Αποθήκευση, ο αναξιοποίητος ενεργειακός θησαυρός της χώρας.

Η δημιουργία του ρυθμιστικού πλαισίου για την αποθήκευση πράσινης ενέργειας από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας  μέχρι τον φετινό Ιούνιο, θα  ξεμπλοκάρει επιτέλους ώριμες επενδύσεις τουλάχιστον 1.000 MW σχετικών έργων, αξίας πέριξ των 2 δισ. ευρώ.

Το liberal, ακτινογραφεί τις τελευταίες εξελίξεις, αλλά και το προφίλ των πιο εμβληματικών πρώτων έργων, σημαντικής προστιθέμενης αξίας, της τάξεως του 75%, και θα επιτρέψουν στην χώρα μας όχι απλά να γίνει ενεργειακά αυτόνομη, αλλά και  να λειτουργήσει ως εξαγωγέας καθαρής ενέργειας.

Η χώρα μας ετοιμάζεται να υιοθετήσει και τις δύο διαθέσιμες τεχνολογίες, ήτοι τις  μπαταρίες και τα συστήματα αντλησιοταμίευσης που βασίζονται σε υδροηλεκτρικά. Αμφότερες έχουν δυναμική συνολικής ισχύος περί τα 2.000 ΜW.

Το όφελος από την εγκατάσταση των μονάδων αυτών είναι η υποστήριξη της σταθερότητας του δικτύου και ταυτόχρονα η μείωση του κόστους της ενέργειας, καθώς δημιουργείται η δυνατότητα αποθήκευσης της περίσσειας ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές όπως από τα αιολικά τις ημέρες  αυξημένων μποφόρ ή από τα φωτοβολταϊκά τις  μεσημεριανές ώρες-  και της απόδοσής της στο δίκτυο σε ώρες ή περιόδους  αυξημένης ζήτησης.  

Ειδικά για τα νησιά μας με υψηλές ενεργειακές ανάγκες συγκεκριμένους μήνες του χρόνου, η αποθήκευση ενέργειας είναι η ιδανική λύση.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο λοιπόν, το οποίο αναμένεται το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο θα ξεκλειδώσει μία σειρά από έργα που θα βοηθήσουν τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας όπως προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. 

H δημιουργία του απαραίτητου υπόβαθρου για την ανάπτυξη μονάδων αποθήκευσης και τη συμμετοχή τους στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η θέσπιση ρυθμιστικού πλαισίου για τις νέες τεχνολογίες ΑΠΕ όπως το υδρογόνο και τα υπεράκτια αιολικά και φωτοβολταϊκά θα εκτινάξει τις επενδύσεις στον κλάδο.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι μόνο εν αναμονή του θεσμικού πλαισίου και ειδικά από τη στιγμή που η ΡΑΕ ξεμπλόκαρε την έκδοση των αδειών, η συνολική ισχύς των σταθμών κεντρικής αποθήκευσης για τους οποίους έχουν υποβληθεί αιτήσεις για έκδοση άδειας παραγωγής αγγίζει ήδη τα 2,7 GW!

Τα αιτήματα για άδειες παραγωγής αφορούν εφαρμογές κεντρικής αποθήκευσης  που καλύπτουν μία ευρεία γκάμα ισχύος, ξεκινώντας από τα 1,8 MW και φτάνοντας στα 250 MW, ενώ τα 30 από τα 63 υποβλήθηκαν μετά τις 20 Δεκεμβρίου 2020. 

Από τις 63 αυτές αιτήσεις, στα έργα με τη μεγαλύτερη αποθηκευτική ικανότητα είναι η επένδυση ύψους 280 εκατ. ευρώ στη Δυτική Μακεδονία  από την Eunice, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές.

 Το έργο  είναι 5ο στη  λίστα με τα Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI), καθώς δίνει το παρών στον σχετικό κατάλογο που έθεσε σε διαβούλευση η Κομισιόν στα μέσα Ιανουαρίου. Πρόκειται για  τη δημιουργία μονάδας κεντρικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω μπαταριών ιόντων λιθίου συνολικής ισχύος 250 MW,  θα αποτελείται από 75 συγκροτήματα μπαταριών, ενώ προγραμματίζεται να κατασκευαστεί το 2022.

Το δεύτερο μεγαλύτερο σε ισχύ έργο ανήκει στην Eγνατία Group, η οποία έχει υποβάλει αίτηση για έναν σταθμό κεντρικής αποθήκευσης 142,56 MW στη Ροδόπη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη εταιρεία έχει καταθέσει τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων για άδειες παραγωγής, με 25 συνολικά αιτήματα.

Το 2020 επίσης  δόθηκαν και οι πρώτες άδειες όπως εκείνη της εταιρείας «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΥΡΙΤΙΟΥ Α.Ε», του Ομίλου Κοπελούζου, για δύο μονάδες συσσωρευτών αποθηκευτικής ισχύος 150 MW έκαστη, στις ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης και Πάτρας.

Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει καταθέσει μια σειρά αιτήσεων στη ΡΑΕ για μονάδες αποθήκευσης συνολικής ισχύος 1 GW. Πρόκειται για επένδυση συνολικού προϋπολογισμού 500-700 εκατ. ευρώ. Τα έργα, που θα εγκατασταθούν στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, θα κατασκευαστούν από τη θυγατρική της ΔΕΗ αυτόνομα και η ενέργεια που θα αποθηκεύουν είναι επίσης εντυπωσιακά μεγάλη, καθώς προσεγγίζει τις 3 GWh. 

Στο σημείο αυτό θα θέλαμε να τονίσουμε ότι η η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει καταθέσει αιτήσεις για μονάδες αποθήκευσης- συμπεριλαμβανομένης και της αντλησιοταμίευσης-  με ποικίλα χαρακτηριστικά, όπως διαφορετικά επίπεδα ισχύος και διαφορετικές ώρες λειτουργίας σε γεωγραφικές θέσεις οι οποίες μεγιστοποιούν το όφελος για τη λειτουργία του συστήματος και φυσικά το επενδυτικό όφελος για τον όμιλο ΔΕΗ. 

Γιατί η αντλησιοταμίευση είναι κομμένη και ραμμένη για την Ελλάδα

Η αλήθεια είναι ότι οι  μονάδες αντλησιοταμίευσης είναι μια διευρυμένη διεθνής πρακτική. Αντιστοιχούν στο 94% της παγκόσμιας εγκατεστημένης ισχύος αποθήκευσης ενέργειας και  είναι η πλέον δοκιμασμένη και ανταγωνιστική λύση αποθήκευσης, με διάρκεια ζωής έως 50 έτη, όταν η καλύτερη εναλλακτική τεχνολογία- οι μπαταρίες- έχουν μικρότερη αποθηκευτική ικανότητα, μικρότερη διάρκεια ζωής  και αν και μειωμένο, εντούτοις πολλαπλάσιο κόστος λόγω της ανεπάρκειας αποθεμάτων της πρώτης ύλης.

Για όσους αναρωτιούνται τι ακριβώς είναι η αντλησιοταμίευση, με πολύ απλά λόγια είναι μια αντλία που χρησιμοποιώντας ενέργεια που παράγει το αιολικό πάρκο ή το φωτοβολταϊκό σύστημα όταν φυσάει ή έχει ήλιο και ταυτόχρονα οι ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας του συστήματος έχουν καλυφθεί, ανεβάζει το νερό, τρεχούμενο ή αποταμιευμένο, σε έναν άλλο ταμιευτήρα σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Όταν  εισερχόμαστε σε περίοδο αιχμής όπου η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, το νερό απελευθερώνεται, παράγει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται και καταλήγει ξανά στον κάτω ταμιευτήρα, περιμένοντας την επόμενη άντληση.

Εν ολίγοις, πρόκειται για μια «φυσική» επαναφορτιζόμενη μπαταρία, ώστε το σύστημα να μπορεί να ανταποκριθεί στις περιόδους αιχμής και φυσικά να μην πηγαίνει χαμένη η παραγόμενη ενέργεια όταν το σύστημα δεν την απορροφά.

Η χώρα μας, αν εκμεταλλευτεί τη γεωμορφολογία της με το δυναμικό της στις ανανεώσιμες πηγές, διαθέτει έναν αναξιοποίητο ενεργειακό θησαυρό και αυτός δεν είναι άλλος από την  ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής μέσω αντλησιοταμίευσης.

Μπορεί να φτάσαμε στο 2021 ώστε ν’αρχίσουν όλοι να διακρίνουν ότι τα βουνά, τα ποτάμια και οι λίμνες μας, σε συνδυασμό με τον ήλιο και τον άνεμο, είναι τα συστατικά ενός ενεργειακού μοντέλου που μπορεί πράγματι να μετατρέψει την χώρα μας στην μπαταρία της Ν. Ευρώπης, αλλά τουλάχιστον φαίνεται να επιταχύνουμε πλέον  τον βηματισμό μας προς αυτή την κατεύθυνση.

Μέσω της αντλησιοταμίευσης και των υβριδικών, θα επιτευχθεί υψηλότερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, με διασφάλιση της ευστάθειας του συστήματος και την εκμετάλλευση του πολύ υψηλού υδροηλεκτρικού δυναμικού της χώρας μας, το οποίο αξιοποιείται σήμερα μόλις κατά το ένα τρίτο.

Σύμφωνα μάλιστα με κοινοτική μελέτη (JRC, 2013) το συνολικό δυναμικό αντλησιοταμίευσης που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί στην χώρα μας, ανέρχεται σε 1.062 GWh, δηλαδή 50 φορές μεγαλύτερο από το υπάρχον.

Μέσα από αυτή την οπτική γωνία, το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, με 32 δισ. ευρώ για την Ελλάδα και τη δυνατότητα περαιτέρω μόχλευσής τους, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τη χώρα μας να προχωρήσει τα έργα αντλησιοταμίευσης και να συμμετέχει ως παραγωγός και αποταμιευτής στην επανάσταση της καθαρής ενέργειας.

 Ως εκ τούτου η προώθηση επενδύσεων για την ανάπτυξη μονάδων κεντρικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι μια εκ των βασικών προτάσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας  που περιλαμβάνονται στις δράσεις του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης. Για το σκοπό αυτό, το ΥΠΕΝ έχει «δεσμεύσει» 400 εκατ. ευρώ από τα κονδύλια που διεκδικεί η χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Στο πεδίο αυτό μια από τις εταιρείες που  αναγνώρισε πρώτη ότι η  αξιοποίηση του εθνικού μας ενεργειακού πλούτου σε ΑΠΕ σε συνδυασμό με τις μεγάλες υποδομές διασυνδέσεων των νησιών και την αποθήκευση ενέργειας μέσω αντλησιοταμίευσης, μπορεί να φέρει νέες επενδύσεις άνω των 8 δισ. ευρώ, με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, υψηλό (1,8) πολλαπλασιαστή και προοπτικές για δεκάδες χιλιάδες νέες και καλές θέσεις εργασίας, είναι η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Έχει ήδη λάβει άδειες παραγωγής για 2 έργα, συνολικής ισχύος 680 MW στον Δήμο Αμφιλοχίας, Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, με σκοπό την αποθήκευση  και  προωθεί ένα από τα μεγαλύτερα υβριδικά έργα στην Ευρώπη, με καινοτόμο σχεδιασμό σε διεθνές επίπεδο, στο Αμάρι της Κρήτης.Το πρωτοποριακό αυτό έργο βασίζεται στην αποτελεσματική ενσωμάτωση της παραγωγής αιολικής ενέργειας με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης σε ένα καινοτόμο υβριδικό σύστημα.

Η θέσπιση επιτέλους του θεσμικού πλαισίου έως τον Ιούνιο, αναμένεται να πολλαπλασιάσει τις αιτήσεις για πρωτοπόρα έργα σαν το παραπάνω.

(Liberal.gr)

17 Μαρτίου 2021