Προσοχή! Δεν προστατεύεται ο παραγωγός κλείνοντας μόνος του το πάρκο

17 08 2025 | 11:17

Πολλή συζήτηση γίνεται για τις αρνητικές τιμές που εμφανίζονται πλέον στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM) και σημαίνουν ότι ένας σταθμός ΑΠΕ που παράγει, πληρώνει αντί να πληρώνεται. Ωστόσο αυτό είναι η κορυφή του παγόβουνου και οι πραγματικές προκλήσεις, όπως μας εξηγούν άνθρωποι της αγοράς, είναι πολύ μεγαλύτερες.

Αυτές τις μέρες, πιο συγκεκριμένα, είναι πιο κρίσιμη η ενεργή διαχείριση των ΑΠΕ από τους ΦοΣΕ μέσα από τις πλατφόρμες Virtual Power Plan (VPP). Είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος προστασίας των παραγωγών ΑΠΕ από τις αρνητικές τιμές DAM, καθώς οι ΦΟΣΕ μπορούν να κλείνουν συντονισμένα και προγραμματισμένα τους σταθμούς. Έτσι οι ΑΠΕ προστατεύονται από οικονομική επιβάρυνση. Αλλά και οι ΦΟΣΕ προστατεύονται επίσης από το κόστος απόκλισης μεταξύ παραγωγής και προγράμματος αγοράς, καθώς ελέγχουν και καλιμπράρουν τις προσφορές στην DAM και το «κόψιμο» των ΑΠΕ.

 

Στην άλλη πλευρά, μεγάλα προβλήματα προκύπτουν για τους σταθμούς ΑΠΕ που δεν ελέγχονται μέσω VPP, κάποιοι από τους οποίους για να προστατευτούν κλείνουν αυτοβούλως. Όμως αυτό που μοιάζει ως προστασία του σταθμού ΑΠΕ είναι στην πράξη έκθεση του ΦΟΣΕ σε πολύ μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο που επηρεάζει το κοστος αποκλισεων και τελικα το κόστος εκπροσώπησης.

Από τη μία το πρόγραμμα αγοράς στην DAM χτίζεται με βάση εκτιμήσεις για το ποια έργα θα κλείσουν ή οχι (και άρα έχει υψηλή πιθανότητα αστοχίας), ενώ από την άλλη η εξάλειψη των αποκλίσεων παραγωγής απο τους ΦοΣΕ σε πραγματικό χρόνο – προγράμματος αγοράς γίνεται στα τυφλά. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει πολύ μεγάλη ανισορροπία σε επίπεδο χώρας, διαμορφώνοντας μεγάλες ανάγκες και ακραίες τιμές στην αγορά εξισορρόπησης, επιβαρύνοντας τελικά και το κόστος ενέργειας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Κάποιες ώρες των τελευταίων ημερών, έκλεισαν περισσότερα πάρκα από όσα χρειάζονταν με τον φόβο της αρνητικής τιμής DAM. Όμως ενώ ένας σταθμός ΑΠΕ που έκοψε αυτοβούλως την παραγωγή του κατά 1 MWh γλίτωσε επιβάρυνση 0,01 €, όση ήταν η αρνητική τιμή DAM εκείνη την ώρα, την ίδια στιγμή ο ΦοΣΕ του αναμένεται να επιβαρυνθεί με 800 €, καθώς η τιμή αποκλίσεων φαίνεται πως εκτινάχθηκε μιας και το σύστημα εμφάνισε – παραδόξως – έλλειμα ενέργειας! Η σύγκριση των δύο ποσών είναι χαρακτηριστική, και το σημαντικό είναι ότι μέσω συστήματος VPP καμία τέτοια οικονομική επιβάρυνση δεν υπάρχει, ούτε για τον παραγωγό ΑΠΕ ούτε και για τον ΦΟΣΕ του.

Ας μην κοιτάμε λοιπόν μόνο τις αρνητικές τιμές DAM και τους σταθμούς ΑΠΕ, ο ελέφαντας είναι στις πολύ πιο ακραίες και ευμετάβλητες τιμές αποκλίσεων και αυτό είναι το δύσκολο έργο των ανθρώπων των ΦοΣΕ για να κρατήσουν χαμηλά το κόστος εκπροσώπησης με την ενεργή διαχείριση της παραγωγής σε πραγματικό χρόνο 24/7 με πιο δύσκολες τις αργίες.

ξ