Τοξικά απορρίμματα στις αχανείς χωματερές της Αφρικής

07 08 2022 | 16:07Καθημερινή

Αφού πέσει η νύχτα και οι δρόμοι της αγοράς Καριακού στο Νταρ ες Σαλάμ της Τανζανίας γεμίσουν σκουπίδια, απορριμματοφόρα οχήματα επελαύνουν, ενώ άνδρες και γυναίκες οπλισμένοι με σκούπες και γαλότσες αρχίζουν την περισυλλογή. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, τα σκουπίδια δεν εξαφανίζονται εύκολα, ενώ η εικόνα επαγγελματικής αποκομιδής αποτελεί σημαντική πρόοδο στη μεγαλύτερη πόλη της ανατολικής Αφρικής. Το πρόβλημα των απορριμμάτων δυσχεραίνει, όμως, ο αυξανόμενος όγκος ηλεκτρονικών σκουπιδιών, που περιλαμβάνουν από οθόνες υπολογιστών μέχρι τηλεοπτικές συσκευές και κινητά τηλέφωνα. Οι συμβατικές δημοτικές υπηρεσίες καθαριότητας δεν διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και την τεχνογνωσία για να διαχειρισθούν τα ηλεκτρονικά απορρίμματα. Ο μεγαλύτερος όγκος τους αποθηκεύεται ή χρησιμοποιείται για ανταλλακτικά, προτού απορριφθεί σε χωματερές.

«Στην Τανζανία δεν υπάρχει καμία εκπαίδευση στη διαχείριση επικίνδυνων υλικών», λέει ο Αλαν Σούντι, επικεφαλής της εταιρείας διαχείρισης απορριμμάτων Green Waste Pro. Στο Νταρ ες Σαλάμ, εργάτες οι οποίοι συλλέγουν μπαταρίες μολύβδου αυτοκινήτων και εξαρτήματα ηλιακών κατόπτρων, συνηθίζουν να διαλύουν τα υλικά με τα χέρια, μαζεύοντας τα οξέα σε δοχεία για να εξαχθεί ο ακριβός μόλυβδος από το εσωτερικό τους. Η ανακύκλωση του μολύβδου χωρίς το παραμικρό μέτρο προστασίας καταστρέφει την υγεία όσων δραστηριοποιούνται στην αγορά αυτή, μολύνοντας ταυτόχρονα το έδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα. Τα νερά και το έδαφος στις όχθες του ποταμού Μιμπάζι έχουν ήδη μολυνθεί.

Η άγνοια διαχείρισης μεταφράζεται σε ρύπανση και μειωμένο προσδόκιμο ζωής των κατοίκων αναπτυσσόμενων χωρών.

Στην ανατολική Αφρική, οι μπαταρίες οξέος μολύβδου είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς εξαιτίας των συχνών διακοπών στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Το 2018, εταιρείες με έδρα την Αφρική, νότια της Σαχάρας και τη Νότια Ασία πούλησαν 3,7 εκατ. προϊόντα ηλιακής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων ηλιακών κατόπτρων οροφής, τα οποία δεν ανακυκλώνονται εύκολα και καταλήγουν συχνά σε χώρους υγειονομικής ταφής ή καίγονται μαζί με άλλα σκουπίδια.

Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα, οργανώσεις αρωγής σε Βρετανία και ΗΠΑ είχαν δεσμευθεί να προσφέρουν 1 εκατ. δολάρια σε κάθε εταιρεία που θα διαχειριζόταν αποτελεσματικά και με περιβαλλοντική υπευθυνότητα τα απορρίμματα που προκύπτουν από την κατασκευή ηλιακών συστημάτων στα νότια της Σαχάρας. Η γερμανική εταιρεία ηλιακών γεννητριών Mobisol, για παράδειγμα, συνεργάζεται με βιομηχανία στην Κένυα, η οποία ίδρυσε πρόσφατα παράρτημα στη Ρουάντα για ανακύκλωση ηλεκτρονικών απορριμμάτων. Στις νέες εγκαταστάσεις της Mobisol έξω από την πρωτεύουσα της Ρουάντα, Κιγκάλι, τα οξέα και τα πολύτιμα μέταλλα των παροπλισμένων μπαταριών διαχωρίζονται και συλλέγονται προκειμένου να αποσταλούν για χημική εξουδετέρωση στην Ευρώπη.

Καθημερινή |  ΕΪΜΙ ΓΙ