Μελέτη Afry: Στα 200 εκατ. του Ταμείου Ανάκαμψης στηρίζεται η πρόβλεψη για θετικό πρόσημο στον ΕΛΑΠΕ - Οι αστερίσκοι και οι αιρέσεις.

Από το σύνολο των μέτρων που έχει αποφασίσει το ΥΠΕΝ, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτά και την «ένεση» 200 εκατομμυρίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα εξαρτηθεί κατά πόσο ο ΕΛΑΠΕ θα διατηρήσει θετικό πρόσημο το 2023. Αυτό προκύπτει από το βασικό σενάριο της μελέτης της Afry για τη βιωσιμότητα του Ειδικού Λογαριασμού, την οποία έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα το ΥΠΕΝ. Στη μελέτη, η φινλανδική εταιρεία προβλέπει πως στο βασικό σενάριο από το 2024 η κατάσταση του λογαριασμού θα αρχίσει να βελτιώνεται, ακόμη κι αν δεν έχουν εισρεύσει τα 200 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με το πλεόνασμα να διευρύνεται μάλιστα χρόνο με τον χρόνο.

Όσον αφορά την επίμαχη τριετία 2021-2023, σύμφωνα με την Afry ο λογαριασμός θα είναι στην καλύτερη περίπτωση «οριακά πλεονασματικός», με το πλεόνασμα να κινείται από 60 έως 150 εκατομμύρια ευρώ. Κάτι που δεν εξαρτηθεί μόνο από την έκβαση του αιτήματος χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και από το κατά πόσο ορισμένα από το υπόλοιπα μέτρα του ΥΠΕΝ θα έχουν την απαιτούμενη επίδοση.

Έτσι, όπως αναγνωρίζει η Afry, ο κίνδυνος δεν είναι μόνο να μην υπάρξει τελικά αυτή η πηγή χρηματοδότησης, αλλά και τελικά η Ελλάδα να λάβει αρκετά λιγότερα δικαιώματα ρύπων, όπου η μείωση του αριθμού τους να μην υπεραντισταθμίζεται από την αναμενόμενη αύξηση των δικαιωμάτων. Έλλειμμα μπορεί να προκύψει επίσης από κάποιο ενδεχόμενο «σοκ στην αγορά», όπως για παράδειγμα την καθυστέρηση στην ανάκαμψη λόγω σημαντικής ανάσχεσης των εμβολιασμών. Κρίσιμο είναι επίσης να ολοκληρωθεί εγκαίρως η διασύνδεση Κρήτη-Αττική, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να καθυστερήσει ένα ετήσιο έσοδο 200 εκατ. ευρώ.

Κάνοντας πιο διεξοδική ανάλυση των επιπτώσεων των παρεμβάσεων του ΥΠΕΝ έως το 2023, η  Afry τα χωρίζει σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με τη βεβαιότητα στα ποσά που μπορούν να εισφέρουν ή να εξοικονομήσουν. Έτσι, στην πρώτη κατηγορία, περιλαμβάνονται μόνο τα «μέτρα υψηλού βαθμού βεβαιότητας», δηλαδή οι εφάπαξ έκτακτες εισφορές προμηθευτών ρεύματος και παραγωγών ΑΠΕ, το «πράσινο τέλος» στο ντίζελ, καθώς και η αναμόρφωση των κατηγοριών καταναλωτών που δικαιούνται μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ.

Στη δεύτερη κατηγορία προστίθενται στα παραπάνω και τα «μέτρα μέτριου βαθμού βεβαιότητας», όπου περιλαμβάνονται επίσης το Ειδικό Τέλος Έκδοσης Βεβαίωσης Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ, τα δικαιώματα ρύπων, και η αυξομείωση μεταξύ ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ.   Όλα αυτά τα μέτρα, «κρατούν» όμως τον ΕΛΑΠΕ σε αρνητικό πρόσημο μέχρι το 2023. Πλεόνασμα επιτυγχάνεται μόνο το 2024, καθώς με την έναρξη της «μεγάλης» διασύνδεσης το προηγούμενο έτος, θα μπορέσει να αυξηθεί το ποσό από τα ΥΚΩ που θα «μεταφερθεί» στο ΕΤΜΕΑΡ.

Αντίθετα, πλεονασματικός παραμένει όλα αυτή την περίοδο ο ΕΛΑΠΕ μόνον αν διασφαλισθεί η χρηματοδότηση με 200 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μάλιστα, σε μία τέτοια περίπτωση, στο «κλείσιμο» του 2024, το σωρευτικό πλεόνασμα του Λογαριασμού θα αγγίζει τα 388 εκατ.

Σύμφωνα με την Afry, πάντως, αν το 2024 ο ΕΛΑΠΕ «περάσει τον κάβο» αμετάκλητα, αυτό δεν οφείλεται μόνο στην εφεξής μεγαλύτερη «ένεση» στον ΕΛΑΠΕ μέσω των ΥΚΩ από την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης Κρήτη-Αττική. Κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι εκτιμά πως η αύξηση των εσόδων του λογαριασμού θα είναι τόσο αισθητή, ώστε να είναι δυνατόν τα επόμενα έτη να μηδενισθεί το έσοδο από τη μείωση των ΥΚΩ και, λίγο αργότερα, επίσης το «πράσινο» τέλος στο ντίζελ.

Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο είναι για ποιον λόγο εκτιμά ότι το 2024 ξεκινά η αναστροφή της δυναμικής του ΕΛΑΠΕ. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ΑΠΕ, η απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο με υποθέσεις, καθώς από τα δεδομένα που παρατίθενται δεν προκύπτει κάποια μεταβολή ενός μεγέθους που να δικαιολογεί αυτή την αναστροφή.

Αντίθετα, όπως συμπληρώνουν, η μόνη εικασία που μπορεί να γίνει πως στη μελέτη προβλέπεται η «στήριξη» της τιμής της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, με δεδομένο ότι από εκείνη τη χρονιά θα έχουν αποσυρθεί όλοι οι λιγνίτες, ενώ αναμένεται από τότε να ξεκινήσει η λειτουργία των πρώτων ΑΠΕ με απευθείας συμμετοχή στην αγορά.

Με βάση τα στελέχη του κλάδου, ένα σημαντικό «κενό» της μελέτης είναι πως δεν παραθέτει την πρόβλεψη για την μεταβολή σε ετήσια βάση της τιμής της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, στην οποία βασίζονται οι εκτιμήσεις. Επομένως, είναι πιθανό να έχει ληφθεί ένα ευνοϊκό σενάριο, αναφορικά με την εξέλιξή της χονδρεμπορικής τιμής από εκείνο το έτος.

Όπως προσθέτουν οι ίδιοι παράγοντες, υπέρμετρα ευνοϊκή για τις όποιες προβλέψεις (και εκτός πραγματικότητας για τα κόστη του ΕΛΑΠΕ) είναι επίσης η παραδοχή για μηδενικό κόστος εξισορρόπησης του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ που εκπροσωπεί ο ΔΑΠΕΕΠ. Μάλιστα, ακόμη και στην περίπτωση που η ελληνική Αγορά Εξισορρόπησης αποκλιμακωθεί από τις σημερινές τιμές, στα επίπεδα της Ρουμανίας (η οποία κινείται στο 50% της ελληνικής, αποτελώντας την ακριβότερη πανευρωπαϊκά), παραγνωρίζεται μία συνιστώσα εκροών της τάξης των 60 εκατ. ευρώ ετησίως.

 

 

1 Μαρτίου 2021

energypress