Τεχνολογικό κόστος, χωροθέτηση, τρόπος αποζημίωσης και το είδος των διαγωνισμών θα κρίνουν την ανάπτυξη των πλωτών αιολικών στην Ελλάδα
Σε πρώιμο στάδιο βρίσκεται η προετοιμασία για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών στη χώρα μας, καθώς το ρυθμιστικό πλαίσιο δεν είναι ακόμη έτοιμο, ενώ η Ε.Ε. πρόκειται να παρουσιάσει τη νέα στρατηγική της τον επόμενο μήνα. Παρόλα αυτά, η ΕΛΕΤΑΕΝ ξεκίνησε ήδη την εκπόνηση της πρότασής της προς την Πολιτεία, ζητώντας τη συμμετοχή της αγοράς με ιδέες και εφαρμόσιμες λύσεις.
Όπως ανέφεραν ειδικοί του χώρου από την Ελλάδα και το εξωτερικό χθες σε διαδικτυακή εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ, η χώρα μας διαθέτει θαυμάσιο δυναμικό στο Αιγαίο για την ανάπτυξη συγκεκριμένα πλωτών αιολικών, αλλά πρώτα οφείλει να απαντήσει μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν το χωροταξικό και τη χωροθέτηση, τις διασυνδέσεις, την αποζημίωση των έργων και τα δικαιώματα σύνδεσης με το δίκτυο.
Από την πλευρά της, η γ.γ. του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου, ανέφερε ότι το υπουργείο άνοιξε πλέον το φάκελλο των υπεράκτιων αιολικών και εργάζεται προς μια περιεκτική πολιτική, ενώ πρόκειται να συμπεριληφθούν τα υπεράκτια αιολικά στην πρόταση προς την Κομισιόν για το νέο σχήμα των ελληνικών διαγωνισμών. Η ίδια επικαλέστηκε μια πρόσφατη έκθεση της Navigant που προβλέπει ότι το κόστος LCOE των υπεράκτιων αιολικών στο Αιγαίο το 2030 θα είναι 76 ευρώ ανά μεγαβατώρα και το 2050 μόλις 46 ευρώ. Πρόσθεσε ότι υπάρχει τουλάχιστον 263 γιγαβάτ δυναμικό για πλωτά αιολικά στην ελληνική ΑΟΖ, άρα υπάρχει εμπορικό νόημα στο όλο εγχείρημα.
Με βάση τα παραπάνω, το πλαίσιο που θα αναπτύξει το ΥΠΕΝ θα βασιστεί: α) Στην αδειοδότηση και τη χωροθέτηση με στόχο τη μεγιστοποίηση του δυναμικού και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. β) Στις διασυνδέσεις με στόχο μια ισορροπία που προσφέρει την πιο αποδοτική λύση με το ελάχιστο κόστος. γ) Στην αποζημίωση των παραγωγών. "Τα πλωτα αιολικά είναι μια αναδυόμενη τεχνολογία, μελετούμε τις διαφορετικές λύσεις και επιλογές" υπογράμμισε η κα Σδούκου.
Ο διευθύνων σύμβουλος του ευρωπαϊκού συνδέσμου WindEurope, Ζιλ Ντίξον, ανέφερε σχετικά με τα παραπάνω θέματα ότι η Κομισιόν προβλέπει πως τα υπεράκτια αιολικά θα παράγουν το 30% του ηλεκτρισμού ως το 2050 στην Ευρώπη και από το σύνολο των 450 γιγαβάτ τουλάχιστον τα 70 γιγαβάτ αφορούν τη Μεσόγειο.
Ταυτόχρονα τόνισε ότι το κόστος των υπεράκτιων αιολικών έχει υποχωρήσει κατά 75% την τελευταία εξαετία και τα πλωτά αιολικά υλοποιούνται πλέον. Βάσει υπολογισμών, το κόστος LCOE θα φτάσει τα 60-100 ευρώ ανά μεγαβατώρα μόλις εγκατασταθούν τα πρώτα 6 γιγαβάτ. Ο ίδιος χαρακτήρισε το δυναμικό στο Αιγαίο ως εξαιρετικό και πρόσθεσε ότι ένα πλωτό αιολικό πάρκο διαθέτει μεγάλο δείκτη απόδοσης άνω του 50%, δηλαδή υψηλότερο των πάρκων που εδράζονται στον πυθμένα.
Σύμφωνα με το σύνδεσμο, η βέλτιστη λύση για χώρες όπως η Ελλάδα είναι να επιλέξει το κράτος τις ζώνες, όπως συμβαίνει στους υδρογονάνθρακες, και μετά να υλοποιήσει διαγωνισμό με CfD (Contract for Difference) όπου αν οι τιμές στην αγορά είναι χαμηλές πληρώνονται οι παραγωγοί και το αντίθετο. Ταυτόχρονα, ο WindEurope συστήνει την υλοποίηση διαγωνισμών κατά τεχνολογία και χαρακτηρίζει κρίσιμες τις επενδύσεις στα λιμάνια για σχετικές υποδομές, όπως και τις διασυνδέσεις.
Εκ μέρους της ΕΛΕΤΑΕΝ, ο πρόεδρος, Παναγιώτης Λαδακάκος, υποστήριξε ότι η Ελλάδα έχει ιδιαιτερότητες και χρειάζεται το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών. Η ένωση επιθυμεί να δει εταιρείες από χώρες όπως η Νορβηγία να λάβουν μέρος και στην Ελλάδα, ενώ βρίσκεται σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ, με το νορβηγικό σύνδεσμο και με ακαδημαϊκούς για να παρουσιάσει σύντομα μια λεπτομερή πρόταση προς την Πολιτεία.
Ο κ. Λαδακάκος τόνισε ότι τα βασικότερα ερωτήματα για το ρυθμιστικό πλαίσιο έχουν να κάνουν με τη χωροθέτηση (π.χ. αν θα δοθούν αποκλειστικά δικαιώματα), την αδειοδότηση, το δικαίωμα σύνδεσης με το δίκτυο, τα έργα διασυνδέσεων και την αποζημίωση (όπου όλες οι πιθανές λύσεις βρίσκονται στο τραπέζι προς συζήτηση). Υποστήριξε παράλληλα ότι είναι απαραίτητο από σήμερα να τεθούν φιλόδοξοι στόχοι, να προχωρήσει η χωροθέτηση, να ενασχοληθεί ο διαχειριστής, αλλά και να γίνει ένας πιλοτικός διαγωνισμός με αρκετά μεγαβάτ ώστε να προσελκυθούν οι επενδυτές.
Από την πλευρά του ΑΔΜΗΕ τονίστηκε ότι εξετάζεται ποιες υποδομές πρέπει να αναβαθμιστούν και να υλοποιηθούν για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών. Επιπλέον, ο διαχειριστής θεωρεί κρίσιμο το κόστος αυτών των υποδομών για τον όλο σχεδιασμό των υπεράκτιων αιολικών.
Η ΡΑΕ εκτιμά ότι ο σχεδιασμός πρέπει να προχωρήσει βήμα-βήμα με πρώτο αυτό της χωροθέτησης. Όπως υποστήριξε χαρακτηριστικά ο Προϊστάμενος του Τμήματος Διαχείρισης Αδειοδοτικής Διαδικασίας και Τήρησης Μητρώων και Αρχείων της ΡΑΕ, κ. Ιωάννης Χαραλαμπίδης, αν η Αρχή αρχίσει να δέχεται αιτήσεις για υπεράκτια αιολικά χωρίς κατάλληλη προετοιμασία, τότε απλά θα υποβληθούν πολλές αιτήσεις και θα υπάρξει πρόβλημα.
Τέλος, σε ότι αφορά το σημαντικό θέμα της κοινωνικής αποδοχής, ο επικεφαλής του WindEurope σημείωσε ότι ανά την Ευρώπη η στήριξη υπήρξε θετική με εξαίρεση μια περίπτωση στη Νορμανδία, όπου έγινε δικαστική διαμάχη από τοπικούς κατοίκους με αποτέλεσμα καθυστέρηση ενός έργου. Ο Ντίξον θεωρεί βασικό να μπορούν οι πολίτες να νιώθουν τα οφέλη από τα έργα, ενώ παρατήρησε ότι τα πάρκα είναι ορατά μόνο κάτω από τα 25χμ απόστασης. Ένα ακόμη σχετικό ζήτημα είναι οι αντιδράσεις των ψαράδων και η μέχρι τώρα εμπειρία στην Ευρώπη δείχνει ότι μπορεί να συμφωνηθεί από νωρίς μια αποζημίωση και μια χωροθέτηση που να εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές.
8 Οκτωβρίου 2020
energypress
