτημα του πώς θα χρησιμοποιηθούν τα χρήματα δεν έχει ακόμη αποφασιστεί. Ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να διατεθούν στις αναπτυσσόμενες χώρες, άλλοι ζητούν να χρησιμοποιηθούν για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές του ναυτιλιακού τομέα” ανέφερε χαρακτηριστικά, κάτι που αφορά άμεσα τον ελληνικό εφοπλισμό, που είναι και ο μεγαλύτερος διεθνώς.
cover photo:AP PHOTO/ZAHID HUSSAIN, FILE
