Πλήρες αδιέξοδο στη νέα τηλεδιάσκεψη για το Great Sea Interconnector – Ερωτηματικά για το ποιους ευνοεί η στάση της κυπριακής πλευράς

Την «πόρτα» στην άμεση και κατακόρυφη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας της Κύπρου -ήδη από το πρώτο έτος λειτουργίας της διασύνδεσης με την Ελλάδα- εξακολουθεί να κρατά κλειστή η κυπριακή πλευρά, όσο δεν επιλύει τις ρυθμιστικές εκκρεμότητες που θα επιτρέψουν να προχωρήσει απρόσκοπτα το Great Sea Interconnector. 

Επίσης, με τη στάση της η κυπριακή πλευρά δεν α

Όσον αφορά τη μείωση του κόστους, όπως επισημαίνουν αναλυτές στο energypress, η λέξη «κλειδί» είναι η σύγκλιση των αγορών ηλεκτρικής Ελλάδας και Κύπρου, που θα επιφέρει η διασύνδεση. Κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα οι χονδρεμπορικές και λιανικές τιμές στη Μεγαλόνησο να παρασυρθούν αισθητά προς τα κάτω. 

Είναι ενδεικτικό ότι στην Κύπρο οι λιανικές τιμές κινούνται στα επίπεδα των 33 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, όταν στην Ελλάδα κυμαίνονται μεταξύ 17-20 λεπτών ανά κιλοβατώρα – με αναμενόμενη τάση μείωσης, μάλιστα, καθώς θα ενισχύεται η διείσδυση των ΑΠΕ. Ως συνέπεια, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη μελέτη κόστους - οφέλους που εκπόνησε η εταιρεία Exergia σε συνεργασία με το ΕΜΠ, το 2030 (που είναι προγραμματισμένο να ξεκινήσει η λειτουργία του Great Sea Interconnector) το όφελος σε έναν μόνο χρόνο από τους μειωμένους λογαριασμούς για ένα μέσο νοικοκυριό (425 ευρώ) θα είναι υπερδιπλάσιο από την επιβάρυνση κατά τα 5 χρόνια κατασκευής του έργου (150 ευρώ). 

Στους καταναλωτές «το μάρμαρο» 

Επίσης, στο σενάριο που το κυπριακό σύστημα παραμείνει τελικά αυτόνομο, για την ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ θα χρειαστεί να εγκατασταθεί ένα πολύ μεγάλο χαρτοφυλάκιο μονάδων αποθήκευσης. Μάλιστα, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη μελέτη κόστους - οφέλους, το κόστος των μονάδων αποθήκευσης εκτιμάται στα 4 δισ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισμός του Great Sea Interconnector είναι στα 1,9 δισ. 

Επομένως, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, ενσωματώνοντας την απόσβεση των σχετικών επενδύσεων. Ακόμη χειρότερα, η Κύπρος δεν πρόκειται να «πρασινίσει» ποτέ πλήρως – με ό,τι συνέπειες έχει αυτό στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας του νησιού. Όπως σημειώνουν οι ίδιοι ειδικοί, σε ένα αυτόνομο σύστημα, οι μονάδες αποθήκευσης δεν μπορούν να εξασφαλίσουν διείσδυση των ΑΠΕ μεγαλύτερη από 75-77%. 

Τις παραπάνω αρνητικές συνέπειες είναι βέβαιο ποιοι θα κληθούν να επωμιστούν: συλλήβδην οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στο νησί, τα οποία θα χάσουν την ευκαιρία να δουν τα ενεργειακά τους κόστη να μειώνονται με αφετηρία το 2030 και να επωφεληθούν από τα υπόλοιπα ατού που δίνουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις (όπως η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας), εξαιτίας των οποίων η Ε.Ε. προωθεί συστηματικά και έμπρακτα τα διασυνοριακά έργα. 

ποσοβεί τον κίνδυνο το ηλεκτρικό της σύστημα να παραμείνει ακριβό και τις επόμενες 10ετίες – και παράλληλα να είναι το μοναδικό ευρωπαϊκό που θα βρίσκεται «εκτός τροχιάς» των κλιματικών και ενεργειακών στόχων της Ε.Ε., για 100% διείσδυση των ΑΠΕ μέχρι το 2050. 

Όμως το υψηλό ενεργειακό κόστος, όπως είναι φυσικό, συνεπάγεται και μειωμένη ανταγωνιστικότητα για την κυπριακή οικονομία. Επομένως, ένα αυτονόητο ερωτηματικό είναι ποια οφέλη (και ποιων ομάδων) εξυπηρετούνται από την κωλυσιεργία. 

Εμπλοκή στη νέα τηλεδιάσκεψη 

Το ερωτηματικό αυτό ενισχύεται από το πλήρες αδιέξοδο στο οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, περιήλθε και η νέα τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγα 24ωρα για το έργο και στην οποία έδωσαν το «παρών» οι ρυθμιστικές αρχές Ελλάδας και Κύπρου, η Κομισιόν και ο ΑΔΜΗΕ. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κατά την τηλεδιάσκεψη δεν υπήρξε η παραμικρή σύγκλιση από την κυπριακή πλευρά σε κανένα από τα δύο σημαντικά «αγκάθια» στο ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει εγκριθεί στην Κύπρο και τα οποία, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, καθιστούν το έργο μη βιώσιμο. 

Υπενθυμίζεται ότι η τηλεδιάσκεψη ήταν προγραμματισμένη για σήμερα Δευτέρα, 26 Αυγούστου, ωστόσο πραγματοποιήθηκε εκτάκτως την Παρασκευή, 23 Αυγούστου. Πάντως όλο το Σαββατοκύριακο, που μεσολάβησε, υπήρξε «πυρετός» παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων, ώστε να αρθεί το αδιέξοδο. Οι επαφές θα συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες. Πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων σημειώνουν στο energypress ότι η εβδομάδα που ξεκινά σήμερα είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την «τύχη» της διασύνδεσης.