Eνεργειακές Κοινότητες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REScoop Plus

Με επιτυχία και θετική δυναμική πραγματοποιήθηκε σήμερα, 22 Μαΐου 2018, στην αίθουσα συνεδριάσεων ΚΕΔΕ στην Αθήνα, η εκδήλωση με τίτλο «Eνεργειακές Κοινότητες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REScoop Plus».

Η εκδήλωση, η οποία διοργανώθηκε από το Πολυτεχνείο Κρήτης υπό την αιγίδα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), με τη συνεργασία της REScoop.eu (Ευρωπαϊκής ομοσπονδίας για τους συνεταιρισμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) είχε ως βασικούς στόχους:

• την προώθηση του ″συνεταιριστικού″ μοντέλου στον τομέα της ενέργειας και την ανάλυση των προοπτικών που ανακύπτουν για τη δημιουργία νέων Ενεργειακών Κοινοτήτων στην Ελλάδα λόγω του πρόσφατου Νόμου 4513/2018,
• την ανάδειξη του ρόλου των Ενεργειακών Συνεταιρισμών στην Ευρώπη ως βασικός πυλώνας για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ και την εφαρμογή μέτρων Ενεργειακής Απόδοσης.
• την ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών από τη λειτουργία των Ενεργειακών Συνεταιρισμών στην Ευρώπη.

Με αφορμή την εκδήλωση ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης σε χαιρετισμό του επισήμανε ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα πρόγραμμα οριζόντιας τεχνικής υποστήριξης των Δήμων και των τοπικών φορέων για τη σύσταση και ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων και πρόσθεσε: «Οφείλουμε να σχεδιάσουμε μαζί τη Κεντρική Διοίκηση, τα αρμόδια Υπουργεία και η ΚΕΔΕ ένα πρόγραμμα εξειδίκευσης, προτυποποίησης διαδικασιών, επιστημονικής βοήθειας σε διαδικαστικά, διοικητικά και τεχνικά ζητήματα που διευκολύνουν στη σύσταση, στην οργάνωση και την επιχειρησιακή λειτουργία αυτού του νέου και φιλόδοξου θεσμού. Η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να έχει καταλυτικό ρόλο στη διαδικασία σύστασης και ανάπτυξης ενεργειακών κοινοτήτων».

Ο Καθηγητής Θεοχάρης Τσούτσος, διευθυντής του εργαστήριου Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων, παρουσίασε τα ενεργειακά, περιβαλλοντικά και οικονομικά αποτελέσματα από τη συμμετοχή των πολιτών στους Ενεργειακούς συνεταιρισμούς όπως προκύπτει από την Ευρωπαϊκή εμπειρία που μελετήθηκε συστηματικά από το Πολυτεχνείο Κρήτης στα πλαίσια της πρωτοβουλίας  RESCOOP PLUS. Μεταξύ άλλων αναφερόμενος στα ενεργειακά δεδομένα περίπου 100.000 νοικοκυριών στην Ευρώπη έκανε γνωστό πως διαπιστώθηκε ότι  η συμμετοχή σε ενεργειακό συνεταιρισμό οδηγεί σε εξοικονόμηση που ξεπερνά  το 20% στα νοικοκυριά. Επιπλέον έχει διαπιστωθεί ότι η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης της ενεργειακής κατανάλωσης μειώνει την κατανάλωση τουλάχιστον 35%.

Ο κ. Stanislas d'Herbemont, εκ μέρους των συντονιστών του έργου επισήμανε: «To project REScoop PLUS υποστηρίζει την υλοποίηση δράσεων ενεργειακής απόδοσης ως προτεραιότητα για την ομοσπονδία REScoop.eu. Υποστηρίζουμε έτσι τη μετάβαση στην ενεργειακή δημοκρατία. Το πακέτο εργαλείων REScoop PLUStoolkit θα μας βοηθήσει να γίνουμε πιο αποδοτικοί στις δραστηριότητές μας, την ανάπτυξη και την υλοποίηση της ενεργειακής αδελφότητας.»

Ειδικότερα, η εκδήλωση εστίασε στις βέλτιστες πρακτικές και καινοτόμα εργαλεία, που έχουν υιοθετηθεί από τους Ενεργειακούς Συνεταιρισμούς (REScoops) στην Ευρώπη για τη διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας των μελών τους και συνιστούν κατευθυντήριες γραμμές και προτάσεις για τη βελτίωση της αποδοτικότητας σε πολλαπλά επίπεδα (προσφερόμενες υπηρεσίες, διαχείριση ζήτησης, ενεργειακή απόδοση στην τελική χρήση, παραγωγή από ΑΠΕ, κλπ). Επιπλέον, παρουσιαστήκαν σημαντικά στοιχεία από την υπάρχουσα εμπειρία των Ενεργειακών Συνεταιρισμών πανευρωπαϊκά.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν φορείς και εμπειρογνώμονες από την Ελλάδα και την Ευρώπη, οι οποίοι παρουσίασαν τις εξελίξεις και τις σύγχρονες προκλήσεις που απαντώνται στον τομέα της ενέργειας, και ειδικότερα στα θέματα που αφορούν τις Ενεργειακές Κοινότητες. Τον επίσημο χαιρετισμό, εκ μέρους της ΚΕΔΕ  απηύθυνε χαιρετισμό ο κος Γεώργιος Πατούλης, Δήμαρχος Αμαρουσίου, Πρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (KEΔΕ).

Στην συνέχεια ακολούθησαν οι παρουσιάσεις από τους κύριους εισηγητές:

• Δημήτριος Τσέκερης, Ειδικός Σύμβουλος για θέματα ΑΠΕ & Ηλεκρικής Ενέργειας,  Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ από τις Ενεργειακές Κοινότητες στην Ελλάδα.
• Ύδρα Πάρδος, Συνεταιριστική Εταιρία Σίφνου, Εμπειρίες από τη λειτουργία του Ενεργειακού Συνεταιρισμού στο νησί της Σίφνου.
• Αντώνιος Καλογεράκης, Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης, Εμπειρίες από την προσπάθεια δημιουργίας Ενεργειακού Συνεταιρισμού από την Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης
• Ignacio Navarro, ΗΛΕΚΤΡΑ Energy - Κοινωνική  Συνεταιριστική Επιχείρηση, Ο Ενεργειακός Συνεταιρισμός ΗΛΕΚΤΡΑ: Δραστηριότητες και Προοπτικές
• Stanislas d’Herbemont, REScoop.eu, H Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία REScoop Plus
• Καθ. Θεοχάρης Τσούτσος, Πολυτεχνείο Κρήτης, Η ερευνητική μεθοδολογία της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας REScoop Plus

Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν οι βέλτιστες πρακτικές και μέθοδοι ενεργειακής διαχείρισης που έχουν υιοθετηθεί ήδη από τους Ενεργειακούς Συνεταιρισμούς στην Ευρώπη, με εισηγητές:

• Lucía García, Som Energia-Ισπανία, Πρακτικές και καινοτόμα εργαλεία των Ενεργειακών Συνεταιρισμών της Ευρώπης: Η περίπτωση της υπηρεσίας InfoEnergia
• Jim Williame, Ecopower-Βέλγιο, Πρακτικές και καινοτόμα εργαλεία των Ενεργειακών Συνεταιρισμών της Ευρώπης: Η  περίπτωση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας EnergieID
• Mohamed Sifaoui, Enercoop-Γαλλία, Πρακτικές και καινοτόμα εργαλεία των Ενεργειακών Συνεταιρισμών της Ευρώπης: Η  περίπτωση της διαδικτυακού εργαλείου Dr. Watt
• Jim Williame, Ecopower-Βέλγιο, Οι πρακτικές τιμολόγησης ενέργειας ως μέσο ανάπτυξης των Ενεργειακών Συνεταιρισμών της Ευρώπης: Η περίπτωση του σχήματος Single Tariff

Στο τέλος της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε επίδειξη λειτουργίας των καινοτόμων εργαλείων και ακολούθησε συζήτηση, η οποία επικεντρώθηκε σε ζητήματα:

1. Συνεργασία μεταξύ των Ενεργειακών Κοινοτήτων στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη
2. Ο κομβικός ρόλος της ΚΕΔΕ για την ανάπτυξη Ενεργειακών Κοινοτήτων στη χώρα μας.
3. Η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, κλπ) για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ και μέτρων Ενεργειακής Απόδοσης.
4. Εκπαίδευση-Σεμινάρια ανάπτυξης ικανοτήτων σε θέματα σχεδιασμού πολιτικής και οριζόντιας εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών για τους τελικούς χρήστες.
5. Ο στρατηγικός σχεδιασμός για  σύνδεση των ενεργειακών κοινοτήτων με τους άλλους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας (Τουρισμό, Μεταφορές, Γεωργία).

Η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία REScoop Plus

Η πρωτοβουλία REScoop Plus, η οποία υποστηρίζεται από το Πρόγραμμα ΗΟRIZON 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στοχεύει στην ανάπτυξη των Ενεργειακών Συνεταιρισμών πανευρωπαϊκά, με έμφαση στην ανάλυση και τη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς των μελών τους (πχ μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, επένδυση στην παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, κλπ. Παράλληλα, αναδεικνύει τις βέλτιστες πρακτικές και προωθεί κατάλληλα μέτρα Ενεργειακής Απόδοσης, διαμορφώνοντας προστιθέμενη αξία για τους υφιστάμενους και μελλοντικούς Ενεργειακούς Συνεταιρισμούς ΑΠΕ (REScoops). Ειδικότερα, η πρωτοβουλία αποσκοπεί στην αναβάθμιση των διαδικασιών παραγωγής και παροχής πράσινης ενέργειας των Ενεργειακών Συνεταιρισμών στην Ευρώπη, καθώς και στην προώθηση καλών πρακτικών εξοικονόμησης ενέργειας στα μέλη τους, ως νέο πυλώνα στην οργάνωσή τους. Επιπλέον, αναπτύσσονται εργαλεία, τα οποία θα περιλαμβάνουν τις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές και θα μπορούν να υιοθετηθούν από συμβατικούς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, μελετάται η συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα αναλύοντας τις επιπτώσεις στην κατανάλωση ενέργειας.

Στην πρωτοβουλία, η οποία χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζοντας 2020, συμμετέχουν ερευνητικά κέντρα, Ενεργειακοί Συνεταιρισμοί και οργανισμοί από 8 χώρες της Ευρώπης (Πορτογαλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Βέλγιο, Δανία, Ολλανδία).

Στην Ελλάδα την πρωτοβουλία RESCOOP Plus αντιπροσωπεύει το Πολυτεχνείο Κρήτης:

• εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος με δντη τον Καθηγητή Θεοχάρη Τσούτσο και
• εργαστήριο Ευφυών Συστημάτων, Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών με δντη τον Αν. Καθηγητή Γιώργο Χαλκιαδάκη