Οι αρνητές της κλιματικής αλλαγής είναι μια μικρή μειοψηφία στο διαδίκτυο.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα για τις απόψεις που επικρατούν στα social media υπέρ ή κατά της ύπαρξης της κλιματικής αλλαγής δημοσιοποίησε το Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης (Oxford Internet Institute). Το βασικό συμπέρασμα της νέας έρευνας είναι ότι η πλειοψηφία του περιεχομένου και των σχολίων που μοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζει την επιστημονική συναίνεση για την αλλαγή του κλίματος. Αλλά τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία είναι αυτά που αφορούν τις λεπτομέρειες…

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Ινστιτούτου, η έρευνα εξέτασε τις δημοσιεύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε περίοδο δύο εβδομάδων από 288.855 λογαριασμούς στο Twitter και 13.330 δημόσιες σελίδες στο Facebook. Τα ευρήματα της αρχικής έρευνας μάλλον είναι ευπρόσδεκτα, καθώς υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία το τελευταίο διάστημα γύρω από την πόλωση που επικρατεί στον δημόσιο διάλογο για την κλιματική αλλαγή.

Γνωρίζουμε άλλωστε ότι παρά την ευρεία συναίνεση των επιστημόνων ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, η άποψη που εκφράζει σκεπτικισμό σχετικά με την εγκυρότητα της επιστημονικής συναίνεσης δεν δείχνει κανένα σημάδι ουσιώδους μεταβολής στις πεποιθήσεις της. Και αυτή η άποψη πολλές φορές έχει χαρακτηριστικά εκστρατείας, λαϊκισμού ή τεχνοφοβίας. Χωρίς η έκθεση να μπαίνει σε συγκεκριμένες αναφορές, είναι σαφές ότι υπονοεί την πλευρά του Προέδρου Τραμπ στην Αμερική και τη σκληρή πτέρυγα πολιτών και οργανώσεων που τον στηρίζουν, τις δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού που συμμερίζονται θεωρίες συνωμοσίας αλλά και άλλες ακραίες φωνές σε όλον τον κόσμο σε πολιτικό επίπεδο. Σύμφωνα με την έκθεση, καθώς το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί βασική πηγή ειδήσεων και πληροφοριών, έχουν γίνει επίσης μια ιδιαίτερη «αρένα» όπου μπορεί να εξελιχθούν καμπάνιες παραπληροφόρησης και προσπάθειες για τη νόθευση των επιχειρημάτων της κλιματικής αλλαγής.

Οι ερευνητές που εργάζονται στο Πρόγραμμα Υπολογιστικής Προπαγάνδας (Computational Propaganda Project), στο Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης, ερευνούν το είδος του περιεχομένου για την κλιματική αλλαγή που εξαπλώνεται στο Twitter και στο Facebook.

«Είμαστε έκπληκτοι που διαπιστώσαμε ότι η πλειοψηφία του περιεχομένου και των σχολίων που μοιράζονται, στηρίζει στην πραγματικότητα την επιστημονική συναίνεση για την κλιματική αλλαγή. Πολύ λίγα σχόλια ή περιεχόμενο στην κύρια συζήτηση φαίνεται να ανήκουν σε ενεργούς σκεπτικιστές του κλίματος», λέει η Ana Grouverman, κύριος συντάκτης της έκθεσης. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι ο διάλογος σε αυτές τις πλατφόρμες εντάσσεται στην επιστημονική συναίνεση». Μόνο το 4% του περιεχομένου σχετικά με την αλλαγή του κλίματος στο Twitter και το 1% στο Facebook χαρακτηρίστηκε ως σκόπιμα «πολωτικό και συνωμοτικό» περιεχόμενο.

Από το μικρής ποσότητας περιεχόμενο που βρέθηκε να είναι σκόπιμα πολωτικό και συνωμοτικό, το βίντεο ήταν το πιο δημοφιλές μέσο. Σχεδόν το ένα τρίτο των κοινοποιημένων συνδέσμων κατευθύνονταν στο YouTube, όπου προβαλλόταν εμφανώς περιεχόμενο που προωθούσε θεωρίες όπως το chemtrail (η πεποίθηση ότι τα μακρόχρονες γραμμές συμπύκνωσης που έχουν απομείνει στον ουρανό από τα αεροσκάφη είναι χημικά στη φύση και ψεκάζονται για να προκαλέσουν βλάβη) ή κάποια εσκεμμένη κυβερνητική χειραγώγηση του περιβάλλοντος. «Αυτό το εύρημα θέτει περισσότερες προκλήσεις για τις πλατφόρμες που επιτρέπουν τη διανομή οπτικοακουστικού περιεχομένου ώστε να μετριάσουν το θέμα της παραπληροφόρησης στην επιστήμη», λέει ο Grouverman.

Στο mainstream κοινό, το περιεχόμενο σκεπτικισμού για το κλίμα δεν ήταν ευρέως διαδεδομένο. Τα ευρήματα στο Facebook έδειξαν ότι οι ομάδες που υποστηρίζουν τη συναίνεση για την αλλαγή του κλίματος είχαν μια ευρύτερη δέσμη συνδέσεων σε άλλες κοινότητες στην πλατφόρμα, ενώ οι σκεπτικιστικές ομάδες τείνουν να είναι πιο απομονωμένες στα περιθώρια. «Αυτό δείχνει ότι οι υποστηρικτές της αλλαγής του κλίματος είναι έντονα ενσωματωμένοι στην ευρύτερη κοινότητα που συζητά για την αλλαγή του κλίματος στο Facebook, ενώ οι σκεπτικιστές του κλίματος είναι πολύ λιγότερο ενσωματωμένοι στην κοινότητα», λέει η Grouverman.

Δεν είναι σαφές πώς οι σκεπτικιστές του κλίματος θα μπορούσαν να γίνουν απομονωμές, εσωστρεφείς ομάδες. «Οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν λεπτομερέστερα τις σκεπτικιστικές κοινότητες, ειδικά όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο κάποιος μπορεί να μεταβαίνει από μια αρκετά ουδέτερη γνώμη για την αλλαγή του κλίματος στην ένταξη σε μια κοινότητα που προωθεί τον σκεπτικισμό του κλίματος», λέει η Δρ. Vidya Narayanan, ερευνήτρια για την έκθεση. «Οι περιθωριακές κοινότητες χρησιμοποιούν συχνά πολύ συγκεκριμένες λέξεις, σύμβολα και hashtags που δεν αναγνωρίζονται από τους ξένους, έτσι ώστε να είναι απαραίτητες ποιοτικές προσεγγίσεις πριν οι δραστηριότητές τους να μελετηθούν σε κλίμακα».

Συνολικά, η ανάλυση των ειδικών σχετικά με την κλιματική αλλαγή απουσιάζει σημαντικά από τις συζητήσεις Twitter και Facebook σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Μόνο το 2% (Twitter) και το 3% (Facebook) κοινόχρηστου περιεχομένου ήταν υλικό από πηγές επιστημονικής εξειδίκευσης. Πολλές από τις συνομιλίες στο Twitter κατευθύνθηκαν από τους κλάδους βιωσιμότητας και ανανεώσιμης ενέργειας, ενώ μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί και ακτιβιστές του κλίματος κυριάρχησαν στο Facebook.

«Λαμβάνοντας υπόψη πόσο πολυσυζητημένο είναι αυτό το θέμα στην κεντρική πολιτική σκηνή, θα ήταν εύκολο να υποθέσουμε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι γεμάτα με περιεχόμενο κλιματικού σκεπτικισμού. Αντίθετα όμως με αυτές τις προσδοκίες, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι ο κυρίαρχος διάλογος σε αυτές τις πλατφόρμες αγκαλιάζει την επιστημονική συναίνεση», λέει η Narayanan. «Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη ευθύνη στους ώμους των πολιτικών και δημοσίων προσώπων για την εξάπλωση των αμφιβολιών σχετικά με την επιστήμη του κλίματος».

Σύμφωνα με την περίληψη της μελέτης, οι ανησυχίες αυξάνονται σχετικά με την πόλωση της συζήτησης για την αλλαγή του κλίματος. Παρά την ευρεία συναίνεση των επιστημόνων ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και είναι ανθρωπογενής, ένα «φασαριόζικο» κίνημα εκφράζει σκεπτικισμό σχετικά με την εγκυρότητα της επιστημονικής συναίνεσης.

Στην έρευνα - υπόμνημα δεδομένων που δημοσιοποιήθηκε, η ερευνητική ομάδα αναλύει τον διάλογο για την κλιματική αλλαγή και τις σχετικές ειδήσεις που μοιράζονται μέσω του Twitter και του Facebook.

Τα βασικά ευρήματα που κατέγραψαν ήταν:

1. το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου και των σχολίων που μοιράζονται σε αμφότερες τις πλατφόρμες συμφωνεί με την επιστημονική συναίνεση
2. το μεγαλύτερο μερίδιο του περιεχομένου στο Twitter (33%) και το Facebook (49%) προέρχονται από ειδησεογραφικές πηγές επαγγελματιών δημοσιογράφων
3. οι επιχειρήσεις παράγουν πολλές συζητήσεις στο Twitter, ενώ το περιεχόμενο από την κοινωνίας των πολιτών έχει περισσότερο κατεύθυνση στο Facebook
4. το οπτικοακουστικό περιεχόμενο, όπως τα βίντεο του YouTube, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πολωτικό περιεχόμενο και στις θεωρίες συνωμοσίας
5. στο Facebook, οι λογαριασμοί που προωθούν τον σκεπτικισμό φαίνονται πολύ λιγότερο ενσωματωμένοι στην ευρύτερη κοινότητα από τους λογαριασμούς συναίνεσης και
6. υπάρχουν λίγες ενδείξεις για αυτοματοποιημένο tweeting

7 Δεκεμβρίου 2018

Πηγή: greenagenda