Τα γκρίζα σημεία των Kωδίκων για τις ΑΠΕ, μετά τη διαβούλευση της ΡΑΕ

Σε ένα εντελώς θολό τοπίο κινείται ακόμη ο κλάδος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σχετικά με κρίσιμα ζητήματα γύρω από τους Κώδικες της νέας αγοράς ηλεκτρισμού.

Σε μια στιγμή, όπου η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, και ειδικά αυτή των ΑΠΕ, βρίσκεται στη φάση μιας μεγάλης μετάβασης και αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση από το 1994, ουδείς γνωρίζει επακριβώς πως θα εφαρμοσθεί το νέο πλαίσιο.

Κρίσιμα ζητήματα, όπως για παράδειγμα το ποια έργα ΑΠΕ θα έχουν στην νέα αγορά, υποχρεώσεις εξισορρόπησης, από πότε αυτές θα τεθούν σε ισχύ, και υπό ποιές προυποθέσεις, παραμένουν αδιευκρίνιστα, δημιουργώντας ερωτήματα, που παρά τις προσπάθειες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, παραμένουν αναπάντητα.

Αν και άνθρωποι του χώρου, αναγνωρίζουν, μιλώντας στο "Energypress", την προσπάθεια της ΡΑΕ, και αποτιμούν ως εξαιρετικά χρήσιμη την ημερίδα που αυτή διοργάνωσε στις 20 Ιουλίου σχετικά με τους νέους Κώδικες (http://www.rae.gr/site/categories_new/about_rae/factsheets/2018/maj/2207.csp), εντούτοις τα ερωτήματα δεν είναι λίγα. Πολλώ δε μάλλον, όταν ο χρόνος μετρά αντίστροφα, καθώς η ΡΑΕ έχει θέσει σε διαβούλευση τα σχετικά κείμενα που εισήγηθηκαν οι αρμόδιοι φορείς από τις 2 Ιουλίου (http://www.rae.gr/categories_new/about_rae/activity/global_consultation/current/0207.csp).

Στελέχη του χώρου που συνομίλησαν με το "Energypress", μεταφέρουν μια εικόνα, ότι παρά την ημερίδα της ΡΑΕ αλλά και τις σχετικές συζητήσεις που έχουν μέχρι σήμερα διεξαχθεί, εντούτοις απαιτείται ακόμα σημαντική προσπάθεια, προκειμένου να επιτευχθεί ένα ελάχιστο επίπεδο κατανόησης και αποσαφήνισης κρίσιμων παραμέτρων της νέας αγοράς από όλους τους εμπλεκόμενους. Τόσο τους δημόσιους φορείς, όσο και τους συμμετέχοντες σε αυτήν.

Ποιά έργα και πότε θα έχουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης

Σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα σύγχυσης, φέρνουν το ζήτημα των έργων ΑΠΕ που οφείλουν να έχουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης. Από την εθνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι σαφές ότι τέτοιες υποχρεώσεις δεν θα έχουν τα έργα με συμβάσεις feed-in tariff, όπως και τα μικρά έργα ΑΠΕ που υπογράφουν συμβάσεις σταθερής ενίσχυσης (ΣΕΣΤ) υπό το νέο καθεστώς feed-in premium.

Αλλά ενώ στα υπό διαβούλευση κείμενα, η εν λόγω ρύθμιση έχει ενσωματωθεί, εντούτοις αυτό έχει συμβεί με ένα αρκετά έμμεσο τρόπο, με αποτέλεσμα να μην είναι διόλου ξεκάθαρη, όπως επισημαίνουν οι συνομιλητές μας.

Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι το θέμα, του πότε ακριβώς θα ξεκινήσουν τα έργα ΑΠΕ να έχουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης. Τόσο από τα κείμενα, όσο και από τις τοποθετήσεις στην ημερίδα της ΡΑΕ, προέκυψε ότι οι υποχρεώσεις αυτές θα ξεκινήσουν αμέσως με τη θέση σε ισχύ των νέων Κωδίκων. Κάτι τέτοιο όπως αντίκειται στη λογική και τη νομοθεσία, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Διότι οι ΑΠΕ θα πρέπει να έχουν στην πράξη τη δυνατότητα να μειώνουν τις αποκλίσεις τους πριν αποκτήσουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης.

Ρευστότητα στην αγορά

Αυτός είναι και ο λόγος, εξηγεί στέλεχος του χώρου, που ο νόμος 4414/2016 όρισε ρητά ότι προϋπόθεση για τις υποχρεώσεις εξισορρόπησης είναι να υπάρχει επαρκής ρευστότητα στην ενδοημερήσια αγορά, προκειμένου οι ΑΠΕ να μπορούν να διορθώνουν τις προβλέψεις τους και τις θέσεις που έχουν δηλώσει την προηγούμενη ημέρα.

Ρύθμιση που δεν αποτελεί εφεύρεση του Έλληνα νομοθέτη, παρά συνιστά απλή μεταφορά όμοιας διάταξης που υπάρχει στις Κατευθυντήριες Γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις της Γενικής Διευθυντής Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι Αggregators

Εναλλακτικά, και σύμφωνα με τις ίδιες πάντα πηγές, προκειμένου να μπορούν οι ΑΠΕ να διαχειριστούν τις υποχρεώσεις εξισορρόπησης, θα πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν στην αγορά μέσω των λεγόμενων "Φορέων Συσσώρευσης" (Aggregators). Επομένως θα πρέπει στην πράξη να υπάρξουν τέτοιοι φορείς που παρέχουν σε δίκαιο κόστος τις υπηρεσίες τους.

Οι δύο αυτές προϋποθέσεις (ρευστότητα στην ενδοημερήσια αγορά και ύπαρξη Αggregators) είναι άκρως σημαντικές. Διαφορετικά, αν οι επενδυτές ΑΠΕ, αναλάβουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης δίχως την εκπλήρωση των παραπάνω, τότε το κόστος θα είναι αβέβαιο και απαγορευτικό.

Δεν είναι μόνο τα παραπάνω οι γκρίζες ζώνες του νέου πλαισίου. Πλειάδα άλλων ζητημάτων απαιτεί οργάνωση, εκπαίδευση και βαθιά κατανόηση από όλους, πολλώ δε μάλλον όταν ο κλάδος των ΑΠΕ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση από το 1994.

Ανθρωποι του χώρου σημειώνουν με νόημα ότι όλα τα παραπάνω συμβαίνουν δίχως η αγορά στη χώρα μας να έχει περάσει τα στάδια απελευθέρωσης και ωρίμανσης που πέρασαν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες από το 1996 και μετά.

Αυτό έχει πολύ συγκεκριμένες και απτές συνέπειες: Από την έλλειψη κουλτούρας απελευθέρωσης, έως την έλλειψη επαρκών κατάλληλων ανθρώπινων πόρων σε όλα τα επίπεδα, στις επιχειρήσεις και τους δημόσιους φορείς.

Συμπερασματικά, όσο σημαντικό είναι να κινηθεί γρήγορα η χώρα στην απελευθερωμένη αγορά και να καλύψει τάχιστα το έδαφος που έχασε δύο δεκαετίες τώρα, ακόμη πιο σημαντικό, σημειώνουν οι συνομιλητές μας, είναι η μετάβαση αυτή να γίνει με τρόπο που θα έχει εμπεδωθεί και θα είναι κατανοητός από όλους τους συμμετέχοντες.

16 Αυγούστου 2018

Energypress