Ανταποδοτικά «μπροστά» θεσπίζει για τα νέα αιολικά το ΥΠΕΝ - Οι κάτοικοι θα αρχίζουν να εισπράτουν με την υπογραφή της άδειας εγκατάστασης του πάρκου - Όλο το σχέδιο
Ανταποδοτικά τέλη προκαταβολικά, προτού ξεκινήσουν να λειτουργούν τα αιολικά, προβλέπει για τα νέα πάρκα το θεσμικό πλαίσιο που πρόκειται να παρουσιάσει το ΥΠΕΝ μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Στη προσπάθεια της κυβέρνησης να ενισχυθεί η κοινωνική αποδοχή των αιολικών και να μειωθούν οι αντιδράσεις, το νέο πλαίσιο του υπουργείου προβλέπει ότι οι κάτοικοι των Δήμων όπου θα εγκαθίστανται τα πάρκα, θα εισπράττουν «μπροστά» τα ανταποδοτικά μιας ολόκληρης χρονιάς.
Το σχέδιο που παρουσιάστηκε τη περασμένη εβδομάδα στον Πρωθυπουργό από τον υπουργό Θόδωρο Σκυλακάκη και την υφυπουργό Αλ.Σδούκου επιχειρεί μια ριζική μεταρρύθμιση του πλαισίου για τα ανταποδοτικά, καθώς σήμερα οι δικαιούχοι φτάνουν να τα εισπράττουν με καθυστέρηση δύο ή και περισσότερων ετών.
Το αποτέλεσμα είναι η οικονομική συνεισφορά των πράσινων έργων στις τοπικές κοινωνίες να «χάνεται» στο χρόνο. Η ανταποδοτικότητα μένει ως μια έννοια στα χαρτιά. Τα οφέλη ούτε πιάνουν τόπο στις κοινωνίες σε real time, ούτε και επιτυγχάνεται να αντιμετωπιστούν οι ιδεοληψίες που μπλοκάρουν τα αιολικά, το αντίθετο μάλιστα καθώς το ατελέσφορο και γραφειοκρατικό σημερινό καθεστώς φουσκώνει τα «επιχειρήματά» τους.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο στηρίζεται στη λογική της «πιο άμεσης, κυρίως όμως της ταχύτερης απόδοσης των χρημάτων». Τα ποσά να πηγαίνουν κατευθείαν στους κατοίκους αντί να έρχονται σε αυτούς δια της τεθλασμένης, μέσω των ΟΤΑ και κυρίως ταχύτερα, ακόμη και πριν την έναρξη λειτουργίας του πάρκου. Στο σημείο αυτό βρίσκεται και η μεγάλη αλλαγή του σχεδίου, το οποίο έρχεται σε μια στιγμή, όπου το κίνημα «όχι στις ΑΠΕ» φουντώνει εκ νέου σε στεριά και θάλασσες.
Κατά τα λοιπά το πλάνο δεν «πειράζει» το ύψος των ανταποδοτικών, το οποίο παραμένει ως έχει. Είναι 3% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών του πάρκου ή 2 ευρώ / Μεγαβατώρα. Το βασικό άλλωστε πρόβλημα δεν είναι το ύψος του ποσοστού των τελών από τα αιολικά, αλλά το πού καταλήγουν όλα αυτά τα χρήματα.
Ανταποδοτικά κατόπιν εκκαθάρισης
Συγκεκριμένα στο πρώτο στάδιο, αυτό της καταβολής των χρημάτων «μπροστά», αμέσως μόλις εκδίδεται η άδεια εγκατάστασης, τα ποσά θα δίνονται με βάση την ισχύ του έργου. Ετσι ώστε να είναι γνωστά εκ των προτέρων στον οικείο Δήμο και τους τελικούς ωφελούμενους, δηλαδή τους κατοίκους. Δεν θα ήταν άλλωστε δυνατό να καταβληθεί με άλλο τρόπο η προκαταβολή.
Στο δεύτερο στάδιο, της καταβολής των χρημάτων κατά την λειτουργία του πάρκου, οι κάτοικοι θα τα παίρνουν στην αρχή κάθε χρόνου, ωστόσο θεσπίζεται ένας μηχανισμός διόρθωσης (αλγόριθμος) με βάση τη πραγματική παραγωγή του.
Έτσι ώστε από τη 2η χρονιά λειτουργίας του και μετά, ο αλγόριθμος να κάνει μια εκκαθάριση. Αν τα χρήματα που δόθηκαν στις αρχές της προηγούμενης ήταν λίγα σε σχέση με τη πραγματική παραγωγή του πάρκου, οι κάτοικοι θα βάζουν στη τσέπη τη διαφορά. Στην αντίθετη περίπτωση θα βάζουν λιγότερα, καθώς θα τους παρακρατείται κάποιο ποσό. Η ίδια διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Τι θα γίνει με τα υφιστάμενα αιολικά
Το «ταχύτερα» αφορά και τα υφιστάμενα αιολικά, καθώς η κυβέρνηση θέλει η πιο γρήγορη διεκπεραίωση να είναι συνολική. Το νέο πλαίσιο θα κάνει κάποιες παρεμβάσεις ως προς το τρόπο καταβολής των ανταποδοτικών και για τα εν λειτουργία αιολικά, ωστόσο μικρότερης έκτασης σε σχέση με τα καινούργια.
Στους δε, κατοίκους θα δίνεται η εναλλακτική να επιλέγουν είτε η κατάθεση να γίνεται στο τραπεζικό τους λογαριασμό, είτε να τα χρήματα να μειώνουν το λογαριασμό τους στο ρεύμα.
Τα παραπάνω έρχονται σε μια στιγμή όπου το ΥΠΕΝ ψάχνει τρόπους να ενισχύσει τις επενδύσεις στα αιολικά, ώστε να μειωθεί η τεράστια ανισορροπία με τα φωτοβολταϊκά. Τα νούμερα του 2024 δείχνουν ότι «μπήκαν στην πρίζα» 2,6 νέα Γιγαβάτ φωτοβολταϊκών, έναντι μόλις 139 νέα Μεγαβάτ αιολικών.
«Το κάνουμε για να διαχειριστούμε καλύτερα τις τοπικές αντιδράσεις, λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα κομμάτι προέρχεται από το κίνημα «όχι σε όλα», που βρίσκεται σε άνοδο. Επομένως η κίνηση της κυβέρνησης εντάσσεται στη λογική να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη αυτή τάση», αναφέρουν χαρακτηριστικά υψηλόβαθμες πηγές του ΥΠΕΝ.
Καθόλου τυχαίο ότι το νέο πλαίσιο για τα ανταποδοτικά «πακετάρεται» με το νέο χάρτη των ΑΠΕ, δηλαδή το Χωροταξικό (https://energypress.gr/news/ti-epitrepei-kai-ti-apagoreyei-neo-horotaxiko-ton-ape-fast-track-adeiodotisi-se-eidikes), προκειμένου να παρουσιαστούν μαζί από την ηγεσία του υπουργείου μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Της σημασίας που αποδίδει η κυβέρνηση στο θέμα δείχνει και το γεγονός ότι κατά τη παρουσίαση από την ηγεσία του ΥΠΕΝ στο Μαξίμου τη περασμένη Πέμπτη, του Χωροταξικού των ΑΠΕ και του νέου πλαισίου για τα ανταποδοτικά, οι πληροφορίες λένε ότι τα τελευταία μονοπώλησαν την όλη συζήτηση.
