Όλες οι απόψεις σε αυτήν τη στήλη αντικατοπτρίζουν τις απόψεις του/των συγγραφέα/ών, όχι του δικτύου EURACTIV Media.
Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τη ναυτιλία. Γι’ αυτό, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και η βιομηχανία πρέπει να συνεργαστούν για να βρουν λύσεις που θα μειώσουν δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, γράφουν οι Tiemo Wölken και Pernille Weiss.
Ο Tiemo Wölken είναι Γερμανός ευρωβουλευτής του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (S&D) η Pernille Weiss είναι Δανή ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP).
Αναρωτηθήκατε ποτέ πώς το αβοκάντο σας καταλήγει στο σούπερ μάρκετ, η ιατρική σας μάσκα φτάνει στο φαρμακείο ή το τζιν σας κατέληξε στο κατάστημα από όπου το αγοράσατε;
Η απάντηση είναι πολύ απλή. Οι θαλάσσιες μεταφορές.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αυτή η πηγή μεταφοράς αποδείχθηκε ζωτικής σημασίας για τον εφοδιασμό όλου του κόσμου με τα πάντα, από τρόφιμα έως φάρμακα. Πρόκειται για έναν εξαιρετικά σημαντικό τομέα στην καθημερινή μας ζωή και για το εμπόριο μεταξύ χωρών και ηπείρων, η ναυτιλία είναι συχνά ο φιλικότερος προς το περιβάλλον τρόπος μεταφοράς.
Όμως παρουσιάζει κι ο τομέας αυτός προβλήματα. Οι θαλάσσιες μεταφορές «εκπέμπουν» περίπου 940 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως. Πρόκειται για το 2,5% περίπου των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αν ο τομέας ήταν χώρα, θα ήταν ο 6ος μεγαλύτερος παράγοντας εκπομπών στον κόσμο.
Αυτό είναι σημαντικό πρόβλημα και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Τώρα.
Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τη ναυτιλία, γιατί χρειαζόμαστε τα καθημερινά μας αγαθά. Αντίθετα, πρέπει να συνεργαστούμε όλοι μαζί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) πρέπει να συνεργαστούν για να αναζητήσουν και να υιοθετήσουν λύσεις που θα μειώσουν δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας.
Χρειαζόμαστε μια συμφωνία στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) που να λέει ρητά ότι το να πετύχει η διεθνής ναυτιλία μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050 είναι απαραίτητο για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για τη θερμοκρασία. Επίσης, μια συμφωνία άμεσα είναι απαραίτητη έτσι ώστε να ανοίξει τον δρόμο προς την καθιέρωση μιας διεθνούς τιμής του άνθρακα και να μπορέσει η ναυτιλία να σημειώσει πρόοδο στη διαδικασία της απαλλαγής της από τον άνθρακα.
Ως εκ τούτου, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη αποφεύγουν ένα ψήφισμα πάνω σε αυτό το θέμα για να μην γίνουν αντιπαθείς σε όσους δεν επιθυμούν αυτούς τους φιλόδοξους στόχους.
Είναι απαραίτητο, όμως, ιδίως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πρωτοστατήσει και να πιέσει τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνεργαστούν για την επίτευξη μιας φιλόδοξης παγκόσμιας συμφωνίας που θα μειώνει δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Η επίτευξη συναίνεσης μεταξύ όλων των μελών του ΟΗΕ είναι βέβαια δύσκολο εγχείρημα. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει τουλάχιστον να το επιδιώξουμε ως επιθυμητό στόχο για την ΕΕ.
Ένα από τα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι ο επείγων χαρακτήρας της μετάβασης σε νέα καύσιμα στη βιομηχανία της ναυτιλίας.
Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι επιλέγουμε μια προσέγγιση που δεν αποκλείει τις καλές ιδέες και λύσεις, αλλά διατηρεί όλες τις βιώσιμες επιλογές στο τραπέζι. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι διατίθενται αρκετά κονδύλια για την Έρευνα και την Ανάπτυξη, ώστε να αναπτυχθούν οι νέες βιώσιμες τεχνολογίες.
Δεύτερον, πρέπει να εξετάσουμε την πλήρη προοπτική του κύκλου ζωής όταν αξιολογούμε ποια καύσιμα είναι πραγματικά καθαρά, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου παραγωγής τους. Είναι σημαντικό να μην ενθαρρύνουμε τα καύσιμα μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, εάν προέρχονται από πηγές που σχετίζονται με τον άνθρακα.
Για να γίνει αυτή η μετάβαση στα ανανεώσιμα καύσιμα όσο το δυνατόν πιο ομαλή, είναι επιτακτική ανάγκη να περιοριστεί η διαφορά τιμής μεταξύ των ορυκτών και των νέων καυσίμων. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει τα κράτη του ΙΜΟ να καταλήξουν σε συμφωνία για ένα φιλόδοξο εργαλείο βασισμένο στην πραγματική αγορά το οποίο θα συμβάλει στην άμβλυνση του χάσματος τιμών. Η ναυτιλιακή βιομηχανία δεν μπορεί πλέον να «πλέει» κάτω από το ραντάρ, με άλλα λόγια να μην υπάρχει επιτήρηση.
Η πρόταση της Επιτροπής να συμπεριληφθούν οι θαλάσσιες μεταφορές στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Είναι σημαντικό ο επανασχεδιασμός του ΣΕΔΕ να επιβραβεύει τους πρωτοπόρους που αναλαμβάνουν δράση και πρωτοπορούν.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο τα χρήματα από το ΣΕΔΕ των θαλάσσιων μεταφορών να παραμείνουν στον τομέα της ναυτιλίας για να στηρίξουμε επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και σε καινοτόμες υποδομές, όπως καύσιμα μηδενικών εκπομπών και «πράσινα λιμάνια», καθώς και να προστατεύσουμε τα θαλάσσια οικοσυστήματα από την παγκόσμια θέρμανση, την όξυνση και άλλες πιέσεις στη βιοποικιλότητα.
Επιπρόσθετα, χρειαζόμαστε διεθνή συντονισμό για την απαραίτητη πιστοποίηση και προμήθεια καυσίμων μηδενικών εκπομπών παγκοσμίως. Εδώ, η Διακήρυξη του Clydebank από την COP26 είναι ένα καλοδεχούμενο πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά η ΕΕ πρέπει τώρα να δώσει το παράδειγμα.
Τα μέτρα αυτά θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις θαλάσσιες μεταφορές. Δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τη μεταφορά των εμπορευμάτων μας. Μπορούμε όμως να δράσουμε τώρα για να κάνουμε τη διαφορά για ένα καθαρότερο και πιο πράσινο μέλλον στον πλανήτη μας.
