Πως θα λειτουργήσει η πλατφόρμα του ΕΧΕ για τα PPAs, σύμφωνα με τις μελέτες Grant Thornton και Afry
Η ΡΑΕ στο πλαίσιο της ενίσχυσης της λειτουργίας των αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας, καθώς και της προσήλωσης της Αρχής στην επίτευξη των βιώσιμων στόχων που τίθενται σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, διερεύνησε, με τη συνδρομή εξειδικευμένου συμβούλου, τις εναλλακτικές για τη δημιουργία πλατφόρμας η οποία θα ενισχύσει την δραστηριότητα της σύναψης συμβολαίων αγοροπωλησίας ενέργειας, παραγόμενη από ΑΠΕ (RES PPAs) στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράλληλα, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, διερευνά τις επιλογές που διαφαίνονται για την δημιουργία μιας πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, το μέγεθος της ελληνικής αγοράς, καθώς και τις λύσεις που έχουν εφαρμοστεί σε περιπτώσεις άλλων χωρών προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της σύναψης συμβολαίων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Σημειώνεται πως το ΕΧΕ βρίσκεται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης της εν λόγω μελέτης, ήτοι την αποτύπωση επιλογών για τον τρόπο λειτουργίας της εν λόγω πλατφόρμας και στην παρούσα Δημόσια Διαβούλευση λαμβάνονται υπόψη τα πρώτα δύο στάδια ήτοι, η ανάλυση για το μέγεθος της ελληνικής αγοράς και η ανάλυση για τις περιπτώσεις λύσεων άλλων χωρών.
Κύριες στοχεύσεις στο πλαίσιο της θέσπισης μιας πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ (RES PPAs Platform), αποτελούν:
η ενίσχυση της ανάπτυξης νέων έργων ΑΠΕ με όρους αγοράς, καθώς η βιωσιμότητά τους άρα και η χρηματοδότησή τους θα διασφαλίζεται -ως επί το πλείστων- απαλλαγμένη από σχήματα κρατικής ενίσχυσης
η ενίσχυση των επιλογών που έχουν οι μικρότεροι σε μέγεθος συμμετέχοντες τόσο από την πλευρά του πωλητή (seller) όσο και από την πλευρά του αγοραστή (off-taker)
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η ΡΑΕ θέτει σε δημόσια διαβούλευση τα ευρήματα των μελετών οι οποίες έχουν καταρτιστεί προς την κατεύθυνση θέσπισης μιας πλατφόρμας σύναψης συμβολαίων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, με σκοπό την ενημέρωση του επενδυτικού κοινού και των συμμετεχόντων, καθώς επίσης για την λήψη σχολίων επί των ευρημάτων των μελετών και την κατάθεση σχετικών προτάσεων.
Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει έως την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2022.
Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν τις απόψεις τους στη ΡΑΕ με ηλεκτρονική επιστολή στη διεύθυνση info@rae.gr. Μετά τη λήξη της παρούσας δημόσιας διαβούλευσης, η ΡΑΕ θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων, καθώς και το περιεχόμενο των επιστολών και παρεμβάσεών τους, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων του και/ή των απόψεών του.
Επισυνάπτονται οι δύο σχετικές μελέτες:
High level analysis of possible options for a centrally organised RES PPA platform
Νωρίτερα το energypress έγραφε:
Στα 2,4 Γιγαβάτ υπολογίζεται ο συνολικός όγκος έργων ΑΠΕ που πρόκειται να επιλέξουν την συμμετοχή τους στην αγορά μέσω της σύναψης ενός διμερούς συμβολαίου πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2027, επιβεβαιώνοντας το σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον που καταγράφεται στην ελληνική αγορά πράσινης ενέργειας.
Η παραπάνω εκτίμηση περιλαμβάνεται σε μελέτη της Grant Thornton που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στα πλαίσια διενέργειας ενός feasibility study για την δημιουργία πλατφόρμας PPAs στην ελληνική αγορά. Τόσο αυτή όσο και μια αντίστοιχη μελέτη της Afry «πέρασαν» χθές από την Ολομέλεια της ΡΑΕ και σήμερα πρόκειται να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση για παρατηρήσεις και σχόλια από τους συμμετέχοντες στην αγορά.
Παράλληλα το Χρηματιστήριο Ενέργειας, όπως είχε αναφέρει ο Διευθυντής Στρατηγικής και Ανάπτυξης του ΕΧΕ, Μανώλης Καλαϊτζάκης, μιλώντας στο συνέδριο Renewable & Storage Forum, πρόκειται να εκκινήσει ένα κύκλο επαφών και συναντήσεων με το σύνολο των ενδιαφερομένων (producers, off-takers, traders, τράπεζες, ΥΠΕΝ κλπ) προκειμένου να συστήσει ένα «stakeholder wish list», να έχει δηλαδή την «οπτική» της αγοράς για το εν λόγω εγχείρημα.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως έχει γράψει το energypress (δείτε εδώ και εδώ), τόσο το Χρηματιστήριο Ενέργειας όσο και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με τον θεσμικό του ρόλο ο κάθε φορέας, όλο το προηγούμενο διάστημα μελέτησαν, αναθέτοντας σχετικές μελέτες σε εξειδικευμένους συμβούλους, το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας μη δεσμευτικής-υποχρεωτικής πλατφόρμας για την προώθηση της σύναψης «πράσινων» PPAs για εταιρική χρήση.
Χρειάζεται να σημειωθεί, όπως αναφέρουν πληροφορίες, ότι κατ΄αρχήν καταγράφεται συμφωνία μεταξύ ΡΑΕ και Χρηματιστηρίου Ενέργειας, «αντικατοπτρίζοντας» το γεγονός ότι υπάρχει σε πολύ μεγάλο βαθμό σύγκλιση στα αρχικά συμπεράσματα των δύο μελετών που εκπονήθηκαν.
Η κεντρική ιδέα αφορά στην δημιουργία ενός οικοσυστήματος – μη υποχρεωτικού – που θα διευκολύνει την επαφή μεταξύ των ενδιαφερομένων για την σύναψη ενός συμβολαίου, παρέχοντας, παράλληλα, ένα βασικό «μπούσουλα» για την επιτυχία της συγκεκριμένης διαδικασίας. Έναν "οδηγό" που θα καθιστά προσβάσιμη και προσιτή την προοπτική σύναψης ενός PPA για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά, τόσο τους "μεγάλους" όσο και τους "μικρότερους". Σε αυτή την κατεύθυνση εξετάζονται διάφορα σενάρια και τεχνικές παράμετροι ώστε να καταστεί περισσότερο αποτελεσματικό και λειτουργικό στα πλαίσια της ελληνικής αγοράς ενέργειας.
Μελέτη Afry – Βασικοί άξονες
Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η μελέτη της Afry εξετάζει τι είδους «offering» θα μπορεί να κάνει το Χρηματιστήριο Ενέργειας σχετικά με τα PPAs, καταλήγοντας σε 3 διαφορετικά επίπεδα «offering» εκ των οποίων προτείνει το ένα. Πιο συγκεκριμένα η πρώτη επιλογή αφορά στην δημιουργία μιας απλής πλατφόρμας που θα αποτελεί το «έδαφος» για την εκδήλωση ενδιαφέροντος, επιτυγχάνοντας «matching» των ενδιαφερομένων. Μάλιστα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, η εν λόγω επιλογή αποτελεί και την πρόταση της Afry για λόγους ταχύτητας, δηλαδή αποτελεί τον συντομότερο «δρόμο» για την δημιουργία της εγχώριας αγοράς των PPAs.
Το δεύτερο επίπεδο προσομοιάζει στο πρώτο, ωστόσο εμπλουτίζεται αναγνωρίζοντας τον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να επιτελέσει το Χρηματιστήριο Ενέργειας και μια σειρά «εργαλεία» που μπορεί να προσφέρει. Αυτά αφορούν στον προσδιορισμό ορισμένων προδιαγραφών που θα επιτρέπουν την καλύτερη διαχείριση του ρίσκου ή στην τυποποίηση ορισμένων συμβολαίων ώστε να «οριοθετούν» την διαπραγμάτευση των αντισυμβαλλομένων και να μην γίνεται εφ’όλης της ύλης κάθε φορά, δυσχεραίνοντας κάτι τέτοιο την ομαλή και θετική έκβαση της διαπραγμάτευσης. Για παράδειγμα αν ένα συμβόλαιο περιλαμβάνει 20 παραμέτρους, μια ορισμένη «οριοθέτηση» μέσω ορισμένων προτύπων συμβολαίων, θα επέτρεπε το «κλείδωμα» για τις 17 και κατά συνέπεια η διαπραγμάτευση των αντισυμβαλλομένων να αφορά τις υπόλοιπες τρεις.
Σύμφωνα με πηγές με γνώση των διεργασιών και των συζητήσεων που έχουν προηγηθεί, τόσο το ΕΧΕ όσο η ΡΑΕ φέρεται να συγκλίνουν σε αυτό το μοντέλο θεωρώντας πως είναι «κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της ελληνικής αγοράς» καθώς αφενός δεν απαιτεί πολύ χρόνο να αναπτυχθεί, αφετέρου είναι συγκεκριμένο και στον απαιτούμενο βαθμό εξειδικευμένο, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα που μπορεί να προσφέρει το Χρηματιστήριο Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη την τεχνογνωσία και εμπειρία που διαθέτει.
Το τρίτο μοντέλο που απορρίπτει κατηγορηματικά η Afry στη μελέτη της αφορά σε μια πλήρως οργανωμένη αγορά με την μορφή δημοπρασιών που και πάλι βέβαια δεν θα έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα. Να σημειώσουμε ότι η συγκεκριμένη επιλογή απορρίπτεται εν γένει καθώς όπως αναφέρουν πηγές με γνώση του θέματος «όλα αυτά είναι καινούργια και επομένως δεν μπορούμε να πάμε σε μια full scale solution».
Η συμβολή της Grant Thornton
Σε ότι αφορά την «συμβολή» της Grant Thornton, η μελέτη που εκπόνησε αφορούσε κατά το ένα μέρος σε μια συγκριτική ανάλυση τι συμβαίνει σε άλλες αγορές της Ευρώπης, τι πλατφόρμες υπάρχουν και συγκεκριμένα μελέτησε την διείσδυση των ΑΠΕ και τι ρόλο έχουν παίξει τα PPAs σε αυτό.
Ταυτόχρονα εξέτασε μια σειρά ρυθμιστικές κινήσεις που έχουν γίνει με πρόθεση να χαρτογραφήσει τι έχει γίνει μέχρι σήμερα και να καταγράψει την «εμπειρία» των άλλων αγορών ως προς την προώθηση και εδραίωση μιας αγοράς διμερών συμβολαίων πράσινης ενέργειας σε συνθήκες αυξανόμενης διείσδυσης των ΑΠΕ.
Κατά το άλλο μέρος, η Grant Thornton επιχείρησε μια εκτίμηση για το μέγεθος της αγοράς, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του νέου ΕΣΕΚ, τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο, τους επικείμενους διαγωνισμούς ΑΠΕ καθώς και την υπόθεση ότι οι ανταγωνιστικές διαδικασίες για νέα έργα ΑΠΕ βαίνουν προς συρρίκνωση, τουλάχιστον με τα έως τώρα δεδομένα.
Με βάση τα παραπάνω, η εκτίμηση της Grant Thornton «μιλάει» για 2,4 Γιγαβάτ έργων ΑΠΕ που θα κινηθούν προς την σύναψη PPAs μέχρι το 2027 προκειμένου να υλοποιηθούν και να εισέλθουν στην αγορά.
