Διεκδίκηση τόκων υπερημερίας από παραγωγούς ΑΠΕ και συμβατικούς ηλεκτροπαραγωγούς – Οι νομικές παράμετροι.
Όπως προκύπτει από τον τρόπο προσέγγισης σειράς κρίσιμων θεμάτων που απασχολούν επί της παρούσης την εγχώρια ενεργειακή αγορά, είναι σαφές ότι στην εξίσωση για τον προσδιορισμό του ποσού του όποιου «πλεονάσματος» του ΕΛΑΠΕ δεν λαμβάνονται υπόψη ληξιπρόθεσμες και απαιτητές υποχρεώσεις των ΔΑΠΕΕΠ/ΔΕΔΔΗΕ έναντι Παραγωγών ΑΠΕ, λ.χ. για καταβολή τόκων υπερημερίας από τις διαχρονικές καθυστερήσεις στις πληρωμές των τιμολογίων των Παραγωγών σε αντίθεση με τις ρητές συμβατικές προβλέψεις στις οικείες συμβάσεις.
Το κείμενο συμβατικό πλαίσιο, ήτοι η σαφής διάταξη του άρθρου 12 των συμβάσεων των παραγωγών ΑΠΕ (όπου ΔΕΣΜΗΕ, δείτε το διάδοχό του ΛΑΓΗΕ (νυν ΔΑΠΠΕΠ) ή τον ΔΕΔΔΗΕ στα ΜΔΝ) αναφέρει τα εξής: «1. Ο υπολογισμός του τιμήματος της ηλεκτρικής ενέργειας που εγχύθηκε στο Σύστημα ή το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και απορροφήθηκε από αυτό γίνεται από τον ΔΕΣΜΗΕ σύμφωνα με τον Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας … και τη λοιπή κείμενη νομοθεσία. … Το τιμολόγιο αποστέλλεται στον ΔΕΣΜΗΕ για εξόφληση και είναι πληρωτέο μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την κατάθεσή του στο ΔΕΣΜΗΕ. 2. Η εξόφληση του τιμολογίου του Παραγωγού γίνεται μέσα στην προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, ακόμη και αν υπάρχουν αντιρρήσεις ή επιφυλάξεις από οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα μέρη όσον αφορά την ακρίβεια του λογαριασμού. Το συμβαλλόμενο μέρος που έχει αντιρρήσεις ή επιφυλάξεις τις γνωστοποιεί αμελλητί στο άλλο μέρος… 3. Σε περίπτωση καθυστέρησης της εξόφλησης λογαριασμού ή τιμολογίου πέραν της προθεσμίας της παρ. 1 του παρόντος άρθρου, ο ΔΕΣΜΗΕ οφείλει να πληρώσει στον Παραγωγό και τόκο υπερημερίας επί του οφειλομένου ποσού, από την επομένη της λήξης της προθεσμίας εξόφλησης και χωρίς άλλη ειδοποίηση».
Η μη λήψη υπόψη τόσο σαφών συμβατικών υποχρεώσεων κατά τον υπολογισμό της χρηματοοικονομικής ισορροπίας κομβικών λογαριασμών εντός της ενεργειακής αγοράς, θα ήταν εξόχως νομικά προβληματικό να υιοθετηθεί. Τούτο διότι είναι σαφές ότι αν οιοσδήποτε θεσμικός λειτουργός ή φορέας της ενεργειακής αγοράς θεωρεί ότι «δικαιούται» να μην εξοφλεί ποσά που αντιστοιχούν στις ρητές συμβατικές του υποχρεώσεις, πιθανότατα πράγματι θα παρουσιάζει «πλεονάσματα». Ο μείζων νομικορυθμιστικός προβληματισμός, που αναφύεται σε αυτό το σημείο, απορρέει από το γεγονός ότι στη βάση αθέτησης συμβατικών υποχρεώσεων, άμβλυνσης ή και πλήρους αναίρεσης της κανονιστικής τους εμβέλειας δεν δύναται να δομηθεί μια τόσο ευαίσθητη αγορά ως η ενεργειακή, όπου έκαστος επιχειρηματικός παίκτης που επενδύει κεφάλαια προφανώς αναμένει να γίνονται σεβαστές οι εκατέρωθεν ανειλημμένες συμβατικές υποχρεώσεις και οι συμφωνηθείσες συμβατικές ρήτρες να μην καθίστανται κενές περιεχομένου. Τούτο δεν ισχύει προφανώς μόνο για τους παραγωγούς ΑΠΕ αλλά και για τους λοιπούς ηλεκτροπαραγωγούς και επιχειρηματικούς παίκτες που δραστηριοποιούνται εντός της εν ευρεία εννοία ενεργειακής αγοράς.
Ο προβληματισμός που γεννάται ως προς το ανωτέρω ζήτημα ενισχύεται μάλιστα από την πιθανή τελεσφόρηση δικαστικών επιδιώξεων παραγωγών ΑΠΕ σε σχέση με οφειλόμενους τόκους υπερημερίας. Συγκεκριμένα, εκδόθηκαν πρόσφατα από τα αρμόδια πολιτικά δικαστήρια νέες δικαστικές αποφάσεις που επιδικάζουν υπέρ των παραγωγών ΑΠΕ οφειλόμενους τόκους υπερημερίας λόγω των σημαντικών καθυστερήσεων του ΔΑΠΕΕΠ στην εξόφληση των τιμολογίων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας (https://energypress.gr/news/nees-dikastikes-apofaseis-epidikazoyn-tokoys...). Την προηγουμένη εβδομάδα εξεδόθη αντίστοιχη δικαστική απόφαση που δικαιώνει παραγωγό kai στο Μη Διασυνδεδεμένο Σύστημα για καθυστερήσεις του ΔΕΔΔΗΕ. Εν γένει, η σε βάθος χρόνου προσπάθεια αποσόβησης της τελεσφόρησης της δικαστικής επιδίωξης τόκων υπερημερίας οφειλομένων βάσει ρητών expressis verbis συμβατικών όρων που περιέχονται στις συμβάσεις πώλησης των παραγωγών με τον ΔΑΠΕΕΠ και ΔΕΔΔΗΕ αντίστοιχα, οι οποίοι (τόκοι) θα ωφείλοντο βάσει κειμένων διατάξεων του αστικού δικαίου ακόμη κι αν δεν υφίσταντο σαφείς συμβατικές προβλέψεις, κρίνεται ως μάλλον αλυσιτελής. Και τούτο διότι κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε την «εφεύρεση» αλλά και εν συνεχεία υιοθέτηση από τα αρμόδια δικαστήρια της χώρας όλων των βαθμών νομικών κατασκευών μη συμβατών με το εν γένει πλαίσιο του εν Ελλάδι υφισταμένου δικαίου αλλά και με κάθε δόκιμο κανόνα ερμηνείας συμβατικών όρων, ειδικά όταν τούτοι δεν καταλείπουν οιοδήποτε περιθώριο ερμηνευτικών αλμάτων ή ατοπημάτων.
Τα προαναφερθέντα, σε συνδυασμό με την διαπιστούμενη επίταση των δικαστικών διεκδικήσεων εκ μέρους των Παραγωγών ΑΠΕ υπό το φόβο οριστικής τους απώλειας λόγω παραγραφής, οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψη από όλους τους ιθύνοντες ούτως ώστε να μην οδηγηθεί το σύστημα σε αδιέξοδο δια της αγνόησης σαφών συμβατικών υποχρεώσεων των θεσμικών φορέων της αγοράς. Το αυτό ισχύει και για αντίστοιχες αξιώσεις συμβατικών ηλεκτροπαραγωγών έναντι του ΔΑΠΕΕΠ και του ΑΔΜΗΕ για τόκους υπερημερίας επί αντίστοιχων καθυστερήσεων καταβολής οφειλομένων. Μακροπρόθεσμα, η κρίσιμη νομική και επενδυτική ασφάλεια στην όλως ευαίσθητη ενεργειακή αγορά μπορεί να διασφαλισθεί μόνο μέσω της ενιαίας, απαρέγκλιτης και όχι επιλεκτικής, τήρησης των κείμενων βασικών νομικών κανόνων.
Επιμέλεια: «Μεταξάς & Συνεργάτες – Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι» (www.metaxaslaw.gr)
19 Νοεμβρίου 2019
energypress