Εξορύξεις υδρογονανθράκων: γιατί τα σχέδια προχωρούν με αδιαφάνεια και μυστικότητα;

Με επιστολές του προς τις εταιρίες Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ)^[1] και Total Energies^[2], αλλά και προς την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ)^[3], το ελληνικό γραφείο της Greenpeace ζητά να ενημερωθεί για τα εν εξελίξει σχέδια σχετικά με την υλοποίηση σεισμικών ερευνών στις περιοχές δυτικά & νοτιοδυτικά της Κρήτης και τον Κυπαρισσιακό Κόλπο.

Σχετικές πρόσφατες πληροφορίες στον τύπο αναφέρουν ότι σεισμικές έρευνες στην Κρήτη προς το παρόν αναστέλλονται, την ίδια ώρα που πληροφορούμαστε ότι ειδικό ερευνητικό σκάφος διεξάγει εν κρυπτώ σεισμικές έρευνες στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Πελοποννήσου, στην οποία συμπεριλαμβάνεται το οικόπεδο 10 (“Κυπαρισσιακός Κόλπος”) που έχει παραχωρηθεί στα ΕΛΠΕ από το ελληνικό δημόσιο.

Καμία πληροφορία σχετικά με τις σεισμικές έρευνες και τα επόμενα βήματα για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων (ΥΑ) σε Κρήτη και Κυπαρισσιακό Κόλπο δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα ούτε από την ΕΔΕΥ, τον επίσημο φορέα που διαχειρίζεται τις συμβάσεις εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου, αλλά ούτε και από τις μισθώτριες εταιρείες, δηλαδή την Total Energies και τα ΕΛΠΕ. Στις 18 Ιανουαρίου, το ελληνικό γραφείο της Greenpeace μαζί με το WWF Ελλάς απέστειλαν κοινό αίτημα πληροφοριών^[3] στην ΕΔΕΥ προκειμένου να ενημερωθούν για τις εν εξελίξει σεισμικές έρευνες στη θαλάσσια περιοχή 10 - “Κυπαρισσιακός Κόλπος”. Στη συνέχεια, το γραφείο μας απέστειλε επιστολές ζητώντας ενημέρωση τόσο από τα ΕΛΠΕ για το θέμα του Κυπαρισσιακού, όσο και από την TotalEnergies σχετικά με τις σεισμικές έρευνες ανοιχτά της Κρήτης^[1,2]. Κανένας αρμόδιος δεν έχει απαντήσει στα αιτήματά μας, την ώρα που για τα ζητήματα αυτά απαιτείται πλήρης διαφάνεια και ενημέρωση των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών. Με βάση τις εξελίξεις αυτές, το ερώτημα που δημιουργείται είναι εύλογο: κατά πόσο τα σχέδια εκμετάλλευσης ορυκτών καυσίμων στη χώρα προχωρούν με διαφάνεια και ασφάλεια;

Ο Κυπαρισσιακός κόλπος προστατεύεται με Προεδρικό Διάταγμα από το 2018^[4] και αποτελεί τη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών Caretta Caretta στη Μεσόγειο^[5] και σημαντικό ενδιαίτημα για θαλάσσια θηλαστικά^[6] όπως αντίστοιχα και οι θαλάσσιες περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης^[7]. Έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα προστασίας της οικολογικά ευαίσθητης αυτής περιοχής και των ειδών που ζουν εκεί; Έχουν ενημερωθεί όλες οι αρμόδιες αρχές και φορείς για τη διεξαγωγή των σεισμικών ερευνών στον Κυπαρισσιακό Κόλπο; Από ποια εταιρεία έχει μισθωθεί το συγκεκριμένο ερευνητικό σκάφος και ποιος ο σκοπός των ερευνών; Τι μέλλει γενέσθαι με τα σχέδια της κοινοπραξίας TotalEnergies-ΕxxonMobil-ΕΛΠΕ για τα οικόπεδα της Κρήτης, δεδομένου ότι αυτές θα πρέπει να διεξαχθούν μέχρι τον Οκτώβριο του 2022; Γιατί αυτή η έλλειψη δημόσιας ενημέρωσης από ΕΔΕΥ και εταιρείες;

Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, τόσο οι μισθώτριες εταιρείες όσο και η ΕΔΕΥ οφείλουν να είναι ξεκάθαρες, να ενημερώνουν τους πολίτες σε εύλογο χρονικό διάστημα και να δρουν με απόλυτη διαφάνεια, έχοντας ως γνώμονα την προστασία της βιοποικιλότητας της χώρας μας και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ως εκ τούτου, οφείλουν να παρέχουν εκ των προτέρων δημόσια κάθε πληροφορία αναφορικά με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης ΥΑ στην επικράτεια, κάτι που δεν φαίνεται να πράττουν.

“Η εκμετάλλευση ΥΑ δεν συνάδει με τα “φιλόδοξα” σχέδια (σχέδιο ανάκαμψης, κλιματικός νόμος, προστασία θαλάσσιας βιοποικιλότητας) που ανακοινώνονται από την πολιτεία για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την πράσινη και δίκαιη ανάκαμψη της χώρας και τη μετάβασή της προς την κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Αν θέλουμε να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας, τα παιδιά μας και τον κόσμο γύρω μας, είναι καιρός το όποιο σχέδιο για εξορύξεις στην Ελλάδα να λήξει τώρα” σημειώνει ο Κωστής Γριμάνης, υπεύθυνος εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. “Αντ’ αυτού, απαιτούνται ένα σαφές σχέδιο σταδιακής κατάργησης χρήσης ορυκτών καυσίμων (συμπεριλαμβανομένου και του ορυκτού αερίου^[8]) συνολικά για την ελληνική επικράτεια με ταυτόχρονη τη γρήγορη, ουσιαστική, δίκαιη και συμμετοχική ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, αποθήκευσης και εξοικονόμησης ενέργειας”.

Ήρθε η ώρα οι εταιρείες να σταματήσουν επιτέλους να κρύβονται πίσω από τακτικές greenwashing^[9] και αδιαφανείς πρακτικές, και να αναλάβουν ουσιαστική δράση. Η “πράσινη” στροφή των εταιρειών δεν συνάδει με καμία εξόρυξη ορυκτών καυσίμων, αλλά με την ευθυγράμμιση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων με την παγκόσμια προσπάθεια συγκράτησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5°C^[10]. Η ουσιαστική πράσινη στροφή συνεπάγεται επιπλέον διαφάνεια, λογοδοσία και συμμετοχικότητα. Καλούμε λοιπόν τις εταιρείες Total Energies και ΕΛΠΕ να μας απαντήσουν σε όλα τα παραπάνω και να δημοσιοποιήσουν άμεσα τα σχέδιά τους για όλες τις παραχωρήσεις στις οποίες διαθέτουν δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης.

Για περισσότερες πληροφορίες

Κωστής Γριμάνης, υπεύθυνος εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια, ελληνικό γραφείο Greenpeace,

Περισσοτερες πληροφορίες:

1. Ανοιχτή κοινή επιστολή Greenpeace Greece & WWF Ελλάς στα ΕΛΠΕ για τις σεισμικές έρευνες στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, Ιανουάριος 2022
2. Ανοιχτή επιστολή Greenpeace Greece σε Total Energies για τις σεισμικές έρευνες δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, Ιανουάριος 2022
3. Αίτημα πληροφοριών Greenpeace Greece & WWF Ελλάς σε ΕΔΕΥ για τις σεισμικές έρευνες στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, Ιανουάριος 2022
4. O Κυπαρισσιακός αποκτά θεσμικό πλαίσιο προστασίας, Greenpeace Greece, Οκτώβριος 2018
5. Mediterranean sea turtles: current knowledge and priorities for conservation and research, Casale et. al, 2018, Endangered species
6. Current Knowledge of the cetacean fauna of the Greek seas, Frantzis et. al, 2003
7. Οπτικοακουστική έρευνα για κητώδη στην Ελληνική Τάφρο, Greenpeace Greece, Δεκέμβριος 2021
8. Μύθοι και πραγματικότητα: Το ορυκτό αέριο ως καύσιμο μετάβασης προς μία κλιματική ουδετερότητα, Σεπτέμβριος 2021, Greenpeace Greece
9. Τέλος στις διαφημίσεις των ορυκτών καυσίμων, Greenpeace Greece, Οκτώβριος 2021
10. Η νέα έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δεν αφήνει περιθώρια για ολιγωρία, Αύγουστος 2021, Greenpeace Greece