Πλαίσιο για την εκμετάλλευση του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού στην Ελλάδα – Προκλήσεις & Δυνατότητες
Οι προσπάθειες της Ελλάδας να εκμεταλλευτεί το σημαντικό θαλάσσιο αιολικό δυναμικό της δεν έχουν αποδώσει έως σήμερα, ωστόσο το ανανεωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον και οι τεχνολογικές εξελίξεις ενθαρρύνουν τις προοπτικές ανάπτυξης του τομέα μέσω της υιοθέτησης ενός νέου πλαισίου
H ετήσια έκδοση Global Energy Report 2021 του έγκριτου περιοδικού Project Finance International δημοσίευσε άρθρο των Δημήτρη Ασημάκη (partner) και του Μηνά Κιτσιλή (senior associate) της διεθνούς δικηγορικής εταιρείας Reed Smith LLP, σχετικά με τις προκλήσεις και δυνατότητες που παρουσιάζονται σε σχέση με την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων στις ελληνικές θάλασσες.
Το άρθρο αναφέρεται στις ανεπιτυχείς, και μάλλον αντιφατικές, νομοθετικές πρωτοβουλίες της πολιτείας για την υιοθέτηση ενός πλαισίου ανάπτυξης των θαλάσσιων αιολικών από το 2006, κάνοντας όμως μνεία στο έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον που υφίσταται από ελληνικές και διεθνείς εταιρείες και στις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για την νομοθέτηση ενός νέου πλαισίου άμεσα. Θετικές εξελίξεις για την ανάπτυξη της τεχνολογίας στην χώρα μας, οι οποίες συνάδουν με το ευρύτερο πλαίσιο της εθνικής πολιτικής για το κλίμα και το περιβάλλον για την περίοδο έως το 2030, αλλά κατά κύριο λόγο στηρίζονται πλέον από τη σχετική ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Union Strategy on Offshore Renewable Energy) και από τις αλματώδεις τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των θαλάσσιων αιολικών και δη αυτών που αφορούν στην ανάπτυξη των πλωτών θαλάσσιων αιολικών, τεχνολογία η οποία επιτρέπει την εγκατάσταση έργων σε μεγάλα βάθη, όπως αυτά των ελληνικών θαλασσών.
Το άρθρο επισημαίνει ως πρώτο βήμα για την επιτυχή ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, τον σχεδιασμό ενός σαφούς και ολοκληρωμένου πλαισίου, που θα ρυθμίζει θέματα χωροταξικού σχεδιασμού, αδειοδότησης και διασύνδεσης έργων καθώς και μέτρα οικονομικής στήριξης. Προχωρά σε κριτική των ρυθμιστικών αστοχιών του παρελθόντος (ως αντιπαράδειγμα) και κυρίως της στόχευσης του άρθρου 6Α του Ν. 3468/2006, το οποίο μολονότι εισήγαγε ένα καθεστώς κεντρικού σχεδιασμού κατά το οποίο η χωροθέτηση, ανάπτυξη και αδειοδότηση των θαλάσσιων αιολικών επαφίετο στη διοίκηση ενώ η οικονομική εκμετάλλευση του έργου θα παραχωρείτο κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, παραμένει πρακτικά ανεφάρμοστο έως σήμερα 11 χρόνια από την νομοθέτησή του. Αναφέρεται περαιτέρω στην πρόσφατη απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας των έργων ΑΠΕ που εισήγαγε ο Ν. 4685/2020, η οποία μολονότι έχει σκοπό τη γενική εφαρμογή της σε όλα τα έργα ΑΠΕ, επαναφέροντας ουσιαστικά το αποκεντρωμένο μοντέλο σχεδιασμού που εκκινεί με πρωτοβουλία του ενδιαφερόμενου επενδυτή, απέκλεισε τελικά από το νέο εφαρμοστέο πλαίσιο τα θαλάσσια αιολικά ως Ειδικά Έργα ΑΠΕ (βάσει του σχετικού Κανονισμού Βεβαιώσεων), αφήνοντας επί της ουσίας αρρύθμιστη την αδειοδότησή τους, καθώς τύποις παραμένει σε ισχύ το προαναφερόμενο άρθρο 6Α του Ν. 3468/2006.
Επίσης αναφέρεται στις ειδικότερες προκλήσεις που τίθενται εκ του γεγονότος ότι ακόμη εκκρεμεί η αναθεώρηση του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ του 2008 καθώς η εκπόνηση του Εθνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, διαδικασίες οι οποίες απαιτούν κάποιο ικανό χρονικό διάστημα έως ότου ολοκληρωθούν. Επ’ αυτού προτείνεται η νομοθέτηση μιας ενδιάμεση λύσης άμεσα (π.χ. δυνατότητα σημειακής χωροθέτησης ενός περιορισμένου πλήθους έργων, με πρωτοβουλία των επενδυτών), ώστε η χώρα να μην βρεθεί εγκλωβισμένη σε αυτή τη θετική συγκυρία στην απάντηση του διλήμματος, κεντρικός ή μη σχεδιασμός, με κίνδυνο το επενδυτικό ενδιαφέρον να μειωθεί και πρακτικά, να χαθεί ο στόχος για την εγκατάσταση κάποιας ικανής ισχύος από θαλάσσια αιολικά έως το 2030.
Όσον αφορά στα μέτρα οικονομικής ενίσχυσης, γίνεται αναφορά στο πλαίσιο στήριξης μέσω λειτουργικής ενίσχυσης διαφορικής προσαύξησης του Ν. 4414/2016 και στην πρόθεση της πολιτείας για επέκταση των ανταγωνιστικών διαδικασιών έως το 2024, αλλά για περιορισμένο μέγεθος ισχύος, το οποίο προφανώς δε δύναται να συμπεριλάβει θαλάσσια αιολικά πάρκα ικανής ισχύος. Παράλληλα, σημειώνεται ότι η πρακτική της σύναψης διμερών συμφωνιών αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (corporate PPAs) δεν ενδείκνυται για μία νέα αγορά, όπως εν προκειμένω τα θαλάσσια αιολικά. Εναλλακτικά, ως πιθανή λύση οικονομικής στήριξης αναφέρεται η διαδικασία χορήγησης μεμονωμένης ενίσχυσης, κατόπιν σχετικής γνωστοποίησης και έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ισχύει για έργα ισχύος άνω των 250 MW, δυνατότητα η οποία έχει νομοθετηθεί και στην χώρα μας από τον Δεκέμβριο του 2019.
Τέλος, το άρθρο κάνει μνεία των περιορισμών που τίθενται στον θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου λόγω των σχετικών ζητημάτων με την Τουρκία (περιορισμός εντός της ζώνης των 6 ναυτικών μιλίων), τυχόν συνεργειών του όποιου νέου πλαισίου με το ειδικό πλαίσιο των «Στρατηγικών Επενδύσεων» και του σημαντικού ρόλου που καλείται να διαδραματίσει ο ΑΔΜΗΕ στην προσπάθεια ανάπτυξης της θαλάσσιας αιολικής τεχνολογίας.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον ακόλουθο σύνδεσμο
https://www.reedsmith.com/en/perspectives/2021/04/unlocking-greeces-offshore-wind
14 Μαϊου 2021
energypress
