Θερμό ενδιαφέρον για φωτοβολταϊκές επενδύσεις αλλά δεν υπάρχει… γη για να εγκατασταθούν
Όλο και μεγαλύτερο γίνεται το πρόβλημα εξεύρεσης γης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, παρότι με την έναρξη της διαδικασίας των διαγωνισμών έχει κυριολεκτικά ξυπνήσει το ενδιαφέρον από επενδυτικούς ομίλους, κατά κανόνα μεγάλης οικονομικής ισχύος.
Οι πληροφορίες από την αγορά αναφέρουν ότι ξένες και ελληνικές εταιρείες «σαρώνουν» την αγορά για να βρούν άδειες φωτοβολταϊκών έργων σε όσο το δυνατόν υψηλότερο επίπεδο ωριμότητας. Η τάση αυτή αναμένεται να αποτυπωθεί κυρίως στους διαγωνισμούς του 2019, καθώς στον προηγούμενο και στο επερχόμενο διαγωνισμό του Δεκεμβρίου κατεβαίνουν κυρίως έργα που ήταν έτοιμα από αρκετό καιρό πριν.
Ωστόσο το σοβαρότερο ίσως πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσοι θέλουν να επενδύσουν σε φωτοβολταϊκά πάρκα είναι η έλλειψη κατάλληλης γης για την εγκατάστασή τους. Ο λόγος σχετίζεται κυρίως με την απαγόρευση που ισχύει από το 2011 για εγκατάσταση ΑΠΕ σε γη υψηλής παραγωγικότητας.
Ενώ μέχρι τότε επιτρεπόταν η εγκατάσταση σε τέτοιες εκτάσεις υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα ξεπερνάνε το 1% των καλλιεργούμενων εκτάσεων κάθε νομού, με το νόμο 4015/2011 απαγορεύτηκε η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλές παραγωγικότητας.
Το συγκεκριμένο άρθρο προσπάθησε να λύσει πρακτικά προβλήματα που σχετίζονται με τη μεταβίβαση ακινήτων σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας, στην πράξη όμως, χωρίς πιθανόν να ήταν στην πρόθεση του νομοθέτη, ακύρωσε τις προβλέψεις του προηγούμενου νόμου που επέτρεπε την εγκατάσταση ΑΠΕ σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας σε ποσοστό έως 1% επί της συνολικής αγροτικής έκτασης κάθε Νομού.
Η αστοχία αυτή δεν διορθώθηκε ποτέ έκτοτε (άλλωστε δεν υπήρχε μέχρι τώρα και μεγάλο ενδιαφέρον για φωτοβολταϊκές επενδύσεις) με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σχεδόν αδύνατη η εξεύρεση κατάλληλης γης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών από τους επενδυτές, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στην έλλειψη αρκετών ώριμων έργων για συμμετοχή στις διαγωνιστικές διαδικασίες.
Οι διαθέσιμες εκτάσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών (έξω από τη γη υψηλής παραγωγικότητας) είναι κατά κανόνα μακριά από τους υπάρχοντες υποσταθμούς του δικτύου, σε απομακρυσμένες περιοχές, δύσβατες και με ανώμαλο έδαφος. Το κόστος για φωτοβολταϊκά σε τέτοιες εκτάσεις είναι πολύ υψηλότερο, πράγμα που κάνει τις επενδύσεις μη βιώσιμες, δεδομένων και των χαμηλών τιμών που διαμορφώνονται στους διαγωνισμούς.
Το ίδιο πρόβλημα πάντως έχουν ακόμα και οι αγρότες που θέλουν να εγκαταστήσουν στα αντλησιοστάσιά τους φωτοβολταϊκά με τη μέθοδο του net metering για να περιορίσουν το ενεργειακό κόστος του ποτίσματος: Όλες οι αρδευόμενες εκτάσεις θεωρούνται γαίες υψηλής παραγωγικότητας, οπότε η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού από επαγγελματία αγρότη για να καλύψει τη ζήτηση μιας αντλίας στο χωράφι του ή από έναν ΓΟΕΒ ή ΤΟΕΒ για τις ανάγκες ενός αντλιοστασίου είναι πρακτικά αδύνατη.
Σημειωτέον ότι η γεωργική έκταση που μένει ακαλλιέργητη είναι 92 φορές μεγαλύτερη από την έκταση που δεσμεύουν όλα τα φωτοβολταϊκά που έχουν εγκατασταθεί στη χώρα μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η γεωργική γη στην Ελλάδα ανέρχεται σε 32,8 εκατ. στρέμματα (στατιστικά για το 2015 δημοσιευμένα το Νοέμβριο του 2017), εκ των οποίων καλλιεργούνται τα 29,2 εκατ. στρέμματα. Αυτό σημαίνει ότι τα φωτοβολταϊκά δεσμεύουν το 0,12% της γεωργικής γης ή αλλιώς το 0,03% της έκτασης της χώρας.
Η πρόταση που διατυπώνουν οι φορείς του κλάδου είναι να επανέλθει το παλαιό καθεστώς σύμφωνα με το οποίο η συνολική έκταση που θα καταλαμβάνουν τα φωτοβολταϊκά που εγκαθίστανται σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 1% του συνόλου των καλλιεργούμενων εκτάσεων της συγκεκριμένης Περιφερειακής Ενότητας.
Όλες οι πτέρυγες της Βουλής έχουν συμφωνήσει για μια τέτοια τροποποίηση, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει εφικτό καθώς δεν έχουν προνοήσει τα συναρμόδια Υπουργεία Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης.
12 Οκτωβρίου 2018
Energypress