Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων είναι το κλειδί για την ανάπτυξη της ενεργειακής αποθήκευσης

20 08 2018 | 10:38

Χωρίς την αποθήκευση, οι στόχοι της ΕΕ για καθαρή ενέργεια δε μπορούν να επιτευχθούν.  Επιπλέον, όμως, χρειάζονται σωστά κίνητρα και αυστηρός διαχωρισμός δραστηριοτήτων στην αγορά ενέργειας, γράφει ο Dr. Hans Wolf von Koeller.

Ο Dr. Hans Wolf von Koeller είναι επικεφαλής της ενεργειακής πολιτικής της STEAG GmbH, μιας γερμανικής εταιρείας που σχεδιάζει, κατασκευάζει και λειτουργεί σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και ενεργειακές εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων αλλά και ΑΠΕ.

Γνωρίζατε ότι το παιχνίδι The Landlord’s είναι ο προκάτοχος του δημοφιλούς επιτραπέζιου παιχνιδιού Monopoly; To 1903, η Elizabeth Magie ανέπτυξε το παιχνίδι Landlord  και δημιούργησε δύο ομάδες κανόνων: ένα αντιμονοπωλιακό σύνολο κανόνων, στο οποίο οι παίκτες ανταμείβονταν όταν δημιουργούνταν πλούτος, και ένα μονοπωλιακό σύνολο στο οποίο ο στόχος ήταν να δημιουργηθούν μονοπώλια και να εξουδετερωθούν οι αντίπαλοι.

Η Monopoly είναι ακόμα επίκαιρη και, παρά το γεγονός ότι ο σχεδιασμός και ο ιδιοκτήτης του εμπορικού σήματος έχουν αλλάξει, οι κανόνες του παιχνιδιού παραμένουν: Ακόμα και οι πιο ισχυροί παίκτες δεν μπορούν να ανέβουν σε τέτοιο επίπεδο κυριαρχίας ώστε να μπορούν να αποκτήσουν τον απόλυτο έλεγχο του παιχνιδιού.

Μήπως ισχύει το ίδιο για το ενεργειακό σύστημα; Ο διαχωρισμός δραστηριοτήτων στην ενεργειακή αγορά της ΕΕ αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός είδους αντιμονοπωλιακού συνόλου κανόνων. Ο ανταγωνισμός στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας είχε ως στόχο να οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές για του καταναλωτές, αλλά και να εξασφαλίσει την αξιόπιστη παροχή ενέργειας, ιδίως της ηλεκτρικής. Στον πυρήνα της τακτικής αυτής, βρίσκεται ο  διαχωρισμός του φυσικού μονοπωλίου σε όλα τα επίπεδα του δικτύου, από την παραγωγή ενέργειας και την παροχή μέχρι τη διαχείριση του φορτίου.

Ωστόσο, οι θεμελιώδεις αυτές αρχές κινδυνεύουν από τη μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που συζητείται επί του παρόντος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο της επικείμενης αυστριακής προεδρίας της ΕΕ, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται αν συμφωνήσουν σε ένα σύνολο κανόνων που θα προωθήσουν καινοτόμες λύσεις για τη συμμετοχή νέων υπηρεσιών στο σύστημα, συμπεριλαμβανομένης  και της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. 

Οι ενεργειακοί κανόνες  υπόκεινται σε συνεχείς αλλαγές, κι αυτό από μόνο του ήδη αποτελεί μια πρόκληση. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων να επιτρέψουν στην επιτροπή του παιχνιδιού, το δίκτυο εν προκειμένω, να αναλάβει το μεγαλύτερο ρόλο, ενώ θα πρέπει να συμβεί το ακριβώς αντίθετο. Είναι απαραίτητο να αποσαφηνιστούν οι ρόλοι και οι δραστηριότητες, ώστε να υπάρξουν κίνητρα για καινοτομίες όπως η αποθήκευση  ενέργειας σε νέες εφαρμογές.

Η πρόταση της Επιτροπής διακινδυνεύει να αφήσει το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.

Οι διανομείς ενέργειας θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην αλλαγή του ενεργειακού μίγματος της Ευρώπης. Όμως, με το να τους εξουσιοδοτήσουμε να γράψουν και να εποπτεύουν τους κανόνες του παιχνιδιού, προδιαγράφουμε μια αστεία μελλοντική πορεία, προειδοποιεί ο Josh Roberts

Μια ρηχή επισκόπηση ή μια προσεκτική προσέγγιση

Οφείλω να παραδεχτώ ότι με μια πρώτη ματιά φαίνεται λογικό να αφήσουμε το δίκτυο να απορροφήσει νέες λειτουργίες, όπως η αποθήκευση.

Όμως, μια τέτοια προσέγγιση μπερδεύει τους ρόλους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Χρειαζόμαστε μια πιο σαφή διαφοροποίηση μεταξύ των παικτών και της επιτροπής του παιχνιδιού.

Πως πρέπει να αναπτυχθούν οι κανόνες;

Ας σκεφτούμε τη φόρτιση των Tesla και την τροφοδοσία των ηλιακών πάνελ σε ένα καθεστώς προγραμματισμένης αλλά περιορισμένης επί πληρωμή πρόσβασης στο δίκτυο.  Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν όρια και κατά συνέπεια, τόσο ο οδηγός όσο και ο παραγωγός των πάνελ, θα σκεφτούν να εγκαταστήσουν οι ίδιοι μπαταρίες. Το ίδιο ακριβώς είναι πιθανό να συμβεί αν υπάρξει κίνητρο για μια πιο προγραμματισμένη τροφοδοσία ηλεκτρικής ενέργειας.

Μια μεγάλη μπαταρία, ειδικά αν είναι ιδιοκτησίας του φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου, δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ανακατανομής χωρίς να επηρεάσει την αγορά. Έτσι, μια μπαταρία, που είναι μια μεγάλη εγκατάσταση, πρέπει είναι ανεξάρτητη από το δίκτυο που εξυπηρετεί τη διαχείριση του φορτίου.

[Η πρόοδος στη διαδικασία της αποθήκευσης μπορεί να μειώσει τους χρόνους φόρτισης του ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Οι ερευνητές βρίσκονται μπροστά σε μια τομή της τεχνολογίας ενεργειακής αποθήκευσης που θα μπορούσε να επιτρέψει στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα  να διανύσουν ίδιες αποστάσεις με τα συμβατικά πετρελαίου ή ντίζελ, και να επαναφορτίζουν σε λεπτά αντί σε κάποιες ώρες.]

Το μέλλον της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ θα χαρακτηρίζεται ασφαλώς από το αυξημένο μερίδιο AΠΕ και τη διανεμημένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η χρήση των ΑΠΕ, από την άλλη, απαιτεί περισσότερη ευελιξία, δεδομένου ότι η παραγωγή ενέργειας εξαρτάται, για παράδειγμα, από τις καιρικές συνθήκες.  Έτσι, η αποθήκευση ενέργειας θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της «συνταγής» για τις μελλοντικές αγορές ενέργειας στην ΕΕ. Η αποθήκευση είναι μια λύση για την βελτίωση της ευελιξίας και την παροχή βοηθητικών υπηρεσιών στο δίκτυο και τους καταναλωτές, όπως λόγου χάρη ο έλεγχος συχνότητας, η δυνατότητα επικουρικής υπηρεσίας επανεκκίνησης (black start) και η αντιστάθμιση της άεργης ισχύος. Χωρίς αποθήκευση ενέργειας, οι στόχοι της ΕΕ για τις ΑΠΕ δε μπορούν αν επιτευχθούν.

Η ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων αποθήκευσης ενέργειας στην Ευρώπη θα είναι επιτυχής μονάχα με σωστά ορισμένα κίνητρα για επενδύσεις . Η καινοτομία αποτελεί τμήμα της ελεύθερης αγοράς, αλλά απαιτεί κατά βάση το διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της ενεργειακής αγοράς.

 

3 Ιουλίου 2018

Του  Hans Wolf von Koeller

Πηγή: Euractiv

Περισσότερα:  demand response    Electricity    electricity market    Energy    Energy & Environment    Energy efficiency    Energy liberalization   energy storage    power grids    Renewable energies    Smart grids