Κλιματική κρίση: Ε και λοιπόν;
Σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων, η «Κλιματική Αλλαγή» είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη. Αλλά ο μεγαλύτερος «δολοφόνος» όλων των εποχών σε όλο τον κόσμο-τα ορυκτά καύσιμα-ζουν και βασιλεύουν.
Ενενήντα αρχηγοί κρατών και κάπου 30.000 επιστήμονες και εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών συρρέουν στο Αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ Ελ Σέιχ για να συζητήσουν την κλιματική αλλαγή στην COP27 του ΟΗΕ.
«Η κλιματική αλλαγή είναι η κρίση της ζωής μας. Εάν δεν μπορέσουμε να αντιστρέψουμε την τρέχουσα τάση που οδηγεί στην καταστροφή στον κόσμο, είμαστε καταδικασμένοι», προειδοποίησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ,Αντόνιο Γκουτέρες. Ε και;
Ο Γενικός Γραμματέας χτυπά το τύμπανο εδώ και αρκετό καιρό, αλλά τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Εδώ και 30 χρόνια, που ξεκίνησαν οι Διασκέψεις COP του ΟΗΕ, οι εκπομπές CO2 αυξάνονται περισσότερο, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Τον Μάιο του 1992, συμφωνήθηκε ομόφωνα από 178 κράτη η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC). Η συμφωνία προέβλεπε έως το 2000,μείωση των εκπομπών CO2 στα επίπεδα του 1990. Το αποτέλεσμα; Οι φορολογούμενοι, οι διεθνείς και κρατικοί θεσμοί αλλά και η ιδιωτική πρωτοβουλία, που χρηματοδοτούν κάθε χρόνο τη διάσκεψη του ΟΗΕ, βλέπουν μόνο αύξηση των εκπομπών CO2: Οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 το 1992, όταν ξεκίνησαν οι COP του ΟΗΕ, ήταν λίγο πάνω από 22 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους. Το 2021 οι εκπομπές CO2 ήταν 36 δισεκατομμύρια τόνοι.
Ένα θλιβερό ρεκόρ
Αυτό και μόνο σημαίνει η αύξηση κατά 65% των εκπομπών CO2,από τότε που τα έθνη συμφώνησαν να προστατεύσουν τον πλανήτη από τα αέρια του θερμοκηπίου Επί 30 χρόνια, δηλαδή για μια ολόκληρη γενιά, μόνο αποτυχίες καταγράφονται στην προσπάθεια να επιβραδυνθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, έστω και λίγο. Έχει πλέον αρχίσει να γίνεται ντροπιαστικό. Τριάντα χρόνια φλυαρίας, όλο και περισσότερης φλυαρίας χωρίς τίποτα να επιτυγχάνεται. Τίποτα, εκτός από μεγάλες αυξήσεις στα αέρια του θερμοκηπίου, αλλά και η …τουριστική ενίσχυση των διαφόρων πόλεων, όπου πραγματοποιούνταν οι διασκέψεις. Πολλά εκατομμύρια δαπανώνται κάθε φορά για φιλοξενία στα ξενοδοχεία πολλών αστέρων και τη σίτιση σε ακριβά ξενοδοχεία των δεκάδων χιλιάδων συμμετασχόντων στις ετήσιες συγκεντρώσεις που κρατούν δύο εβδομάδες.
Φυσικά σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων κάτι έγινε: Η «Κλιματική Αλλαγή» είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη.
Ο χειρότερος «δολοφόνος»
Αλλά ο μεγαλύτερος «δολοφόνος» όλων των εποχών σε όλο τον κόσμο-τα ορυκτά καύσιμα-ζουν και βασιλεύουν. Σκοτώνοντας κάθε χρόνο 10 εκατομμύρια ανθρώπους, λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Δηλαδή, τα ορυκτά καύσιμα είναι στην τρίτη θέση στη λίστα των νεκρών που έχουν προκαλέσει, μετά τον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πόλεμοι μάλιστα κάποτε τελειώνουν. Οι εκπομπές ορυκτών καυσίμων όχι.
Ουδείς σοβαρός επιστήμονας περιμένει κάτι χειροπιαστό και από το Σαρμ Ελ Σέιχ, για το κλίμα. Η αποτυχία και της 27ης διάσκεψης θεωρείται πολύ πιθανή, πριν καλά καλά αρχίσει. Ποιος θυμάται άλλωστε την προηγούμενη, 26η Παγκόσμια Διάσκεψης για το Κλίμα, στη Γλασκώβη; Υπήρξαν υποσχέσεις για μείωση της χρήσης άνθρακα, για την παροχή οικονομικής βοήθειας στις φτωχές χώρες…
Πομφόλυγες ο θησαυρός
Άλλωστε, όπως ανακοίνωσε ο ΟΗΕ, μόνο 24 από τις 193 χώρες έχουν υποβάλει νέα σχέδια για το κλίμα, όπως είχε υποσχεθεί. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτά τα σχέδια θα οδηγήσουν σε υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 2,5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100. Ο κόσμος «δεν είναι καν κοντά σε αυτό που χρειάζεται» για να εκπληρώσει την υπόσχεση του στόχου των 1,5 βαθμών.
Η κλιματική κρίση κλιμακώνεται. Η ήδη κλονισμένη συνοχή μεταξύ των κρατών του ΟΗΕ σε παγκόσμια ζητήματα, έχει καταρρεύσει.
Για να υπάρξει επιτυχία στις διασκέψεις για το κλίμα, τουλάχιστον τρία συστατικά πρέπει να εμφανιστούν : αλληλεγγύη, ελπίδα και ρεαλισμός. Τα βλέπετε κάπου; Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία κλονίζει τα ίδια τα θεμέλια ολόκληρου του οικοδομήματος του ΟΗΕ που βασίζεται σε κανόνες. Τα Ηνωμένα Έθνη αποδεικνύονται ανίσχυρα, μπροστά στην κάθε μορφής επιθετικότητα και την αδιαφορία για μελλοντικά ζητήματα. Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα επιδεινώνει την κρίση αντί να δείχνει διέξοδο. Οι αυξήσεις των επιτοκίων στις ΗΠΑ και την ΕΕ αποσπούν κεφάλαια από τον Παγκόσμιο Νότο και επιδεινώνουν την κρίση χρέους στις φτωχές χώρες.
Οι περισσότερες κυβερνήσεις έχουν άλλες βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες εκτός από την κλιματική κρίση.
Οι χώρες του Παγκόσμιου Νότου δεν έχουν ξεχάσει πόσο μειονεκτικά ένιωσαν από τις βιομηχανικές χώρες του Βορρά στην παράδοση εμβολίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού.
Και όλοι εμείς, που είμαστε ήδη πολύ απασχολημένοι και ανήσυχοι με τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, τη φτώχεια, τον πληθωρισμό, την πείνα, τη μετανάστευση και την κακή διακυβέρνηση, παρακολουθούμε άπραγοι την κλιματική κρίση να βαθαίνει…
Μιχάλης Ψύλος • psilosm@naftemporiki.gr