Δέσμια του λιγνίτη η Ελλάδα μέχρι το 2030 σύμφωνα με νέα έκθεση.

Νέα έκθεση αποκαλύπτει ότι ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ σχεδιάζουν να συνεχίσουν να εξαρτώνται από τον άνθρακα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και μετά το 2030, τη στιγμή που λαμβάνουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για δίκαιη ενεργειακή μετάβαση.

Νέα έκθεση από τις οργανώσεις Climate Action Network (CAN) Europe και Sandbag αποκαλύπτει πως κράτη μέλη της ΕΕ λαμβάνουν κοινοτική στήριξη για την ενεργειακή μετάβαση, χωρίς όμως να δεσμεύονται για απεξάρτηση από τον άνθρακα.

Σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύτηκε νωρίτερα σήμερα, από τα προσχέδια των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ) των 21 κρατών μελών της ΕΕ που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν άνθρακα για ηλεκτροπαραγωγή, συνάγεται ότι μόνο οκτώ από αυτά δεσμεύονται να εγκαταλείψουν τον άνθρακα μέχρι το 2030. Παράλληλα, τα κράτη που αρνούνται να εγκαταλείψουν τον άνθρακα, επωφελούνται από χρηματοδοτήσεις της ΕΕ για στήριξη της δίκαιης μετάβασης των οικονομιών στην εποχή χωρίς άνθρακα, ζητώντας την ίδια στιγμή και αύξηση των χρηματοδοτήσεων για την ενεργειακή μετάβαση. Αυτές τις κλιματικά καταστροφικές μεθοδεύσεις αποκαλύπτει η νέα έκθεση με τίτλο "Just transition or just talk?".

Η έκθεση αναλύει τις προβλέψεις για τον άνθρακα όπως αυτές αποτυπώνονται στα προσχέδια των Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) των χωρών, βάσει των οποίων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εκδώσει συστάσεις τον Ιούνιο –πριν δηλαδή οριστικοποιηθούν τα ΕΣΕΚ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Προκειμένου να τηρηθούν οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, η ΕΕ θα πρέπει να απεξαρτηθεί από τον άνθρακα μέχρι το 2030. Ωστόσο η έκθεση αποκαλύπτει ότι σύμφωνα με τα προσχέδια των ΕΣΕΚ, το 2030 θα εξακολουθούν να υπάρχουν 60 GW εγκατεστημένης ισχύος άνθρακα στην ΕΕ, δηλαδή θα υπάρξει μια μείωση της τάξης μόλις του 58% σε σύγκριση με τα τρέχοντα επίπεδα (143 GW).

Τα κράτη μέλη, με εξαίρεση τα 7 κράτη μέλη που δεν χρησιμοποιούν άνθρακα για ηλεκτροπαραγωγή, αξιολογήθηκαν σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους και τη σαφήνεια των σχεδίων για την απεξάρτηση από τον άνθρακα. Από την αξιολόγηση προκύπτει πως:

• 11 κράτη μέλη δεν έχουν καταθέσει χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης από τον άνθρακα μέχρι το 2030. Αντιθέτως στα περισσότερα από αυτά η χρήση άνθρακα για ηλεκτροπαραγωγή μειώνεται ελάχιστα σε σχέση με το 2019.
• Οι χώρες οι οποίες σχεδιάζουν να εξακολουθήσουν να χρησιμοποιούν αρκετό άνθρακα μέχρι το 2030 είναι η Πολωνία, η Γερμανία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Τσεχία και η Ελλάδα.

Ειδικότερα, η Ελλάδα, η οποία καταλαμβάνει την 16^η θέση ανάμεσα στις 21 που δεν διαθέτουν χρονοδιάγραμμα για πλήρη απεξάρτηση από τον λιγνίτη, θα διατηρήσει περίπου το 70% της εγκατεστημένης λιγνιτικής ισχύος (από τα 4.1 GW σήμερα θα πάει μόλις στα 2.7 GW το 2030). 

Η έκθεση καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να επιταχύνουν τον σχεδιασμό τους για απανθρακοποίηση και να στραφούν προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παράλληλα, προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η στήριξη που παρέχεται για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση βασίζεται σε αξιόπιστες και φιλόδοξες δεσμεύσεις των κρατών για σταδιακή κατάργηση του άνθρακα.

«Η έκθεση του Climate Action Network και Sandbag αποκαλύπτει την απουσία φιλοδοξίας στον ενεργειακό σχεδιασμό χώρας. Το 2030 η Ελλάδα θα παραμείνει μια χώρα εξαρτώμενη σε μεγάλο βαθμό από τον λιγνίτη την στιγμή που η επιστήμη έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να μειώσουμε τουλάχιστον κατά 75% την καύση άνθρακα αν θέλουμε να συγκρατήσουμε την άνοδο της πλανητικής θερμοκρασίας στον 1,5°C. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αποσύρει το ΕΣΕΚ και να επεξεργαστεί ένα χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης από τον λιγνίτη μέχρι το 2030 με στροφή στις ΑΠΕ, την αποθήκευση και εξοικονόμηση ενέργειας» σχολιάζει ο υπεύθυνος τομέα ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής του WWF Ελλάς, Σταύρος Μαυρογένης.

29 Μαϊου 2019

WWF