Για πρώτη φορά η ελληνική Δικαιοσύνη θα κληθεί να κρίνει αν ένα ορυκτό καύσιμο, όπως το υγροποιημένο αέριο, μπορεί να προβάλλεται και να προωθείται ως εναλλακτικός τρόπος παραγωγής ενέργειας σε συνθήκες έντονης κλιματικής κρίσης και, μάλιστα, δίχως να έχει προηγηθεί εκτίμηση του κλιματικού του αποτυπώματος.
Η υπόθεση αφορά την αδειοδότηση για την εγκατάσταση και λειτουργία της πλωτής βιομηχανικής μονάδας του Ανεξάρτητου Συστήματος LNG (ΑΣΦΑ-FSRU) στην περιοχή του Θρακικού πελάγους, στην Αλεξανδρούπολη, και την αίτηση ακύρωσης της απόφασης ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων που είχαν υποβάλει στο ΣτΕ τον Δεκέμβριο του 2023 οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και MEDASSEΤ. Την περασμένη εβδομάδα οι περιβαλλοντικές οργανώσεις κατέθεσαν στο ΣτΕ πρόσθετη τεκμηρίωση, με την οποία εστιάζουν πλέον στις σοβαρότατες κλιματικές επιπτώσεις του ορυκτού αερίου LNG. Με την πρόσθετη τεκμηρίωση που κατέθεσαν βρίσκεται πλέον στην κρίση της Δικαιοσύνης η πρώτη κατ’ ουσία κλιματική προσφυγή στην Ελλάδα.
Και αυτό διότι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν την ανάγκη ακύρωσης του βαρύτατων επιπτώσεων έργου, εστιάζουν στο κρίσιμης σημασίας ζήτημα της αποσιώπησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ιδίως του μεθανίου, το οποίο είναι το ισχυρότερο αέριο του θερμοκηπίου. Επιπλέον, ζητούν από το δικαστήριο να αξιολογήσει την αύξηση των κλιματικών εκπομπών από το έργο, κατ’ εφαρμογή των δεσμεύσεων της χώρας, όπως αυτές απορρέουν από το εθνικό, ενωσιακό και διεθνές δίκαιο. Κι ακόμη, ζητούν τον δικαστικό έλεγχο των επιπτώσεων της δραστηριότητας στον μοναδικό και ιδιαίτερα ευάλωτο μεσογειακό πληθυσμό της φώκαινας.
Ευρωπαϊκό δεδικασμένο
Σε επίπεδο πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, η δίκη αυτή έρχεται σε συνέχεια της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Klimasiniorinnen («Ιστορική απόφαση ΕΔΔΑ: Δικαίωσε Ελβετές ηλικιωμένες για την κλιματική αλλαγή», «Εφ.Συν.», 9/4/2024), που έκρινε ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου θεμελιώνει υποχρέωση αποτροπής των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη ζωή και στην υγεία των ανθρώπων. Κατά τη γνώμη των οργανώσεων, η έγκριση δραστηριοτήτων που αυξάνουν τις εκπομπές της χώρας, χωρίς μάλιστα καμία αξιολόγηση των επιπτώσεών τους και χωρίς καμία μέριμνα για την αντιστάθμισή τους, δεν συμβιβάζεται με το αίτημα αυτό.
