COP27-Greenpeace: Αρχίζουμε να ανησυχούμε
Η Greenpeace παρουσιάζει τα αντικρουόμενα συμφέροντα όπως εκφράστηκαν στην COP27 στην Αίγυπτο καθώς και τον δρόμο για να υπάρξει πραγματική πρόοδος για το κλίμα
Δεύτερη και τελευταία εβδομάδα της COP27 στην Αίγυπτο, και είναι η εβδομάδα που διαμορφώνεται το τελικό κείμενο-συμφωνία το οποίο θα κληθούν να υπογράψουν οι συμμετέχουσες χώρες την Παρασκευή, τελευταία μέρα της Διάσκεψης, αν όλα πάνε καλά.
Αρχίζουν και φαίνονται πιο ξεκάθαρα τα αντικρουόμενα συμφέροντα λοιπόν: ενώ υπάρχουν χώρες που ζήτησαν να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο η κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων (όχι μόνο του άνθρακα, αλλά και του πετρελαίου και του αερίου), ταυτόχρονα κάποιες άλλες, πλούσιες χώρες ήδη φέρνουν αντιρρήσεις. Το προσχέδιο που φαίνεται ότι ξεκίνησε να σχηματίζεται είναι πολύ αδύναμο. Η αναφορά στα ορυκτά καύσιμα είναι σχεδόν ανύπαρκτη, και ίσως τελικά η βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων, που είναι παντού στην COP, να έχει πετύχει τον στόχο της να αποδυναμώσει το αποτέλεσμα της Διάσκεψης.
Όσο για τον στόχο συγκράτησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5°C, ναι μεν υπάρχει σχετική σύμπνοια, όμως κάποιες χώρες συζητούν το ενδεχόμενο ο στόχος να είναι οι 2°C, παρά τις εκκλήσεις της επιστημονικής κοινότητας, την ώρα που ο Alok Sharma, Πρόεδρος της περσινής Διάσκεψης για το Κλίμα στη Γλασκώβη, δήλωσε ότι “στην COP26 αποφασίσαμε συλλογικά να κάνουμε προσπάθειες να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5°C. Όσα έχουμε συμφωνήσει στο Παρίσι και τη Γλασκώβη, πρέπει να είναι η βάση της φιλοδοξίας μας. Πρέπει να τηρήσουμε τη δέσμευσή μας. Είτε θα φύγουμε από την Αίγυπτο κρατώντας τον 1,5°C ζωντανό ή αυτή θα είναι η Διάσκεψη στην οποία θα τον χάσουμε για τα καλά”.
Στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης σε υπουργικό επίπεδο για τη φιλοδοξία των χωρών πριν το 2030 (pre-2030 ambition), ο Jim Skea, συν-διευθυντής του Working Group III της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) υπενθύμισε ότι οι λύσεις για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής είναι εδώ και μπορούν άμεσα να εφαρμοστούν σε όλους τους τομείς. Οι λύσεις και προτάσεις αυτές έχουν δημοσιευθεί σε έκθεση της IPCC τον περασμένο Απρίλιο και εφόσον υπάρχουν και είναι εφικτές, είναι αδιανόητο το γεγονός ότι υπάρχουν τόσες καθυστερήσεις σε επίπεδο λήψης αποφάσεων και τόση εμμονή με τα καταστροφικά ορυκτά καύσιμα.
Στο πεδίο των αποζημιώσεων για απώλειες και ζημίες προς τις χώρες που ήδη πλήττονται από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, συνεχίζονται οι δυσκολίες. Για παράδειγμα, η Υπουργός Κλίματος και Περιβάλλοντος της Σουηδίας αμφισβήτησε την ανάγκη να ιδρυθεί ένας νέος μηχανισμός χρηματοδότησης από τις πλούσιες προς τις πληγείσες χώρες. Γεγονότα σαν αυτά προκαλούν μεγάλη ανησυχία για την τελική συμφωνία και όπως τόνισε ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS), Sir Molwyn Joseph, οι χώρες που καθυστερούν τις διαδικασίες αυτές όχι μόνο προκαλούν τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, αλλά παίζουν παιχνίδια στην πλάτη των χωρών που ήδη τη βιώνουν.
Ο εκλεγμένος Πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα ντα Σίλβα, κατέφτασε στη Διάσκεψη και στην ομιλία του είπε ότι η χώρα του θα πολεμήσει πολύ σκληρά την παράνομη αποψίλωση και θα προστατεύσει τον Αμαζόνιο και τους αυτόχθονες πληθυσμούς, ενώ δήλωσε δημόσια (και στο Twitter του) ότι θα μιλήσει με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ώστε μια επόμενη COP να φιλοξενηθεί στη Βραζιλία και συγκεκριμένα σε περιοχή του Αμαζονίου.
Παρά τις δυσκολίες, παρά τα συμφέροντα, ο δρόμος για να υπάρξει πραγματική πρόοδος είναι ξεκάθαρος: χρειάζονται αποφάσεις για να φύγουμε από τα ορυκτά καύσιμα, δεσμεύσεις για να παραμείνουμε στον στόχο του 1,5°C και βοήθεια σε όσους ήδη πλήττονται. Έχουμε ακόμα πολλή δουλειά, όμως οι ζωές ανθρώπων κινδυνεύουν. Αυτές οι τελευταίες μέρες της Διάσκεψης είναι μια δοκιμασία στην οποία οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν έχουν το περιθώριο να αποτύχουν. Γιατί “όποιος κι αν είσαι, για οτιδήποτε κι αν νοιάζεσαι, οτιδήποτε αγαπάς, όποιος αγαπάς, ό,τι αγαπάς, ήδη επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή” (Katharine Hayhoe, επιστήμονας από το Nature Conservancy).
*Σμαράγδα Σκούλου, τμήμα επικοινωνίας, ελληνικό γραφείο Greenpeace