Νερό στο κρασί
Οι επιδοτήσεις είναι η λύση που χρησιμοποιούν όλες οι χώρες προκειμένου να χειριστούν βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα των υψηλών τιμών της ενέργειας. Αργά ή γρήγορα, ωστόσο, η κατάσταση θα απαιτήσει μεγαλύτερη εγρήγορση και νέο σχέδιο. Όχι μπαλώματα. Νέα οργανωμένη ενεργειακή στρατηγική και υλοποίηση με ρυθμούς πολλαπλάσιους των παλαιών. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η κινητοποίηση είναι πρωτοφανής. Ανακοινώνουν επιτάχυνση των επενδύσεων που θα φέρουν μια ώρα νωρίτερα την απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια.
Η Γαλλία, για παράδειγμα, εκσυγχρονίζει και παρατείνει τη διάρκεια λειτουργίας των πυρηνικών της εργοστασίων. Αλλά προκειμένου να μειώσει την κατανάλωση φυσικού αερίου μηδενίζει την επιδότηση στις νέες συνδέσεις και τη μεταφέρει σε όσους αποφασίσουν να θερμαίνονται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά στις στέγες. Η Γερμανία που αυτές τις μέρες αναζητά να αγοράσει φυσικό αέριο στο Κατάρ και τη Νορβηγία, έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα τοποθετήσει στο 2% της έκτασής της αιολικά πάρκα. Τις γνωστές ανεμογεννήτριες. Η Ολλανδία η πιο πλούσια χώρα της ευρωζώνης σε κοιτάσματα φυσικού αερίου θα ενισχύσει σημαντικά την κατασκευή υπεράκτιων (θαλάσσιων) αιολικών πάρκων τα επόμενα χρόνια, διπλασιάζοντας την προγραμματισμένη δυναμικότητα έως το 2030. Στην Ιταλία την ώρα που μαίνονταν η σύγκρουση στην Ουκρανία, το υπουργικό της συμβούλιο ενέκρινε έξι νέα αιολικά πάρκα που θα κατασκευαστούν στην ξηρά, από τη Σαρδηνία έως τη Βασιλικάτα και δεσμεύτηκε να απελευθερώσει αρκετές δεκάδες γιγαβάτ υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Ανάλογες ανακοινώσεις ετοιμάζουν και πολλές άλλες χώρες, καθώς είναι έτοιμες οι συνθήκες να «βάλουν πολύ νερό στο κρασί τους». Να σκεφτούν εκτός του «κουτιού τους».
Στην Ελλάδα έχουμε περιοριστεί για την ώρα μόνο στις επιδοτήσεις, οι οποίες ειδικά στο ρεύμα, ούτε καλύπτουν την επιβάρυνση ούτε μπορούν να συνεχιστούν για πάντα. Το πολύ μέχρι το καλοκαίρι και μετά θα ελπίζουμε να έχει περιοριστεί το πρόβλημα. Με την ελπίδα, ωστόσο, δεν πας πουθενά στην οικονομία. Αν δεν έχεις σχεδιάσει έγκαιρα και με ρεαλισμό το μέλλον σου, είναι βέβαιο ότι θα το βρεις μπροστά σου. Η Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει τώρα ποιο θα είναι το ενεργειακό μίγμα των επόμενων μηνών και των επόμενων ετών. Θέλει να πάμε με φυσικό αέριο; Θα πρέπει να μας πει από πού θα βρει τις ποσότητες και σε ποια τιμή. Το πρώτο δεν αποκλείει το δεύτερο. Πρέπει και τα δύο όμως να συμβαδίζουν.
Θέλει να πάμε πιο γρήγορα στις ΑΠΕ; Το πρώτο που πρέπει να κάνει είναι να τρέξουν όλα τα έργα που είναι στο τελικό στάδιο της υλοποίησης και για διάφορους γραφειοκρατικούς λόγους ή για λόγους αντιδράσεων δεν προχωράνε. Θα έπρεπε τώρα που μιλάμε ήδη να έχει υπάρξει πρωτοβουλία για την κατάθεση στη Βουλή του νέου χωροταξικού για τις ΑΠΕ, για τον νέο Κλιματικό Νόμο (άγνωστο πού βρίσκεται), για το πλαίσιο των αιολικών στη θάλασσα. Ολα αυτά πρέπει να γίνουν τώρα. Αύριο ίσως να είναι αργά.
Και μαζί πρέπει να αναρωτηθεί το ελληνικό κράτος. Μήπως πρέπει να κατευθύνουμε τώρα μέρος των επιδοτήσεων από την κατανάλωση στην αυτοπαραγωγή ρεύματος; Μήπως είναι καλύτερα να δώσουμε σε όσους καταναλωτές έχουν τις προδιαγραφές και τη δυνατότητα να παράξουν τον δικό τους ρεύμα με φωτοβολταϊκά για παράδειγμα στις στέγες; Να λύσουμε, τουλάχιστον για αυτούς, το ενεργειακό πρόβλημα μια για πάντα; Δεν είναι ανάγκη να επιλέξουμε ένα από τα παραπάνω. Ο νέος ενεργειακός σχεδιασμός μπορεί να περιλαμβάνει όλες τις λύσεις που υπάρχουν στο τραπέζι. Απλά κάποιος πρέπει να τις βάλει σε ένα χαρτί και να τις υλοποιήσει…